به گزارش سرمایه فردا، با توجه به نمایشگاه پیشگامان پیشرفت و بازدید مقام معظم رهبری و بیانات ایشان سوالاتی درباره چگونگی ایجاد تغییرات عمده‌ای در فضای سرمایه‌گذاری اقتصادی ایران به خصوص رشد بخش خصوصی سوالی که همیشه در محیط اقتصادی مطرح است این است که از کجا این رشد را کلید زد؟ در پاسخ باید گفت کلید حل این موضوع تسهیل سرمایه گذاری است.
سرمایه‌گذاری خارجی یکی از عوامل حیاتی و بنیادی در رشد اقتصادی کشورها به شمار می‌رود. این شکل از سرمایه‌گذاری می‌تواند به‌صورت خرید سهام شرکت‌ها، ایجاد کسب‌وکارهای جدید یا توسعه کسب‌وکارهای موجود انجام شود.
تأثیرات مثبت سرمایه‌گذاری خارجی
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که با افزایش سرمایه‌گذاری، رشد تولید نیز ممکن می‌شود. با تزریق سرمایه جدید، شاهد افزایش ظرفیت تولید و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید خواهیم بود که در نهایت منجر به افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) خواهد شد.
نقش انتقال دانش و فناوری در سرمایه‌گذاری اقتصادی
به‌علاوه، انتقال دانش و فناوری نیز به‌عنوان نوعی سرمایه‌گذاری خارجی محسوب می‌شود. شرکت‌های خارجی معمولاً فناوری‌های پیشرفته‌تری نسبت به شرکت‌های داخلی دارند. ورود این شرکت‌ها به کشور، باعث انتقال این فناوری‌ها و دانش فنی به شرکت‌های داخلی می‌شود.
همچنین، آموزش و توسعه نیروی کار و اقدامات جهت بهبود بهره‌‌وری نیز از مصادیق سرمایه‌گذاری خارجی هستند. این گونه اقدامات می‌توانند بهبود قابل توجهی در کارآیی و تولیدات داخلی به همراه داشته باشند.
سرمایه‌گذاری خارجی فرصتی بی‌نظیر برای رشد اقتصادی و پیشرفت در زمینه‌های مختلف است. با بهره‌گیری از این فرصت‌ها، می‌توانیم شاهد توسعه‌ای پایدار و افزایش کیفیت زندگی مردم باشیم.
کشور ما نیازمند یک برنامه جامع و فراگیر است که تمامی جنبه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را در برگرفته و به سمت توسعه و بهبود هدایت کند. این برنامه باید بر اساس اصول شفافیت و ثبات بنا شده و اعتماد همه ذی‌نفعان، از جمله دولت، بخش خصوصی و جامعه بین‌المللی، را جلب کند تا همگی با مشارکت و همدلی به موفقیت دست یابیم.
تعریف فضای باثبات و امن
اقدامات کلیدی برای دستیابی به اهداف
ایجاد فضای جذاب برای سرمایه‌گذاری اقتصادی
نقش بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری اقتصادی
برنامه‌ای با تمرکز بر ایجاد ثبات، شفافیت و اعتماد می‌تواند ایران را به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی تبدیل کند. اجرای این برنامه نه تنها باعث عبور از چالش‌ها می‌شود، بلکه آینده روشنی برای اقتصاد ایران ترسیم خواهد کرد. این مسیر نه تنها به رشد اقتصادی کمک می‌کند، بلکه کیفیت زندگی مردم را نیز بهبود خواهد بخشید.
مجید گودرزی، کارشناس اقتصادی، این موضوع را بررسی کرد، از دیدگاه وی، تحریم‌های بین‌المللی ایالات متحده، که به کاتسا (قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم) مشهور است، مانعی بزرگ در راه جذب سرمایه‌گذاری بالاتر از ۴۰ میلیون دلار ایجاد کرده و اقتصاد ایران را با بحران رکود تورمی (stagflation) مواجه کرده است.
راه‌حل‌هایی برای بحران اقتصادی
گودرزی بر اهمیت سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی به عنوان تنها راه‌حل برای رفع این مشکل تأکید دارد. او می‌گوید: “نرخ بهره‌های بالا و انحراف در سرمایه‌گذاری‌های مولد بزرگ‌ترین چالش‌هایی هستند که اقتصاد کشور با آنها روبروست.” به گفته وی، سرمایه‌های عظیمی به بازار ارز، رمزپول‌ها، مسکن، سپرده‌های بانکی و فلزات گرانبها هدایت شده‌اند که بازدهی اقتصادی صفر دارند.
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: “در شرایط کنونی، ابزارهای مالی و مالیاتی لازم برای کنترل انحرافات در سرمایه‌گذاری‌ها وجود ندارند.” وی اضافه می‌کند: “نرخ بهره ۲۳ درصد به همراه ریسک ۱۵ درصدی به این معناست که سرمایه‌گذاری‌هایی با بازدهی زیر ۳۸ درصد غیراقتصادی محسوب می‌شوند.” همچنین، تحریم‌های بین‌المللی این مشکلات را تشدید کرده‌اند.
ضرورت کاهش نرخ بهره
گودرزی خاطرنشان می‌کند که کاهش نرخ بهره مشابه کشورهای دیگر می‌تواند تأثیر بسزایی در بهبود اقتصادی کشور داشته باشد. او می‌گوید: “اگر بتوانیم نرخ بهره را به نرخ صفر نزدیک کنیم و از ابزارهای مالیاتی برای جلوگیری از فرار سرمایه به بازارهای غیر مولد استفاده کنیم، تأثیر تحریم‌های بین‌المللی به‌شدت کاهش می‌یابد و امکان احیای اقتصاد و حتی رشد اقتصادی ۸ درصدی وجود دارد.”
وی تأکید می‌کند که امنیت سرمایه‌گذاری اقتصادی یکی از عوامل مهم در جذب سرمایه است. او پیشنهاد می‌دهد که مسئولان مربوطه به نظرات کارشناسان و فعالان اقتصادی توجه بیشتری داشته باشند و تلاش کنند از مناقشات منطقه‌ای جلوگیری کنند تا ریسک سرمایه‌گذاری کاهش یابد.
گودرزی همچنین اشاره می‌کند که شفافیت در اقتصاد ایران با چالش‌های آمارهای غلط و مصنوعی روبروست. او می‌گوید رفع این مشکل می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی کمک کند.
ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری خارجی
به گفته این کارشناس اقتصادی، ظرفیت ویژه‌ای برای جذب سرمایه خارجی در حوزه نفت و گاز و گردشگری وجود دارد. او توضیح می‌دهد که ایران در حوزه توریسم پتانسیل بالاتری نسبت به ترکیه دارد. اگر مسائل موجود در زمینه امنیت توریسم و مشکلات سیاسی با کشورهای اروپایی و آمریکایی حل شود، این حوزه می‌تواند به درآمدی مشابه درآمد نفتی دست یابد.
گودرزی نیز به جذابیت‌های دیگر سرمایه‌گذاری در ایران اشاره دارد؛ به عنوان مثال، سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن در طول هشت سال دولت روحانی ۷۲۵ درصد رشد قیمت داشته است. همچنین، بخش‌های مختلف اقتصادی که صادرات محور هستند، باوجود کاهش ارزش پول ملی، حاشیه سود بالایی را تجربه کرده‌اند.
مرتضی عزتی، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس، نیز در این خصوص اظهار داشت: ایران با وجود قرار گرفتن در پایین‌ترین رتبه‌های جذب سرمایه‌گذاری اقتصادی، پتانسیل بالایی با اجرای اصلاحات مناسبی دارد. در مقایسه با کشورهای درگیر جنگ یا تحت تحریم‌های شدید همچون کره شمالی و میانمار، ایران در موقعیتی مشابه قرار گرفته و حتی کشورهای همسایه مانند افغانستان و عراق با وجود مسائل نظامی خود، موفق‌تر عمل کرده‌اند.
چالش‌های اصلی جذب سرمایه‌گذاران خارجی
عزتی بر این باور است که یکی از دلایل اصلی این وضعیت، وجود گروه‌هایی با تفکرات متنوع است که مانع ایجاد فضای اقتصادی مناسب برای سرمایه‌گذاران خارجی می‌شوند. به گفته او، رشد اقتصادی به شدت وابسته به میزان سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی است و هر کشوری که بتواند سرمایه بیشتری جذب کند، رشد اقتصادی بیشتری خواهد داشت.
به گفته عزتی، سه عامل اصلی رشد اقتصادی عبارتند از: سرمایه‌گذاری، تکنولوژی و نیروی انسانی. ایران در حال حاضر نیروی انسانی کافی دارد، ولی در دو عامل دیگر کمبودهایی دارد که مانع از رشد اقتصادی می‌شود.
راهکارهای جذب سرمایه‌گذار خارجی در ایران
برای جذب سرمایه‌گذار خارجی، عزتی پیشنهاد می‌دهد که ایران به بهبود فضای اقتصادی و امنیت سرمایه‌گذاری توجه کند. او تأکید دارد که سرمایه‌گذاران خارجی به دنبال محیطی امن و پایدار هستند که در آن سرمایه‌شان تضمین شده باشد و قوانین شفاف و قابل پیش‌بینی باشند، همچنین امکان نقل و انتقال مالی بدون محدودیت‌های غیرضروری وجود داشته باشد.
اصلاحات اقتصادی و تقویت ثبات سیاسی
عزتی معتقد است که ایران با وجود چالش‌های تحریمی و محدودیت‌های مرتبط با FATF، می‌تواند با ایجاد اصلاحات اقتصادی، بهبود فضای کسب‌وکار و تقویت ثبات سیاسی، اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند. بهبود تصویر ایران در چشم سرمایه‌گذاران بین‌المللی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و تلاش برای کاهش تنش‌های سیاسی و تعامل بیشتر با جامعه بین‌الملل می‌تواند به این هدف کمک کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس اشاره می‌کند که ثبات داخلی و جلوگیری از اقدامات غیرقابل پیش‌بینی که ممکن است بر فضای سرمایه‌گذاری تأثیر بگذارد، از جمله عوامل کلیدی برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. او بر اهمیت ثبات امنیتی و دوری از تنش‌های نظامی تأکید دارد و می‌گوید: “سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در محیطی فعالیت کنند که از هرگونه درگیری یا ناامنی به دور باشد.”
عزتی بر اهمیت دیپلماسی فعال و تعامل سازنده با کشورهای دیگر برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تأکید دارد؛ این اقدامات می‌توانند به ایجاد فضایی امن و پایدار کمک کنند و نگرانی‌های سرمایه‌گذاران را در این زمینه کاهش دهند.
در خاتمه، عزتی خاطرنشان می‌کند که رفع موانع امنیتی و کاهش تنش‌های خارجی به همراه اصلاحات اقتصادی و بهبود فضای کسب‌وکار، از جمله اقدامات ضروری برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. با ایجاد ثبات و امنیت، ایران می‌تواند از پتانسیل‌های خود برای رشد اقتصادی و توسعه پایدار استفاده کند.
با توجه به نظرات کارشناسان اقتصادی ایران همچنان با چالش‌های متعددی در جذب سرمایه‌گذاری برای استارتاپ‌ها روبرو است. تحریم‌های بین‌المللی و ریسک بالای سرمایه‌گذاری از جمله عواملی هستند که سرمایه‌گذاران داخلی را از حمایت مالی دور کرده است. نبود شفافیت مالی، ضعف در ارائه برنامه‌های کسب‌وکار و تجربه‌های ناموفق قبلی، از دلایل اصلی بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران محسوب می‌شوند.
موانع جذب سرمایه‌گذاری اقتصادی
یکی از نمونه‌های بارز این مشکل، پرونده استارتاپ بامیلو است. بامیلو که در سال ۱۳۹۲ به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های تجارت الکترونیک در ایران شروع به کار کرد، نهایتاً به دلیل مشکلات مالی و عدم توانایی در رقابت با رقبایی چون دیجی‌کالا، در سال ۱۳۹۸ فعالیت خود را متوقف کرد.
دولت‌ها می‌توانند با ارائه مشوق‌ها و ایجاد بسترهای قانونی مناسب، نقش مؤثری در جذب سرمایه برای استارتاپ‌ها ایفا کنند. در ایران، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه (VC) و برنامه‌هایی مانند طرح نوآفرین به عنوان ابزارهایی برای حمایت از استارتاپ‌ها معرفی شده‌اند. با این حال، بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند که حمایت‌های دولتی هنوز کافی نیست و نیاز به سیاست‌گذاری‌های شفاف‌تر و گسترده‌تری دارد.
یکی از چالش‌های اساسی، پیچیدگی‌های اداری و بروکراسی سنگین است که روند جذب سرمایه را کند می‌کند. به عنوان مثال، برای دریافت تسهیلات از صندوق‌های حمایتی، استارتاپ‌ها باید از مراحل طولانی و پیچیده‌ای عبور کنند که گاهی باعث از بین رفتن انگیزه آنها می‌شود.
براساس گزارش سالانه مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران، در سال ۱۴۰۱ حدود ۷۰ درصد از استارتاپ‌ها در مرحله پیش‌رشد باقی مانده‌اند و نتوانسته‌اند به مراحل بالاتر رشد دست یابند. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که ۶۰ درصد از استارتاپ‌ها به دلیل کمبود منابع مالی مجبور به توقف فعالیت شده‌اند.
مقایسه با کشورهای منطقه
در مقایسه با کشورهای منطقه، ایران در جذب سرمایه‌گذاری خطرپذیر (Venture Capital) جایگاه پایینی دارد. برای مثال، در حالی که ترکیه در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱.۵ میلیارد دلار سرمایه خطرپذیر جذب کرد، این رقم در ایران کمتر از ۵۰ میلیون دلار بود. از سوی دیگر، دیجی‌کالا یکی از موفق‌ترین نمونه‌ها در جذب سرمایه داخلی و خارجی است و توانست در سال ۱۳۹۷ حدود ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه از شرکت‌های بین‌المللی جذب کند. در مقابل، تاکسی‌یاب که در سال‌های اولیه فعالیت‌شان رقیب جدی اسنپ محسوب می‌شد، به دلیل مشکلات مالی و عدم توانایی در جذب سرمایه، نتوانست به فعالیت خود ادامه دهد.
راهکارهای بهبود شرایط
برای بهبود شرایط جذب سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها، می‌توان اقدامات زیر را در نظر گرفت:
چالش‌های جذب سرمایه در استارتاپ‌های ایرانی ریشه‌های عمیقی در مسائل اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دارد. اما با اتخاذ سیاست‌های مناسب و تلاش برای رفع موانع موجود، می‌توان این اکوسیستم را تقویت کرد و به رشد و شکوفایی بیشتر استارتاپ‌ها کمک کرد. آینده استارتاپ‌های ایرانی نیازمند حمایت‌های جدی و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند است تا بتواند سهم بیشتری از اقتصاد دیجیتال جهانی را به خود اختصاص دهد.
ورود سرمایه‌گذاران خارجی با توجه به موارد مذکور می‌تواند منجر به ایجاد رقابت سالم شود. حضور شرکت‌های خارجی باعث افزایش رقابت در بازار داخلی می‌گردد که این امر به بهبود کیفیت محصولات و خدمات و در نهایت کاهش قیمت‌ها منجر خواهد شد.
بررسی وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی در ایران
روند سرمایه‌گذاری خارجی در ایران طی ۹ ماه سال جاری با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی همراه بوده است. این دوره زمانی از نظر تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بسیار پرتنش بوده و تأثیرات قابل‌توجهی بر وضعیت سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی داشته است.
چالش‌های سرمایه‌گذاری اقتصادی
در زمینه سرمایه‌گذاری داخلی، تحولات متعددی همچون افزایش نرخ تورم، نوسانات نرخ ارز و تغییرات در سیاست‌های مالیاتی بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران داخلی تأثیرگذار بوده‌اند. تلاش‌های دولت برای بهبود شرایط اقتصادی و کاهش فشارهای مالیاتی نشان از نشانه‌های مثبتی از تلاش برای ایجاد تعادل در بازار دارد.
تحریم‌های بین‌المللی و مسائل سیاسی نقش کلیدی در کاهش جذابیت بازار ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی داشته‌اند. بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی به دلیل تحریم‌ها و ناپایداری‌های اقتصادی از ورود به بازار ایران خودداری کرده‌اند یا سرمایه‌گذاری‌های خود را محدود ساخته‌اند. با این حال، توافقات اخیر و مذاکرات بین‌المللی امیدواری‌هایی برای بهبود وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی ایجاد کرده‌اند.
با توجه به این چالش‌ها و فرصت‌ها، ایران می‌تواند با اصلاحات اقتصادی و تقویت روابط بین‌المللی، مسیر جذب سرمایه‌های خارجی را هموار کند. این اقدامات می‌تواند منجر به رشد اقتصادی پایدار و افزایش کیفیت زندگی مردم شود.
ایران: فصلی روشن برای سرمایه‌گذاری خارجی
با توجه به چالش‌های متعدد، ایران همچنان از پتانسیل بالایی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی برخوردار است. تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی، نرخ بهره بالا و انحراف سرمایه‌ها به سمت بازارهای غیرمولد از اصلی‌ترین موانع هستند؛ اما با انجام اصلاحات اقتصادی و ایجاد فضایی امن و شفاف، این چالش‌ها به فرصت‌های رشد و توسعه تبدیل خواهند شد.
ایران در حوزه‌های مختلفی مانند نفت و گاز، گردشگری، صنعت و کشاورزی ظرفیت‌های بالایی دارد. با توجه به موقعیت استراتژیک و منابع طبیعی غنی، ایران می‌تواند از این پتانسیل‌ها برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی بهره بگیرد. به خصوص در حوزه گردشگری، ایران می‌تواند با ایجاد زیرساخت‌های لازم و بهبود تصویر بین‌المللی خود، به یکی از قطب‌های مهم گردشگری منطقه تبدیل شود.
نقش سرمایه‌گذاری در رشد اقتصادی
سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی به عنوان موتور محرکه‌ی رشد اقتصادی، می‌تواند به حل بحران‌های کنونی مانند رکود تورمی کمک کند. با هدایت سرمایه‌ها به سمت بخش‌های مولد و ایجاد ارزش افزوده، می‌توان زمینه رشد اقتصادی پایدار و ایجاد اشتغال را فراهم کرد.
با وجود چالش‌های پیشرو، ایران می‌تواند با انجام اصلاحات ساختاری، بهبود فضای کسب‌وکار و تقویت ثبات سیاسی و امنیتی، به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی تبدیل شود. استفاده بهینه از پتانسیل‌های داخلی و تعامل سازنده با جامعه بین‌المللی، نویدبخش آینده‌ای روشن و امیدبخش برای اقتصاد ایران خواهد بود. سرمایه‌گذاری نه تنها به رشد اقتصادی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز توسعه پایدار و بهبود کیفیت زندگی مردم نیز باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاجی‌صادقی اظهار کرد: نمایشگاه بنیاد تعاون بسیج نشان داد که اخلاص و تقرب…
تحلیل بنیادی نماد پخش البرز نشان می‌دهد که در دوره ۹ ماهه سال جاری با…
بررسی‌ها نشان می‌دهد که افزایش قیمت بلیت هواپیما در ۷ ماه اخیر تا حدود ۳۰۰…
قیمت سیب‌زمینی، محصول پر بازدهی که تا چند ماه پیش با حدود ۱۰ تا ۱۲…
رای خودروسازان برای افزایش تعرفه به کرسی نشست. مونتاژ کاران در حال حاضر بیشترین سود…
تحلیل بنیادی نماد مداران نشان می‌دهد مداران در نه ماهه سال جاری موفق به کسب…