صنعت غذا

حکایت اقتصاد کشاورزی از نگاه صفایی فراهانی

صفایی فراهانی در بیان خاطرات خود از سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴، به تجربه کاری‌اش در استان خوزستان اشاره می‌کند؛ زمانی که سد دز تازه به بهره‌برداری رسیده بود و حدود ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی پایین‌دست سد، به واسطه شبکه‌های آبیاری تحت پوشش قرار گرفته بودند. او یادآور می‌شود که در یکی از کشت و صنعت‌های فعال آن منطقه، محصولی چون مارچوبه کشت شده بود.

در گفت‌وگویی شبانه با شماری از مهندسان حاضر در آن مجموعه، با لحن انتقادی خطاب به آنان گفته بود: «شما خیانت می‌کنید؛ مردم ما نیازی به مارچوبه ندارند.» اما پاسخ آن مهندس، دیدگاه متفاوتی را آشکار کرد: «مارچوبه را تنی ۵ هزار دلار صادر می‌کنیم.»

فراهانی با تعجب به این نکته اشاره می‌کند که در آن سال‌ها قیمت هر تن گندم تنها حدود ۱۵۰ دلار بود؛ و مهندس ادامه داده بود: «با صادرات یک تن مارچوبه می‌توانیم بیش از ۳۰ تن گندم وارد کنیم. این یعنی تحقق واقعی خودکفایی—not اینکه بخواهیم همه چیز را از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در داخل تولید کنیم.»

او در ادامه به موضع اعتراضی خود و دیگر فعالان آن دوره اشاره کرده و می‌گوید که در ابتدا نسبت به کشت محصولات غیرمتعارف، مانند مارچوبه در طرح‌های بزرگ کشاورزی استان خوزستان، انتقاد داشتند؛ چراکه این محصول جایگاهی در سبد غذایی خانوارهای ایرانی نداشت و عمدتاً برای صادرات تولید می‌شد، در حالی که مردم به تولید گندم، به عنوان قوت غالب، نیاز مبرم داشتند. پرسش این بود که چرا اجازه کشت گندم داده نمی‌شود تا کشور از واردات بی‌نیاز گردد؟

با گذشت زمان، روشن شد که از منظر فنی و اقتصادی، کاشت مارچوبه دارای مزایای قابل توجهی است؛ از جمله اینکه مصرف آب این محصول نسبت به گندم به مراتب کمتر بوده و ارزش صادراتی آن در بازار جهانی بسیار بیشتر است. در واقع، با اجرای این برنامه، دو نوع صرفه‌جویی حاصل می‌شد: نخست، کاهش مصرف آب و دوم، کسب ارز حاصل از صادرات که با آن امکان خرید حجم قابل توجهی از گندم فراهم بود.

modir

Recent Posts

عملکرد فولاد ارفع زیر سایه مدیران کوتاه نگر | بی توجهی ارفع به زنجیره ارزش

عملکرد فولاد ارفع، نه‌تنها از فرصت‌های نوآوری عقب مانده‌اند، بلکه با تصمیمات مدیریتی کوتاه‌مدت و…

21 ساعت ago

آیا زمان مناسب برای خرید طلاست؟

در شرایطی که پس‌لرزه‌های جنگ ۱۲ روزه همچنان بازارهای مالی را دچار بی‌ثباتی کرده و…

1 روز ago

تسهیلات مشکوک‌الوصول و مدیران با مدارک نامرتبط در بانک ملت

در شرایطی که رقم بدهی‌های غیرجاری بانک ملت از ۱۹ هزار میلیارد تومان فراتر رفته…

1 روز ago

مطالبات معوق ۴ هزار میلیاردی بانک دی؛ چالشی فراتر از سوددهی‌های عددی

با وجود رشد درآمد عملیاتی و تلاش‌های مدیریتی جدید در سال ۱۴۰۳، بانک دی همچنان…

1 روز ago

فولاد کاوه جنوب کیش در گرداب ضعف مدیریت

شرکت فولاد کاوه جنوب کیش، در سال ۱۴۰۳ با وجود برخی دستاوردهای تولیدی، نتوانست بر…

1 روز ago

منطقه آزاد ماکو در مسیر توسعه

مدیرعامل منطقه آزاد ماکو، با رونمایی از طرح‌هایی کلان که پیوندی عمیق با آینده ترانزیت…

1 روز ago