از تاریخ ۱ ژوئیه ۲۰۲۵، نظام بانکی ایالات متحده آمریکا طلا را بهعنوان دارایی «Tier 1» به رسمیت میشناسد؛ تغییری بنیادین که جایگاه این فلز گرانبها را در ساختار مالی بانکها دگرگون میکند. پیش از این، طلا در طبقهبندی داراییها در رده «Tier 3» قرار داشت و تنها نیمی از ارزش آن در ارزیابی سلامت ترازنامه بانکها لحاظ میشد. اما با تصمیم جدید، این نسبت به ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.
بر این اساس، بانکهای آمریکایی از این پس میتوانند طلا را همانند وجه نقد در ترازنامههای خود ثبت کنند. به بیان دیگر، طلا دیگر صرفاً یک دارایی ذخیرهای یا پوشش ریسک نیست، بلکه بهطور رسمی به یکی از ارکان ارزیابی ثبات مالی بانکها تبدیل شده است. این تحول میتواند پیامدهای گستردهای برای بازار جهانی طلا به همراه داشته باشد. افزایش مشروعیت و کارکرد پولی طلا در نظام بانکی آمریکا، احتمالاً به رشد تقاضای جهانی برای این فلز منجر خواهد شد و در نتیجه، میتواند مسیر صعودی قیمت جهانی آن را در سالهای آینده هموار کند.
اما اهمیت این تصمیم فراتر از تأثیرات کوتاهمدت بر بازار طلاست. در واقع، این اقدام را میتوان نشانهای از بازتعریف نقش طلا در معماری مالی جهانی دانست. در شرایطی که بیثباتیهای اقتصادی و تردید نسبت به ارزهای فیات در حال افزایش است، طلا بار دیگر بهعنوان مرجع اعتماد و ثبات مطرح میشود—نه فقط در بازارهای نوظهور، بلکه در قلب نظام مالی غرب.
از منظر ثبات مالی، این تغییر جایگاه به بانکها امکان میدهد تا در شرایط بحران، از طلا بهعنوان پشتوانهای نقدشونده و معتبر استفاده کنند، بدون آنکه ارزش آن در ترازنامه کاهش یابد. این امر میتواند تابآوری نظام بانکی را در برابر شوکهای اقتصادی افزایش دهد و نقش طلا را بهعنوان یک دارایی ضدبحران تقویت کند.
از سوی دیگر، رسمی شدن نقش طلا در ترازنامه بانکها احتمالاً به افزایش خرید آن از سوی بانکهای تجاری و مرکزی منجر خواهد شد. این روند میتواند فشار تقاضای بلندمدتی بر بازار جهانی طلا وارد کند و به رشد پایدار قیمت آن دامن بزند. همچنین، ممکن است سایر کشورها نیز بهتدریج سیاست مشابهی را در پیش گیرند و طلا را بهعنوان دارایی پایه در نظام بانکی خود بازتعریف کنند.
در نهایت، این تحول ابعادی ژئوپولیتیکی نیز دارد. طلا، برخلاف ارزهای دیجیتال یا ذخایر ارزی وابسته به کشور خاص، داراییای فرامرزی و غیرقابل تحریم است. در دورانی که رقابتهای ژئوپولیتیکی بر سر سلطه ارزی شدت گرفته، طلا میتواند به ابزاری راهبردی برای کشورهایی تبدیل شود که بهدنبال کاهش وابستگی به دلار و افزایش استقلال مالی خود هستند.
بهنظر میرسد طلا، پس از دههها، بار دیگر در حال بازگشت به جایگاه تاریخی خود بهعنوان ستون فقرات اعتماد در نظام مالی جهانی است.
قدرتهای جهانی همواره ایران را در نقش «نعش بلاتکلیف» نگه داشتهاند، بهگونهای که هم هزینههای…
در شرایطی که قیمت نفت و گاز روند افزایشی پیدا کرده اما صنعت زغالسنگ ایران…
مرتضی هادی جابری مقدم مدیرکل اسبق دبیرخانه شورایعالی شهرسازی و معماری کشور و عضو فعلی…
برای حضور در کریدورهای اقتصادی جهان باید فهم دقیقی از واقعیتهای اقتصادی و سیاسی اطراف…
در پی نوسانات اخیر نرخ ارز و تشدید تنشهای ژئوپلیتیکی، بازار طلا بار دیگر در…
افزایش عرضه عربستان ، دادههای متناقض ذخایر آمریکا نتوانسته به ناپایداری وضعیت بازار انرژی پایان…