تحلیل جامع سهام پالایشی؛ بررسی عملکرد، سودآوری و چشم‌انداز آینده

به گزارش سرمایه فردا، با انتشار گزارش‌های حسابرسی‌نشده سال ۱۴۰۳، وضعیت سودآوری پالایشگاه‌ها و تأثیرات سیاست‌های جدید اقتصادی بر این صنعت مورد توجه قرار گرفته است. نسبت قیمت به سود (P/E) شرکت‌های پالایشی در محدوده ۶ تا ۸ قرار دارد، که جذابیت سرمایه‌گذاری این گروه را کاهش می‌دهد.

علاوه بر این، قانون بودجه جدید محدودیت‌هایی در تقسیم سود اعمال کرده و شرکت‌های پالایشی را ملزم ساخته تا ۴۰ درصد از سود خالص خود را در طرح‌های ارتقای کیفیت هزینه کنند. کاهش قیمت نفت نیز عاملی تأثیرگذار بر عملکرد مالی این صنعت بوده، اما کرک اسپردها تاکنون در سطح مطلوبی حفظ شده‌اند.

در این تحلیل، با نگاهی جامع به داده‌های منتشر‌شده، تأثیر این عوامل بر سودآوری پالایشگاه‌ها را بررسی می‌کنیم تا تصویر دقیق‌تری از چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در این گروه ارائه شود.

۱. انتشار گزارش‌های حسابرسی‌نشده سال ۱۴۰۳

برخی از شرکت‌های پالایشی کشور گزارش‌های مالی حسابرسی‌نشده خود را منتشر کرده‌اند. به عنوان نمونه:

  • شبندر با ارزش بازار ۱۴۳ هزار میلیارد تومان، حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان سود ساخته و نسبت قیمت به سود (P/E) آن حدود ۷ است.
  • شبریز با ارزش بازار ۷۳ هزار میلیارد تومان، سودی معادل ۹.۳ هزار میلیارد تومان دارد که نسبت P/E آن نیز ۸ و اندکی بیشتر محاسبه شده است.
  • شیراز با ارزش بازار ۲۵ هزار میلیارد تومان، سودی ۳ هزار میلیاردی ایجاد کرده که P/E آن نیز در حدود ۸ است.
  • شاوان با سود ۱.۸ هزار میلیاردی و نسبت P/E ۶ و ۱۷ از این الگو پیروی می‌کند.

به طور کلی، نسبت P/E پالایشگاه‌ها در محدوده ۶ تا ۸ قرار دارد که جذابیت سرمایه‌گذاری چندان بالایی را نشان نمی‌دهد.

۲. تأثیر قانون بودجه بر تقسیم سود

طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۳، پالایشگاه‌ها موظف‌اند ۴۰ درصد از سود خالص خود را در طرح‌های ارتقای کیفیت هزینه کنند. در نتیجه، حداکثر میزان تقسیم سود آن‌ها ۶۰ درصد خواهد بود.

۳. اهمیت گزارش‌های حسابرسی‌شده

در اغلب موارد، گزارش‌های حسابرسی‌شده در صنعت پالایشگاهی منجر به افزایش میزان سود می‌شود. بررسی سال‌های گذشته نشان داده که این رشد سود ممکن است در حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد باشد.

۴. تحلیل کرک اسپرد

کرک اسپرد نشان‌دهنده اختلاف ارزش فرآورده‌های نفتی پالایش‌شده نسبت به قیمت نفت خام است. پالایشگاه‌ها از دولت نفت دریافت کرده و محصولات پالایش‌شده را به دولت تحویل می‌دهند؛ در این میان، بخشی از درآمد آن‌ها از فروش فرآورده‌هایی در بورس کالا تأمین می‌شود.

میانگین کرک اسپرد در سال ۱۴۰۳ با وجود کاهش قیمت نفت، در وضعیت مناسبی قرار دارد.

  • میانگین قیمت نفت در سال ۱۴۰۲ حدود ۸۰ دلار بود، در حالی که در سال ۱۴۰۳ به محدوده ۷۰ تا ۷۵ دلار کاهش یافته است.
  • با این وجود، کرک اسپرد در سطح مطلوبی حفظ شده و وضعیت پالایشگاه‌ها از این منظر نامناسب به نظر نمی‌رسد.

۵. تأثیر موجودی انبارها

پالایشگاه‌ها معمولاً ۲۰ روز ذخیره نفت دارند که به عنوان موجودی انبار تلقی می‌شود. کاهش قیمت نفت باعث کاهش ارزش این موجودی و تأثیر منفی بر سود خالص آن‌ها خواهد شد. برآورد می‌شود این اثر در محدوده ۵ تا ۱۰ درصد سود خالص پالایشگاه‌ها باشد.

۶. آیا پالایشگاه‌ها همچنان جذاب‌اند؟

با توجه به نسبت‌های P/E، میزان تقسیم سود و سایر عوامل، پالایشگاه‌ها در شرایط فعلی گزینه‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری نیستند، مگر اینکه دولت تغییراتی در فرمول محاسبه سود پالایشگاه‌ها اعمال کند.

۷. تحلیل تأثیر قیمت‌گذاری فرآورده‌های سوختی

قیمت‌گذاری چندنرخی گازوئیل تأثیری بر پالایشگاه‌ها ندارد، زیرا پالایشگاه‌ها دستمزد مشخصی از دولت دریافت می‌کنند و خود مستقیماً در قیمت‌گذاری دخالت ندارند.

تحلیل سهام پالایشی شامل بررسی چندین متغیر کلیدی است که بر سودآوری و جذابیت سرمایه‌گذاری در این گروه تأثیر می‌گذارند. در ادامه، این عوامل را با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم.

۱. عملکرد مالی و نسبت‌های سودآوری

گزارش‌های حسابرسی‌نشده سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده سودآوری پالایشگاه‌ها در شرایط فعلی بازار هستند. نسبت قیمت به سود (P/E) در این صنعت در بازه ۶ تا ۸ قرار دارد، که در مقایسه با سایر صنایع بورسی جذابیت متوسطی دارد. به طور کلی، سرمایه‌گذاران به دنبال شرکت‌هایی با P/E پایین‌تر هستند، زیرا نشان‌دهنده ارزندگی سهام از منظر سودآوری است.

با این حال، بررسی گزارش‌های حسابرسی‌شده نشان داده است که در برخی موارد سود شرکت‌های پالایشی ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد. بنابراین، گزارش‌های نهایی ممکن است اعداد جذاب‌تری را ارائه دهند.

۲. تأثیر قانون بودجه بر سود تقسیمی

یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌ها، میزان سود تقسیمی آن‌ها است. طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۳، پالایشگاه‌ها موظف‌اند ۴۰ درصد از سود خالص خود را در پروژه‌های ارتقای کیفیت هزینه کنند. این موضوع به این معناست که حداکثر میزان تقسیم سود آن‌ها ۶۰ درصد خواهد بود.

برای سرمایه‌گذاران بلندمدت، میزان سود تقسیمی (Dividend Yield) یکی از شاخص‌های مهم برای ارزیابی سهام است. اگر میزان سود تقسیمی محدود باشد، جذابیت سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد.

۳. تحلیل کرک اسپرد و تأثیر قیمت نفت

کرک اسپرد نشان‌دهنده اختلاف قیمت فرآورده‌های پالایش‌شده با قیمت نفت خام است. پالایشگاه‌ها از دولت نفت دریافت کرده و محصولات پالایش‌شده را به دولت تحویل می‌دهند؛ علاوه بر آن، برخی فرآورده‌ها را در بورس کالا می‌فروشند. میانگین کرک اسپرد در سال ۱۴۰۳ با وجود کاهش قیمت نفت، در سطح مطلوبی قرار دارد.

در حالی که میانگین قیمت نفت در سال ۱۴۰۲ حدود ۸۰ دلار بود، این رقم در سال ۱۴۰۳ به حدود ۷۰ تا ۷۵ دلار کاهش یافته است. با این حال، کرک اسپرد همچنان در سطح مناسبی حفظ شده است، که نشان‌دهنده پایداری درآمد پالایشگاه‌ها است.

۴. نقش موجودی انبارها و تأثیر کاهش قیمت نفت

پالایشگاه‌ها معمولاً ۲۰ روز ذخیره نفت دارند که به عنوان موجودی انبار تلقی می‌شود. کاهش قیمت نفت باعث کاهش ارزش این موجودی و تأثیر منفی بر سود خالص آن‌ها خواهد شد. برآورد می‌شود این اثر در محدوده ۵ تا ۱۰ درصد سود خالص پالایشگاه‌ها باشد.

۵. آیا سهام پالایشگاه‌ها همچنان جذاب‌اند؟

با توجه به موارد فوق، پالایشگاه‌ها در شرایط فعلی گزینه‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شوند، مگر اینکه تغییرات جدیدی در فرمول محاسبه سود آن‌ها اعمال شود.

اگر دولت سیاست‌های جدیدی در نحوه محاسبه سود پالایشگاه‌ها اعمال کند، وضعیت این شرکت‌ها تغییر خواهد کرد. به همین دلیل، سرمایه‌گذاران باید تغییرات سیاست‌گذاری را از نزدیک دنبال کنند.

۶. تأثیر سیاست‌های قیمت‌گذاری سوخت

قیمت‌گذاری چندنرخی گازوئیل تأثیری بر پالایشگاه‌ها ندارد، زیرا پالایشگاه‌ها دستمزد مشخصی از دولت دریافت می‌کنند و خود مستقیماً در قیمت‌گذاری دخالت ندارند. تنها در صورتی که دولت فرمول محاسبه سود پالایشگاه‌ها را تغییر دهد، ممکن است این صنعت دچار دگرگونی شود.

جمع‌بندی

سهام پالایشی از نظر نسبت‌های سودآوری، کرک اسپرد و موجودی انبار وضعیت نسبتاً پایدار اما کم‌جذابیتی دارد. تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در این گروه وابسته به سیاست‌های دولتی و فرمول‌های جدید محاسبه سود خواهد بود. سرمایه‌گذاران باید تحولات این صنعت را به دقت رصد کنند تا بتوانند تصمیمات آگاهانه‌ای اتخاذ کنند.

در صورتی که تغییرات ساختاری در نحوه قیمت‌گذاری یا فرمول محاسبه سود ایجاد شود، ممکن است شرایط سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌ها بهبود یابد. بنابراین، تحلیل بنیادی و بررسی مستمر سیاست‌های اقتصادی و بودجه‌ای نقش مهمی در ارزیابی ارزش سهام پالایشی دارد

 

modir

Recent Posts

آیا توافق ایران و آمریکا می‌تواند تحریم‌ها را بی‌اثر کند؟

با فرض تحقق توافق میان ایران و آمریکا در عمان، پرسش اساسی این است که…

1 روز ago

ادارات دولتی مکلف به تامین انرژی خورشیدی

ادارات دولتی مکلف به تامین انرژی خورشیدی شدند. ظرفیت تولید برق خورشیدی در ایران حدود…

1 روز ago

شکاف درآمدی در کشورهای مختلف

شکاف درآمدی دهک های طبقاتی ایران از بسیاری از کشورهای توسعه یافته کمتر است. ایران…

1 روز ago

افزایش توجه جهانی به مقررات رمزارزها؛ بیت‌کوین در کانون تحولات قانونی

بیت‌کوین، به عنوان بزرگ‌ترین ارز دیجیتال جهان، با رکوردشکنی در قیمت و امیدواری ناشی از…

2 روز ago

بررسی عامل افت بورس ؛ نوسان بورس مقطعی است؟

هرچند عوامل سیاسی عامل افت بورس شد اما کارشناسان معتقدند اصلاح برای بازار ضروری بوده…

2 روز ago

بهره‌وری راهبردی برای توسعه پایدار و امنیت اقتصادی

کاهش منابع آب تجدیدپذیر، افت سطح سفره‌های زیرزمینی و خشکسالی‌های پی‌درپی، زنگ خطری است برای…

2 روز ago