یادداشت

بازار سرمایه ایران؛ چرخش از نقش توسعه‌ای به سفته‌بازی مالی

به گزارش سرمایه فردا، بازار سرمایه در سراسر جهان نقش مهمی در رونق تولید، جذب سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی ایفا می‌کند. فلسفه بازار سرمایه، بازار ثانویه است، یعنی شرکت‌های تولیدی و استارتاپ‌ها پس از بلوغ و رشد، سهام خود را به بازار عرضه می‌کنند تا اقتصاد و جامعه منتفع شوند و شرکت‌ها بتوانند دارایی‌های نامشهود خود را به دارایی‌های مشهود و جریان نقدی تبدیل کنند. این روند باعث توسعه بنگاه‌های اقتصادی و تقویت زیرساخت‌های تولیدی می‌شود.

بااین‌حال، در سال‌های اخیر بازار سرمایه در ایران از مسیر اصلی خود منحرف شده و به محیطی برای سفته‌بازی بدون نفع عمومی تبدیل شده است. در سال‌های ۹۸ و ۹۹، ورود حجم بالای پول به بازار سرمایه، منجر به افزایش انبوه درخواست‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری شد. این صندوق‌ها با سرعتی شبیه رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها شکل گرفتند و انواع مختلف آن از اهرمی، سهامی، مختلط، درآمد ثابت و طلا وارد بازار شدند.

بررسی بازار سرمایه ایران

امروز بیش از نیمی از معاملات بازار سهام ایران را صندوق‌ها تشکیل می‌دهند، یعنی بازاری که باید جذب سرمایه برای تولید را هدایت کند، به محل معاملات سفته‌بازانه چند نهاد مالی خاص تبدیل شده است. شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها به‌جای خرید سهام تولیدی، سهام صندوق‌ها را خریداری می‌کنند که این مسئله کارکرد بازار سرمایه را مختل کرده است.

بازار سرمایه باید به نقش اصلی خود بازگردد و محیطی برای سرمایه‌گذاری در تولید و رشد اقتصادی باشد. سازمان بورس باید با تعیین سقف تعدادی و عددی متناسب با ارزش بازار، از تکثیر بی‌رویه صندوق‌ها جلوگیری کند تا بازار سهام کاملاً غرق نشود. در غیر این صورت، در چند سال آینده، بازار سهام از جذابیت برای سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان خارج خواهد شد و به محیطی صرفاً برای بازی پانزی صندوق‌ها تبدیل می‌شود.

بورس باید نقش اصلی خود را در جذب سرمایه برای تولید بازیابد، نه اینکه به محیطی صرفاً سفته‌بازانه تبدیل شود. افزایش بی‌رویه صندوق‌های سرمایه‌گذاری و خرید سهام صندوق‌ها توسط هلدینگ‌ها، بازار را از کارکرد اصلی دور کرده است. سازمان بورس باید اقدامات جدی برای کنترل وضعیت صندوق‌ها انجام دهد تا بازار سرمایه به مسیر صحیح بازگردد.

modir

Recent Posts

سومدیریت عامل ناترازی انرژی

رییس فدراسیون صادرات انرژی نگاهی تحلیلی و بی‌پرده، نه‌تنها ریشه‌های ناترازی را واکاوی می‌کند، بلکه…

5 ساعت ago

صلح اوکراین پرهزینه است

شانس تحقق آتش‌بس میان روسیه و اوکراین همچنان پایین ارزیابی می‌شود، اما نشانه‌های سیاسی و…

16 ساعت ago

قتل در دعوای دوستانه

این روزها قتل در دعوای دوستانه داستان تکراری است که جوانان امروز را گرفتار کرده…

17 ساعت ago

شادی طبقاتی در ایران

شادی و تفریح در ایران به‌شدت طبقاتی شده است؛ برای برخی جوانان، نشاط اجتماعی با…

19 ساعت ago

تغییر در نظم جهانی ۲۰۲۵

سال ۲۰۲۵ برای بسیاری امیدی بود به آرامش پس از آشوب‌های ۲۰۲۴، اما واقعیت چیز…

19 ساعت ago

کریسمس میلیاردی در آرکانزاس

شب کریسمس برای میلیون‌ها نفر یادآور هدیه و جشن خانوادگی است، اما برای یک زن…

19 ساعت ago