در مقابل، وضعیت کشمیر متفاوت بود. حاکم این منطقه، مهارجی سینگ، هندو بود، اما اکثریت جمعیت کشمیر را مسلمانان تشکیل می‌دادند. هنگامی که مردم کشمیر تلاش کردند به پاکستان ملحق شوند، هند با اعزام نیرو کنترل این ایالت را در دست گرفت و آن را به خاک خود الحاق کرد. پس از جنگ‌های متعدد، تقسیم کشمیر میان هند، پاکستان و چین شکل گرفت. هند ایالات جامو، کشمیر و لاداخ را تحت کنترل گرفت، پاکستان مناطق گلگت و بلتستان را تصرف کرد و چین بخشی از کشمیر را در سال ۱۹۶۲ اشغال کرد.
استراتژی هند و پاکستان
کشمیر از نظر موقعیت جغرافیایی، منابع آبی و بافت جمعیتی اهمیت زیادی دارد. این منطقه در مثلث مرزی سه کشور هند، چین و پاکستان واقع شده و مسیرهای تجاری و نظامی آن برای هر سه کشور حیاتی است. رود سند، که ۲۵٪ تولید ناخالص داخلی پاکستان به آن وابسته است، از کشمیر سرچشمه می‌گیرد. هند با کنترل این ایالت، توانایی تأثیرگذاری بر منابع آبی پاکستان را در اختیار دارد و برخی توافقات سابق را کنار گذاشته است. علاوه بر این، دولت هند با لغو اصل ۳۷۰ قانون اساسی، خودمختاری کشمیر را از بین برد و امکان خرید زمین توسط هندوها را فراهم کرد، اقدامی که موجب اعتراض گسترده مسلمانان شد.
هند و پاکستان برای حل بحران کشمیر راهبردهای متفاوتی را در پیش گرفته‌اند. هند سعی دارد با تغییر بافت جمعیتی، افزایش استقرار نیروهای نظامی و حمایت‌های اسرائیل موقعیت خود را در منطقه تثبیت کند. از سوی دیگر، پاکستان با تقویت گروه‌های شبه‌نظامی، اتحاد راهبردی با چین و مخالفت با تغییرات جمعیتی کشمیر، تلاش می‌کند بر نفوذ هند در منطقه مقابله کند. علاوه بر این، پاکستان با لغو توافقات آبی تهدید کرده که سهم هند از رود سند را کاهش دهد، اقدامی که از سوی بسیاری از تحلیلگران به‌عنوان یک اعلان جنگ قلمداد می‌شود.
درگیری نظامی میان هند و پاکستان
درگیری نظامی میان هند و پاکستان تاکنون چندین بار منجر به جنگ شده است. نخستین جنگ در سال ۱۹۴۷ رخ داد که منجر به تقسیم کشمیر شد. جنگ دوم در سال ۱۹۶۵ با مداخله سازمان ملل پایان یافت. جنگ سوم در سال ۱۹۷۱ منجر به استقلال بنگلادش شد و نبرد کارگیل در سال ۱۹۹۹ ابتدا به سود پاکستان بود اما در نهایت هند مناطق ازدست‌رفته را بازپس گرفت. اکنون، پس از حملات اخیر در کشمیر، هند برخی مناطق پاکستان را با موشک هدف قرار داده است و پاکستان در واکنش، معاهده‌های آبی را لغو کرده است.
در این میان، روابط نزدیک هند با اسرائیل باعث شده که اسرائیلی‌ها نقش فعالی در تحولات کشمیر ایفا کنند. اسرائیل سیاست‌هایی را برای تضعیف مسلمانان منطقه اجرا کرده و همکاری‌های نظامی میان هند و اسرائیل می‌تواند به پیچیده‌تر شدن وضعیت کشمیر منجر شود.
جمهوری اسلامی ایران از گذشته حامی حقوق مسلمانان کشمیر بوده است. در دوران امام خمینی، موضع ایران در مخالفت با اشغالگری هند بسیار شدید بود، اما در سال‌های اخیر، سیاست خارجی ایران نسبت به بحران کشمیر تعدیل شده است. ایران همچنان بر لزوم احترام به حقوق مسلمانان کشمیر و برگزاری رفراندوم برای تعیین وضعیت سیاسی این منطقه تأکید دارد.
با توجه به شرایط موجود، کشمیر همچنان یکی از بحرانی‌ترین نقاط جهان باقی می‌ماند. درگیری نظامی می‌تواند به پیامدهای گسترده منطقه‌ای و بین‌المللی منجر شود و اقدامات جدید هند و لغو معاهدات پاکستان نشان می‌دهد که تنش‌ها ممکن است در روزهای آینده بیشتر شود. بااین‌حال، با توجه به اینکه هر دو کشور دارای سلاح هسته‌ای هستند، احتمال وقوع جنگ تمام‌عیار همچنان نامشخص است