میثم حقیقی: کارت هدیه یکی از خدمات پایه بانکی میباشد که با توجه به ویژگیهای خاص خود، چالشهای فراوانی را در اجرا دارد. در نوشتار حاضر، نگاهی مختصر به چالشهای آن خواهیم داشت.
صدور کارت هدیه صرفاً برای مشتری دارای حساب سپرده نزد بانک و برداشت از آن حساب، امکانپذیر است. این در حالی است که در برخی از بانکها، صدور این کارت در قبال وجه نقد در حال انجام بوده و این موضوع زمینههای بروز پولشویی را فراهم میکند.
همچنین صدور کارت هدیه، میبایست شناسایی مشتری با رعایت ضوابط و مقررات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم صورت پذیرد. اطلاعات هویتی مشتری و تمامی کارتهای هدیه صادر شده برای وی، در سامانه عملیاتی بانک درج شود تا امکان ردیابی تمامی تراکنشهای هر کارت میسر شود. این در حالی است که این موضوع با ماهیت کارت هدیه در تناقض است.چرا که که یک شخص اقدام به اخذ کارت(های) هدیه کرده و انها را در حالت خوشبینانه به اشخاص ثالث واگذار میکند و تراکنشهای کارت توسط دارند صورت میپذیرد. لذا از آنجایی که این نقل و انتقال کارت هدیه از مشتری به شخص ثالث در سامانهای ثبت نمیشود (همانند چکهای غیرصیادی)، زمینه سواستفاده و بروز فساد در آن فراهم شده و امکان ردیابی تراکنشهای آن که توسط اشخاص ثالث صورت پذیرفته، میسر نیست.
در مفاد دستورالعمل بانک مرکزی، صرفاً به مسئول بودن مشتری در قبال هر گونه سواستفاده از کارت هدیه اکتفا شده و تمهیداتی در این راستا دیده نشده است. در حالی که در ماده ۱۳ دستورالعمل شفافسازی تراکنشهای بانکی اشخاص، بر لزوم ثبت کلیه کارتهای صادره به همراه اطلاعات مشتری در سامانه متمرکز بانک مرکزی (مانا) اشاره داشته است. ولی بر مشمول بودن این موضوع بر کارت هدیه سکوت کرده است.
لزوم رعایت سقف مقرر برداشت نقدی ریالی روزانه توسط بانکها در صدور کارت هدیه برای هر شخص و پیادهسازی تمهیدات آن در سامانه عملیاتی بانک از دیگر الزامات صدور کارت هدیه میباشد. این در حالی است که بعضاً رعایت موضوع مذکور به صورت دستی و کنترل آن توسط کاربر شعب صورت میپذیرد و یا اینکه در قبال هر سپرده مشتری، در سقف مقرر کارت هدیه صادر میشود که خود زمینه بروز ریسک عملیاتی را در بانکها افزایش داده و در کنار میزان سقف برداشت نقدی ریالی، کارت هدیه نیز برای مشتری صادر شده است. این موضوع بعضاً میتواند ناشی از ضعف کنترلهای داخلی بانک نیز باشد.
عدممشخص بودن تعداد کارت و مبلغ آنها برای یک شخص در طی ماه، از دیگر چالشهای کارت هدیه میباشد. به گونهای که در راستای پیشگیری از سواستفاده و بروز فساد، در مفاد دستورالعمل مشخص نشده است. یک شخص، در یک بازه زمانی مشخص، امکان ایجاد تراکنش با چه تعداد کارت هدیه و چه مبلغی را دارد.
چالش دیگر اینکه، عدمثبت اطلاعات کارتهای هدیه و یا صدور تعداد بیش از حد مقرر آن برای اشخاص در یک بانک و یا در بانکهای متعدد، میتواند زمینه فرار مالیاتی را برای افراد متقاضی صدور کارت فراهم نماید (خروج وجه نقد از حساب و عدمبیان آن در حسابرسیها، موضوعی مشابه چکهای تضمین شده طی چند سال گذشته، هر چند در برخی موارد رقم آن ناچیز باشد).
پیشبینی بورس با دلار ۱۲۵ هزارو تومانی کاری بسیار پیچیده ای نیست و شرکتهای صادراتی…
نخستین اپیزود «آرتفِر تهران» با عنوان «اُپن پیپر» در روزهای میانی آذرماه ۱۴۰۴، کانون پرورش…
بیانیه تازه شورای همکاری خلیج فارس بار دیگر ادعاهای تکراری درباره جزایر ایرانی را تکرار…
پایان سال ۲۰۲۵ میلادی نه فقط یک جمعبندی از آمار فروش و تولیدات سینمایی جهان…
پهلو گرفتن کشتی «استانبول بریج» در بندر فلیکساستو انگلیس تنها یک رویداد تجاری نبود؛ این…
افزایش بیسابقه قیمت چوب طبیعی و بیاعتمادی خریداران به بازار سنتی، مسیر تازهای را در…