به گزارش سرمایه فردا، اقتصاد ایران درگیر ناترازیهای اساسی در حوزه انرژی و ارز است، که اصلاح آنها میتواند تأثیرات پایدار و عمیقی بر بازار سرمایه و کل اقتصاد برجای بگذارد. این مسئله به اندازهای مهم است که میتوان آن را در کنار تحولات سیاسی و مذاکرات بینالمللی، یکی از عوامل کلیدی در تعیین مسیر آینده اقتصاد کشور دانست.
در حال حاضر، سه حوزه برق، گاز و فرآوردههای نفتی (بنزین و گازوئیل) تحت تأثیر ناترازی شدید قرار دارند. ناترازی برق و سوختهای فسیلی بهوضوح قابل مشاهده است، اما وضعیت گاز کمی پیچیدهتر است. با وجود قیمتگذاری گاز بر مبنای نرخهای منطقهای (فوب اروپا)، چالش اصلی در این حوزه به سرمایهگذاری ناکافی و محدودیتهای برداشت گاز بازمیگردد، که نیازمند برنامههای بلندمدت توسعه و سرمایهگذاری است.
در حوزه برق و سوختهای فسیلی، اما وضعیت متفاوت است؛ عدم اصلاح قیمتها و تداوم سیاستهای حمایتی ناکارآمد باعث شده است که صنایع و مصرفکنندگان با مشکلاتی همچون قطعی برق، قاچاق سوخت و ناکارآمدی سرمایهگذاری روبهرو باشند. برای مثال، قطعی برق در چهار ماه از سال اثر مخربی بر تولید صنایع دارد که پیامدهای آن بر رشد اقتصادی و بازار سرمایه محسوس است.
اصلاح ناترازی انرژی باید از دو مسیر اصلی دنبال شود:
یکی از بحرانیترین مسائل در بخش حاملهای انرژی، قاچاق گسترده سوخت است که سالانه نزدیک به ۴ میلیارد دلار خسارت به اقتصاد وارد میکند. دلیل اصلی این قاچاق، فاصله قابل توجه قیمت داخلی با نرخهای جهانی است که انگیزه سودجویی را افزایش داده و باعث خروج سرمایههای ملی به مسیرهای غیرمولد میشود.
دولت سالانه ۵۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه برای سوخت پرداخت میکند، که این امر منجر به کسری بودجه سنگین و فشار مضاعف بر شرکتها شده است. قیمتگذاری غیرمنطقی گازوئیل، علاوه بر ایجاد انگیزه قاچاق، سرمایهگذاری در بخش پالایش و تولید را نیز با چالشهای جدی روبهرو کرده است.
اجرای سیاستهای اصلاحی در قیمت بنزین و گازوئیل میتواند مزایای دوگانهای به همراه داشته باشد:
اصلاح نرخ حاملهای انرژی نهتنها اثر مستقیم بر صنایع پالایشی ندارد، بلکه موجب بهبود شرایط کلی اقتصاد و سرمایهگذاری در این بخش خواهد شد. این اقدام زمینهساز رشد پایدار بازار سرمایه و اقتصادی مقاومتر در برابر شوکهای خارجی خواهد بود.
جراحی اقتصادی برای رفع ناترازیهای انرژی و ارز نهتنها یک ضرورت اجتنابناپذیر، بلکه فرصتی برای تثبیت و رشد پایدار اقتصاد کشور است. اجرای این سیاستها نیازمند تصمیمگیری شجاعانه و منطقی دولت در شرایط حساس کنونی است. با توجه به تصویب این اصلاحات در هیئت دولت، انتظار میرود که اجرای آن با در نظر گرفتن شرایط سیاسی و تثبیت نرخ ارز انجام شود تا آثار تورمی به حداقل برسد.
این اصلاحات، اگر بهدرستی و در زمان مناسب اجرایی شوند، میتوانند یکی از مهمترین سیگنالهای مثبت برای رونق بازار سرمایه و اقتصاد ایران باشند.
به گزارش سرمایه فردا، شاخص ترین کنفرانس طلا و مس ۲۷ خردادماه توسط استیل پرایس…
آیا جهان توسط عقلانیت اداره میشود؟ از مشاجرات سطحی در فضای مجازی تا سقوطهای ناگهانی…
اختلاف نظر میان ایلان ماسک و دونالد ترامپ بر سر لایحه مالیاتی جدید، بحثهای گستردهای…
در حالی که مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا در آستانه شکست قرار گرفته، اروپا…
وام ازدواج و فرزندآوری تقریباً چند سالی هست که به صورت یک تکلیف قانونی بر…
جهانیسازی در حال ورود به مرحله جدیدی است که در آن مدل کلاسیک بازارهای آزاد…