اقتصاد چین یا ژاپن کدام برای ایران بهتر است ؟

در یک حرکت غافلگیرکننده، بانک خلق چین با کاهش نرخ بهره کوتاه‌مدت و بلندمدت در روز دوشنبه، بازارهای جهانی را تحت تأثیر قرار داد.

این اقدام نشان‌دهنده تلاش چین برای افزایش رشد اقتصادی است که تنها چند روز پس از نشست بزرگ حزب کمونیست صورت گرفت.

این کاهش پس از افت پرشتاب قیمت خانه‌های نوساز در ماه گذشته و نگرانی از شیوع بحران اقتصادی از بخش املاک به سایر بخش‌ها رخ داد.

داده‌های رسمی نشان می‌دهد که اقتصاد چین در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴ رشد ۴٫۷ درصدی را تجربه کرده است. با این حال، نشانه‌های کاهش سرعت رشد اقتصادی به دلیل ضعف بازار املاک و تقاضای داخلی پایین نگران‌کننده است.

پس از کاهش نرخ بهره، یوان چین به پایین‌ترین حد در دو هفته اخیر سقوط کرد. افزایش بی‌امان اوراق قرضه دولتی نیز نگرانی‌هایی در مورد ثبات مالی ایجاد کرده است. تحلیلگران هشدار داده‌اند که تأثیر این اقدامات احتمالاً محدود خواهد بود مگر اینکه با محرک‌های مالی و اصلاحات سیاستی گسترده‌تر همراه شود.

برخی تحلیلگران انتظار دارند که کاهش نرخ بهره و نسبت ذخایر الزامی ادامه یابد تا نقدینگی بانک‌ها افزایش یابد. همچنین، انتظار می‌رود پس از شروع چرخه کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، بانک خلق چین نیز کاهش بیشتری در نرخ بهره اعمال کند.

اولویت اقتصاد چین در مقابل مزیت‌های صنعتی ژاپن

نخست وزیر ژاپن امروز با مسعود پزشکیان رئیس جمهور منتخب ایران به صورت تلفنی گفتگو کرد. این اولین مقام بلندپایه آسیایی و از متحدان آمریکا است که با پزشکیان تماس برقرار می کند.

دو طرف ضمن تاکید بر توسعه روابط دوجانبه در دوره جدید، همچنین در مورد وضعیت خاورمیانه تبادل نظر کردند. فومیو کیشیدا ابراز امیدواری کرد که ایران نقش سازنده تری در جهت صلح و ثبات خاورمیانه و پیشبرد همکاری با جامعه بین المللی ایفا کند. طرفین همچنین در مورد موضوع هسته‌ای ایران تبادل نظر کردند.

علیرغم تاکید بر نگاه به شرق و سیاست آسیایی جمهوری اسلامی ایران، متاسفانه شرق تنها در چند کشور خلاصه و از ظرفیت بازیگران آسیایی همچون ژاپن غفلت شده است.

تحلیلگران معتقدند شرق را باید جغرافیایی و نه موضوعی تعریف و تبیین کرد. شرق جغرافیایی هم موسع‌تر است و هم تناسب دقیقتری با تغییر جریان سرمایه و کالا در سطح بین المللی دارد و هم می‌تواند توازن را به سیاست خارجی ایران بازگرداند.

باید از نقش منطقه ای و بین المللی ژاپن بخصوص ظرفیت های چندجانبه گرایی و صلح سازی این کشور بیشتر بهره مند شد. توکیو در طول سال‌های گذشته در چند برهه تلاش کرد تا میان ایران و آمریکا میانجی‌گری کند.

سبد سیاست خارجی ایران در دوره جدید باید با تنوع بخشی به شرکا و توسعه روابط با دولت‌های موثر که متناسب با جایگاه ژئوپلتیک ایران است، از نقش و پتانسیل بازیگران آسیایی که بعنوان متحدان ایالات متحده هم شناخته می‌شوند بیشتر بهره گرفته و اصل منافع ملی را ورای جهت‌گیری های حزبی و گروهی، تامین و تضمین کند.

اقتصاد چین در حال نزدیک شدن به رکود است. اما ژاپن در حال بازیابی در مسیر توسعه قرار دارد. با این حال تصمیم مسئولان درباره همکاری با شرق سیاسی است./دنیای اقتصاد