یادداشت

بازار سرمایه ایران؛ چرخش از نقش توسعه‌ای به سفته‌بازی مالی

به گزارش سرمایه فردا، بازار سرمایه در سراسر جهان نقش مهمی در رونق تولید، جذب سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی ایفا می‌کند. فلسفه بازار سرمایه، بازار ثانویه است، یعنی شرکت‌های تولیدی و استارتاپ‌ها پس از بلوغ و رشد، سهام خود را به بازار عرضه می‌کنند تا اقتصاد و جامعه منتفع شوند و شرکت‌ها بتوانند دارایی‌های نامشهود خود را به دارایی‌های مشهود و جریان نقدی تبدیل کنند. این روند باعث توسعه بنگاه‌های اقتصادی و تقویت زیرساخت‌های تولیدی می‌شود.

بااین‌حال، در سال‌های اخیر بازار سرمایه در ایران از مسیر اصلی خود منحرف شده و به محیطی برای سفته‌بازی بدون نفع عمومی تبدیل شده است. در سال‌های ۹۸ و ۹۹، ورود حجم بالای پول به بازار سرمایه، منجر به افزایش انبوه درخواست‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری شد. این صندوق‌ها با سرعتی شبیه رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها شکل گرفتند و انواع مختلف آن از اهرمی، سهامی، مختلط، درآمد ثابت و طلا وارد بازار شدند.

بررسی بازار سرمایه ایران

امروز بیش از نیمی از معاملات بازار سهام ایران را صندوق‌ها تشکیل می‌دهند، یعنی بازاری که باید جذب سرمایه برای تولید را هدایت کند، به محل معاملات سفته‌بازانه چند نهاد مالی خاص تبدیل شده است. شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها به‌جای خرید سهام تولیدی، سهام صندوق‌ها را خریداری می‌کنند که این مسئله کارکرد بازار سرمایه را مختل کرده است.

بازار سرمایه باید به نقش اصلی خود بازگردد و محیطی برای سرمایه‌گذاری در تولید و رشد اقتصادی باشد. سازمان بورس باید با تعیین سقف تعدادی و عددی متناسب با ارزش بازار، از تکثیر بی‌رویه صندوق‌ها جلوگیری کند تا بازار سهام کاملاً غرق نشود. در غیر این صورت، در چند سال آینده، بازار سهام از جذابیت برای سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان خارج خواهد شد و به محیطی صرفاً برای بازی پانزی صندوق‌ها تبدیل می‌شود.

بورس باید نقش اصلی خود را در جذب سرمایه برای تولید بازیابد، نه اینکه به محیطی صرفاً سفته‌بازانه تبدیل شود. افزایش بی‌رویه صندوق‌های سرمایه‌گذاری و خرید سهام صندوق‌ها توسط هلدینگ‌ها، بازار را از کارکرد اصلی دور کرده است. سازمان بورس باید اقدامات جدی برای کنترل وضعیت صندوق‌ها انجام دهد تا بازار سرمایه به مسیر صحیح بازگردد.

modir

Recent Posts

هشدار برای سیاست‌گذاران اقتصادی

جایی که ناترازی‌های انرژی، بی‌تصمیمی‌های ساختاری، و مهاجرت سرمایه‌گذاران از تولید به دارایی‌های امن، نشانه‌هایی…

16 دقیقه ago

تردید میان طلا یا سهام

در حالی که طلا و سکه رکوردهای جدیدی ثبت کردند بازار سهام تازه به دنبال…

48 دقیقه ago

بازارها در تلاقی سیاست و هیجان؛ مهر با طلا

بازارهای مالی ایران زیر سایه سنگین تنش‌های سیاسی و سیگنال‌های منفی از نیویورک، با نوسانات…

1 ساعت ago

چهار سناریوی راهبردی ایران

در شرایطی که فشارهای بین‌المللی، تحریم‌های چندلایه و تهدیدات منطقه‌ای علیه ایران شدت گرفته‌اند، تحلیل‌گران…

1 ساعت ago

طلا در مسیر صعود؛ تحلیل در میانه هیجان

هم‌زمان با خنک شدن هوا و کاهش قطعی برق، بازارهای طلا و دلار با نوسانات…

1 ساعت ago

مذاکره در سایه فشار؛ بازار در آستانه تصمیم

در حالی که تنش‌های دیپلماتیک میان ایران، اروپا و آمریکا وارد مرحله‌ای حساس شده‌اند، بازارهای…

1 ساعت ago