یکشنبه ۱۶ آذر ۱۴۰۴
گرد و غبار مرز نمیشناسد، اما سیاستها همچنان در مرزها گیر کردهاند؛ پرسش اینجاست که آیا همایش نایروبی میتواند آنچه تهران نتوانست، به نتیجه برساند.
به گزارش سرمایه فردا، ریزگردها تنها ذرات خاک نیستند؛ آنها آزمون واقعی سیاست و دیپلماسی محیط زیستاند. هر بار که آسمان ۲۱ استان ایران در غبار فرو میرود، مسئلهای فراتر از اقلیم رخ میدهد: ضعف همکاریهای منطقهای و ناکامی در ساختن سازوکار مشترک. ایران در سالهای گذشته بارها تلاش کرده با برگزاری همایشهای بینالمللی در تهران، موضوع را به سطح همکاری چندجانبه برساند، اما بیاعتمادی همسایگان و اختلاف بر سر منابع آب، این تلاشها را بیثمر گذاشته است. حالا سفر به نایروبی و حضور در اجلاس UNEA7 فرصتی تازه است؛ فرصتی برای آنکه ایران نشان دهد بحران گرد و غبار را نمیتوان با نگاه داخلی یا صرفاً منطقهای مهار کرد، بلکه نیازمند دیپلماسی محیط زیستی جهانی است. پرسش اصلی اینجاست که آیا این بار، حضور در آفریقا میتواند دستاوردی ملموستر از نشستهای ناکام تهران به همراه داشته باشد.
ریزگردها مرز نمیشناسند. ذرات ریزی که به دلیل دخالت بشر از بستر زمین کنده میشوند با کوچکترین جریان هوا، کیلومترها آن طرفتر میتوانند اقتصاد کشورها و سلامت مردم آن سوی مرزها را تحت تاثیر قرار دهند، بلای جان بشر امروز شده است. همانطور که خاک صحرای قره قوم، شرق تا غرب ایران را در مینوردد و در بعضی روزها، غبارهایی با منشا عراق ۲۱ استان ایران را درگیر میکنند، ریزگردهایی با منشا ایران هم مثل بلا بر آسمان همسایگان نازل میشود. راهی نداریم جز اینکه با اطرافیان وارد مذاکره شویم و راه حل مناسبی برای این معضل بدون مرز پیدا کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست حفاظت محیط زیست قصد دارد هفته آینده به کنیا سفر کند تا راهی برای کنترل گرد و غبار در جنوب غرب آسیا پیدا کند. این در حالی است که ایران در سه دولت گذشته، دست کم دو همایش بینالمللی در حوزه مبارزه با ریزگردها برگزار کرده و حتی در سطح منطقهای هم نتوانسته توفیقی به دست آورد
شاید به همین دلیل است که شینا انصاری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست قصد دارد که در اجلاس مجمع محیط زیست سازمان ملل (UNEA 7 ) که هفته آینده در شهر نایروبی کنیا برگزار میشود، شرکت کند.
به گفته او، موضوع بررسی راه حل رفع ریزگردهای (گرد و غبار) جنوب غرب آسیا و همچنین تفکیک مسائل و موضوعات محیطزیست از تحریمهای ناعادلانه بینالمللی از سوی ایران در این اجلاس پیگیری و مطالبه خواهد شد.
انصاری از پیگیری موضوع گردوغبار بهطور تخصصی خبر میدهد و میگوید که در اینباره در اجلاس سخنرانی خواهد داشت. زیرا ایران یکی از کشورهایی است که از موضوع گرد و غبارهای فرامرزی از منطقه غرب آسیا متأثر است، بنابراین مسئله گردوغبار و آلودگیهای ناشی از آن را در بخشهای مربوطه اجلاس پیگیری خواهیم کرد.
در حالی شینا انصاری به دنبال حل معضل گرد و غبار کشورهای همسایه ایران در کنیاست که به نظر میرسد ما بیشتر به همکاریهای دو یا چند جانبه منطقهای نیاز داریم و بهتر است به جای سفرهای دور در همین منطقه به دنبال راه حل باشیم.
راهی که دولتهای قبل هم در پیش گرفتند اما در آن ناکام مانند. معصومه ابتکار در دولت اول روحانی «همایش بینالمللی مقابله با گرد و غبار، چالشها و راهحلهای عملی» را با هدف ایجاد همکاریهای منطقهای و بینالمللی برای مقابله با ریزگردها، با حضور نمایندگان ۴۳ کشور و سازمان ملل، در سطح وزرا و کارشناسان در تهران برگزار کرد. در این اجلاس حتی رئیس جمهور هم شرکت داشت و مهمترین بحث حاضران تامین حقابه دجله و فرات از پروژه بزرگ گاپ ترکیه بود اما زمانی که کشورهای حاضر قصد داشتند بیانیه پایانی همایش را امضا کنند، حتی همان کشور عراق که تحت ظلم واقع شده بود، حاضر نشد همسو با ایران تن به بندی دهد که ترکیه را ملزم میکرد حقابه دجله و فرات را به رسمیت بشناسد.
عراقیها همراه با ترکیه با ما همراهی نکردند و تاکیدشان بر این بود که ایران نباید روی آبهای خروجی از مرزها، سد احداث کند.
نشست بینالمللی مقابله با گردوغبار در دولت سیزدهم هم تکرار شد. این نشست با حضور نمایندگان بیش از ۳۰ کشور و ۱۵ نهاد بینالمللی در ۱۸ شهریور ۱۴۰۲ با حضور ابراهیم رئیسی در تهران برگزار شد. این نشست هم خروجی ملموسی برای کشور در راستای مقابله با گرد و غبار نداشت تا در نهایت در تاریخ ۲۶ فروردین ۱۴۰۴ نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در موضوع مقابله با پدیده گرد و غبار موافقت کردند و نمیدانیم سرانجام این تحقیق و تفحص چه شد.
در شرایطی که ایران قادر به تعامل با همسایگان خود نیست آیا کیلومترها آنطرفتر و در کنیا، دستاوردهای ملموس در حوزه گرد و غبار خواهیم داشت؟
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا