سرمایه گذاری در بخش معدن منحصر به دولت

در پنل تخصصی دومین کنفرانس اکتشاف استیل پرایس مدیر کل دفتر امور زیستگاه و مناطق سازمان محیط زیست‌ عنوان کرد: معدن کاری از لحاظ محیط زیست یک پدیده تخریبی است که باید بهره برداری از آن با حداقل آسیب به محیط زیست انجام شود. 

علیرضا نجیمی اظهار کرد: باید مناطق محیط زیستی را از نظر تنوع برای آیندگان حفظ کنیم، طبق اصل ۵۶ قانون اساسی باید محیط زیست برای نسل‌های آینده حفظ شود.

او افزود: مبحث اصلی موضوع محیط زیست بوده و نه سازمان محیط زیست. این سازمان تکالیف و وظایف قانونی دارد که باید انجام دهد، مباحثی که ما بر آن تاکید می‌کنیم برای عموم مردم و سلامت آنها است و نه برای یک سازمان. در بحث فعالیت‌های اکتشافی موانع قانونی داریم که به عنوان نمونه در مناطق چهارگانه از جمله پناهگاه‌ها چنین ممنوعیتی وجود دارد.

نجیمی اضافه کرد: در کارگروه ماده ۲۴ فعالیت‌های معدنی و محیط زیستی مورد بررسی قرار می‌گیرد این در حالی است که همکاران ما در وزارت صمت پهنه‌هایی را مستثنی می‌کنند و آن‌هایی را که قبول می‌کنند با شروطی می‌پذیرند.

او ادامه داد: معدن کاری از نظر زیست محیطی یک پدیده تخریبی است منتها ما باید این تخریب را به حداقل برسانیم. باید یک همکاری دو طرفه وجود داشته باشد تا بهره‌برداری معدنی با حداقل تخریب انجام شود همچنین برخی معادن ما فلزی هستند که موظفند در مرحله بهره‌برداری گزارش ارزیابی تهیه کنند که این موضوع مربوط به کل کشور می‌شود.

سازوکارهای جدید برای حل اختلافات بخش معدن

همچنین مدیر کل دفتر حفاظت و حمایت از منابع طبیعی کشور در پنل تخصصی دومین کنفرانس اکتشاف استیل پرایس از سازوکارهای جدید برای حل اختلافات بخش معدن و این سازمان خبر داد.

حمیدرضا قنبری اظهار کرد: مسئله منابع طبیعی با توجه به اهمیتی که دارد یک مسئله تجملاتی نیست،  حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی یکی از اساسی‌ترین وظایف ماست که در ترکیبات علمی و قانونی تکالیف در آن مشخص شده است.

قنبری گفت: کشور ما در منطقه خشک قرار گرفته و بارش سالانه اش چیزی در حدود ۲۵۰ میلی متر است. امروزه توسعه پایدار فعالیت های معدنی بیش از پیش احساس می شود.

او ادامه داد:  ۱۴ میلیون و ۴۰۰ هزار متر مربع سطح جنگل های ماست و امروز وضعیت پوشش گیاهی و آب کشور بحرانی شده است.  حوزه منابع طبیعی و معادن با هم ارتباط تنگاتنگی دارند و در این راستا بحث تبصره ۱ ماده ۲۴ که استعلام جنگل ها و مراتع است را دنبال کردیم. همچنین کارگروهیبرای تعامل مشترک منابع طبیعی و معادن از سال ۹۴ تشکیل شده است. از سوی دیگر بیش از ۷۰ درصد موافقت بحث های اکتشافی را برای صنایع بزرگ معدنی گرفته ایم.

قنبری گفت: اطلاعات منابع طبیعی استان ها را در این حوزه کامل کرده و از اکتشاف تا پروانه بهره برداری درج شده است که اطلاعات این ها به سامانه کاداستر متصل می شود.

سرمایه گذاری در بخش معدن نباید منحصر به دولت باشد

در ادامه رئیس انجمن سنگ آهن ایران در پنل تخصصی دومین کنفرانس اکتشاف استیل پرایس تاکید کرد: سرمایه گذاری در بخش معدن نباید منحصر به دولت باشد و فضا باید برای بخش خصوصی و متخصصان باز شود.

مهرداد اکبریان ادامه داد: ایران کشوری با مزیت معدنی است. درست نیست که ایرانی باشیم و معدن را نادیده بگیریم، مخصوصا برای کشوری که صنایع پایین دستی اش خیلی رشد نکرده است و امروز محصولات نهایی ما نتوانستند با کالاهای خارجی رقابت کنند.

او افزود:  سئوال این است که آیا ما بلاخره معدن را در کشور به رسمیت می شناسیم یا خیر؟  امروز معدن زیر مجموعه صنایع در کشور محسوب می شود و پرچم آن از دستش گرفته شده است. مهمترین موضوع بخش معدن سرمایه گذاری است. اگر قرار است سرمایه گذاری فقط به دولت منحصر باشد دیگر بحثی نداریم و جلسات فقط باید در سازمان های دولتی برگزار شود.

اکبریان گفت:  اما اگر منظور از سرمایه گذاری یعنی مردم، بهره برداران و متخصصان آن وقت باید فرصت کار را برای همه فراهم بیاوریم. اینکه سرمایه‌گذاران را چگونه مشتاق به سرمایه‌گذاری در محدوده‌های اکتشافی و معدنی کنیم موضوع بحث دیگری ست.

اکبریان با اشاره به رعایت اخلاق حرفه‌ای مهندسی در اکتشافات معدنی اظهار داشت: برای خرید و فروش محدوده‌های معدنی باید شاخص و معیارهایی تعیین شود که طبق آن افراد و یا سرمایه‌گذاران بتوانند چارچوب مشخصی را برای سرمایه خود به صورت تدوین شده داشته باشند.

معدن می تواند در حفظ محیط زیست کمک کند

عضو هیئت مدیره انجمن زمین شناسی ایران در پنل تخصصی دومین کنفرانس اکتشاف استیل پرایس اطهار داشت: بخش عمده ای از آسیب های وارد شده به محیط زیست ناشی از بخش معدن نیست و سایر بخش ها مثل صنعت خودرو و بخش کشاورزی باعث آلودگی و هدر رفت منابع آبی شده اند.

پیمان افضل ادامه داد: دو نکته مهم را باید تشریح کرد؛ نخست اینکه ایران کشوری با منابع معدنی زیاد هستیم اما این به معنی این نیست که کشورهای دیگر منتظر منابع ما هستند.
او افزود: برخی کشورهای توسعه یافته به این نتیجه رسیدند که از منابع معدنی و انرژی به عنوان اهرم فشار استفاده کنند. بر خلاف آن چیزی که دولت روسیه فکر می کرد نتوانست از منابع گاز و معدنی خود به عنوان اهرم فشار در جنگ استفاده کند.

افضل افزود: امروز بزرگترین منابع لیتیوم دنیا در آمریکا کشف شده است، به‌ همین دلیل آمریکا معطل لیتیوم افغانستان نیست. میزان ذخایر فسفات نروژ بسیار بالا است. برای همین می بینیم هر جایی که اهمالی بوده رقبا جای آن را پر کرده اند و از آن تولید ثروت می کنند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: عربستان به شدت روی منابع معدنی خود کار کرده است. از کانسارهای معدنی تا سنگ آهن. ارزش شرکت های معدنی عربستان در مدت اخیر بسیار بالا رفته است.

او تصریح کرد: ما همیشه شنیده ایم که می گویند معدن کاری مخرب و ویرانگر است.  من منکر این نمی شوم که معدن در ذات خود آسیب به محیط زیست و منابع طبیعی می رساند اما آیا امروز عمده آب را معدن استفاده می کند یا بخش کشاورزی؟ یا مسئول مازوت و آلودگی بخش معدن است؟ آیا خودروهایی که باعث آلودگی شدند نتیجه معدنکاری بوده است؟ بنابراین معدن می تواند در حفظ محیط زیست هم کمک کند.