به گزارش سرمایه فردا، مصوبه جدید مجلس شورای اسلامی در خصوص بودجه سال ۱۴۰۴ و سقف اعتبارات وام ازدواج و فرزندآوری به اصلاح بندهای مورد نظر شورای نگهبان پرداخته و با تصویب تغییراتی، تلاش کرده‌اند تا منابع لازم برای حمایت از جوانان و تسهیل ازدواج و فرزندآوری را تأمین کنند. اما اختلاف نظرهای میان دولت، بانک مرکزی و هیات عالی نظارت در خصوص سقف اعتبارات وجود دارد که منجر به تعویق در اجرای برنامه‌های مؤثر در پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری شده است.
داستان از این قرار است: مجلس شورای اسلامی چند وقت پیش به بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ پرداخت و با اصلاح بند (ث) تبصره ۱۵، آن را تصویب کرد. طبق این مصوبه، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف به تخصیص ۳,۴۰۰,۰۰۰ میلیارد ریال به تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج، فرزندآوری و مسکن شده است. این بانک همچنین باید تا پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۴، سهم بانک‌ها در پرداخت تسهیلات را تعیین و ابلاغ کند.
همچنین، مبلغ فردی تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری نسبت به سال ۱۴۰۳ ده درصد افزایش می‌یابد. در صورت عدم تامین اعتبار، مؤسسات اعتباری باید تسهیلات را با توثیق حساب یارانه یا سهام عدالت یا با تضمین سفته و یک نفر ضامن پرداخت کنند. مبلغ ۵۰,۰۰۰ میلیارد ریال نیز به تامین جهیزیه کالای ایرانی برای زوج‌هایی که از تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج یا فرزندآوری استفاده نکرده‌اند، اختصاص می‌یابد. بانک مرکزی گزارش عملکرد این بند را هر سه ماه به مجلس ارائه خواهد کرد.
در همین راستا، مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای، سقف کل اعتبارات وام ازدواج و فرزندآوری را برای سال آینده ۳۵۰ هزار میلیارد تومان تعیین کرده بود. اما این مصوبه با مخالفت هیات عالی نظارت روبرو شد و به دلیل مغایرت با سیاست‌های کلی نظام، رد شد. به نظر می‌رسد دلیل اصلی این مخالفت، اعتراض دولت و بانک مرکزی به رقم پیشنهادی مجلس بوده است. منابع آگاه می‌گویند نمایندگان دولت و بانک مرکزی در جلسات هیات عالی نظارت، با استدلال‌هایی، این نهاد نظارتی را متقاعد کردند که سقف پیشنهادی مجلس، قابل اجرا نیست.
دولت و بانک مرکزی رقم ۲۷۵ هزار میلیارد تومان را برای سقف اعتبارات وام ازدواج و فرزندآوری پیشنهاد کرده‌اند. این اختلاف نظر، نگرانی‌هایی را در میان کارشناسان و فعالان حوزه جوانان ایجاد کرده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که در صورت تصویب سقف ۲۷۵ هزار میلیارد تومانی، صف متقاضیان وام ازدواج و فرزندآوری در سال آینده، طولانی‌تر از امسال خواهد شد. این موضوع، می‌تواند اصلی‌ترین خدمت مستقیم نظام به جوانان برای فرزندآوری و ازدواج را تحت‌الشعاع قرار داده و حتی آن را تخریب کند.
پیشنهاد برخی از کارشناسان، سقف ۳۴۰ هزار میلیارد تومانی است. این رقم، اگرچه ایده‌آل نیست، اما تا حدودی می‌تواند از حجم صف انتظار در سال آینده بکاهد و وضعیت را نسبت به سقف پیشنهادی دولت، بهبود بخشد.
این اختلاف نظر در شرایطی مطرح می‌شود که وضعیت فعلی وام ازدواج با چالش‌های متعددی روبرو است و صف انتظار متقاضیان، همچنان طولانی است.
با توجه به این چالش‌ها، کاهش سقف اعتبارات وام ازدواج و فرزندآوری به ۲۷۵ همت، می‌تواند وضعیت را بدتر کند. کاهش بودجه، باعث افزایش طول صف انتظار، کاهش مبلغ وام، و افزایش سخت‌گیری‌ها در اعطای وام خواهد شد و به این ترتیب، دغدغه‌های جوانان را تشدید می‌کند.
مبلغ وام ازدواج ۱۴۰۳ با توجه به سن متقاضیان بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان است و به زوجین کمک می‌کند که بتوانند برخی از هزینه‌های ابتدایی برای تشکیل زندگی مشترک خود را تأمین کنند. متقاضیانی که تاریخ عقد آنها بعد از اول فروردین سال ۱۳۹۹ باشد و تاکنون وام ازدواج دریافت نکرده‌اند، می‌توانند برای دریافت وام مذکور اقدام کنند.
در سال‌های اخیر، آمار ازدواج در ایران کاهش یافته است. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۳ تعداد ازدواج‌ها به ۴۸۱,۳۹۴ مورد رسیده است که نشان‌دهنده کاهش ۱۵٫۷% نسبت به سال ۲۰۲۱ است. همچنین، آمار طلاق‌ها نسبتاً ثابت مانده و در سال ۲۰۲۳ به ۲۰۲,۱۸۳ مورد رسیده است. این روند نشان‌دهنده تغییرات فرهنگی و اقتصادی در ایران است که بر تمایل به ازدواج و شرایط اجتماعی مؤثر است.
مسائل اقتصادی نقش مهمی در این روند کاهش ازدواج داشته‌اند. به عنوان مثال، نرخ تورم و تحریم‌های اقتصادی از جمله عواملی هستند که تأثیر مستقیمی بر اقتصاد و سطح زندگی مردم داشته‌اند. سیاست‌های مالی دولت مانند کاهش هزینه‌های دولتی و افزایش مالیات‌ها نیز نقش مهمی در کاهش تورم ایفا کرده‌اند. این عوامل اقتصادی باعث شده‌اند که جوانان به دلیل مشکلات مالی و اقتصادی، تمایل کمتری به ازدواج داشته باشند.
با توجه به این مسائل، می‌توان گفت که کاهش نرخ تورم و سیاست‌های مالی دولت تأثیر قابل توجهی بر کاهش تمایل به ازدواج در ایران داشته‌اند. آیا موضوع دیگری هست که بخواهید درباره آن بدانید؟
پرفسور ملک‌زاده گفت: بر اساس سیاست‌های کلی علم و فناوری در افق ۱۴۰۴، سهم تعیین…
منافع ایران و روسیه در نخستین گام شامل تقابل با تحریم های غرب علیه این…
محمدامین توکلی‌زاده، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، در هشتمین نشست از سلسله نشست‌های…
خرید و فروش آنلاین طلا به دلیل راحتی و دسترسی آسان به بازارهای جهانی، به…
آیا با تلاش‌های مستمر شهرداری تهران برای توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی، شهروندان تهرانی به زودی…
صندوق‌های اهرمی به عنوان یک ابراز نقش مهمی در معاملات بورس دارند. اما همیشه نقش…