گواهی صرفه‌جویی‌انرژی، فرصتی جدید برای کاهش ناترازی انرژی کشور

آیین “رونمایی از بازار بهینه‌سازی و محیط زیست در بورس انرژی ایران و آغاز معاملات گواهی صرفه‌جویی گاز” در حال برگزاری است.

علی نقوی مدیرعامل بورس انرژی ایران در ابتدای این مراسم،  با اشاره به بند هفتم سیاست‌های کلان اصلاح الگوی مصرف ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری افزود: این بند بر صرفه‌جویی در مصرف انرژی با اعمال مجموعه‌ای متعادل از اقدامات قیمتی و غیرقیمتی به منظور کاهش مستمر «شاخص شدت انرژی» کشور با اولویت دادن به افزایش بهره‌وری در تولید، انتقال و مصرف انرژی تاکید دارد.

علی نقوی تاکید کرد: بورس انرژی ایران به عنوان متولی بازار شفاف مبادله حامل‌های انرژی در کشور
زیرساخت‌های فنی و اجرایی موردنیاز جهت بهره‌برداری از ظرفیت‌های بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط‌زیست را فراهم نموده و فرصت جدیدی را برای کاهش ناترازی انرژی کشور پیش روی سیاست‌گذاران و مردم قرار داده است.

ابزار مالی جدید بازار سرمایه

وی افزود: ایجاد بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی و محیط زیست با مصوبه شورای عالی انرژی در سال ۱۳۹۶ در دستور کار قرار گرفت و با تاخیر بسیار دستورالعمل‌های اجرایی این بازار در مرداد ۱۴۰۰ به تصویب شورای عالی انرژی رسید. بورس انرژی ایران هم در راستای اجرای این مصوبات اقدام به طراحی گواهی صرفه جویی انرژی نمود و پس از موافقت کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با این ابزار به لحاظ شرعی، گواهی صرفه‌جویی انرژی به عنوان ابزار مالی جدید بازار سرمایه به تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار رسید و در پی آن مقررات لازم برای پذیرش، معاملات و تسویه آن به تصویت هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای عالی بورس رسید. 

مدیرعامل بورس انرژی ایران، گواهی صرفه‌جویی انرژی را یک ابزار جدید مالی و یک اوراق بهادار دانست که حجم مشخصی از یک حامل انرژی صرفه‌جویی‌شده را نمایندگی می‌کند. این گواهی دو نوع دارد که یکی گواهی صرفه‌جویی محقق‌شده و دیگری گواهی صرفه‌جویی تأمین مالی نام دارد. گواهی صرفه‌جویی محقق‌شده مربوط به زمانی است که یک سرمایه‌گذار برای اجرای یک پروژه صرفه‌جویی اقدام کرده و صرفه‌جویی تحقق پیدا کرده است.

خریداران گواهی صرفه‌جویی در بورس انرژی

علی نقوی خاطرنشان کرد: به استناد ماده ۳ مصوبات مورخ اول آبان ماه ۱۴۰۲ شورای عالی انرژی کشور، وزارتخانه‌های نفت و نیرو مکلف به تحویل حامل انرژی صرفه‌جویی شده به خریداران گواهی صرفه‌جویی در بورس انرژی ایران شده‌اند. همچنین به موجب این ماده، در زمان اوج مصرف، دارنده گواهی‌های صرفه‌جویی، به میزان گواهی خریداری شده، مشمول برنامه مدیریت مصرف وزارتخانه‌های نیرو و نفت نمی‌شود.
به گفته وی گواهی صرفه‌جویی گاز در ۲ نماد اوج و غیراوج منتشر شده است و دارندگان گواهی اوج‌بار، این امکان را دارند تا در نیمه دوم سال که پیک مصرف گاز در کشور است، با اعلام قبلی به شرکت ملی گاز ایران، از شمول مقررات قطعی گاز خارج شوند.

توسعه و تعمیق بازار بهینه‌سازی انرژی

مدیرعامل بورس انرژی ایران این ظرفیت‌های قانونی را همانند آنچه پیش از این در معاملات برق سبز در بورس انرژی ایران تجربه شده بود، دانست که به عقیده وی به صنایع کمک می‌کند ضمن منتفع شدن از سایر مزایا، در ایام پیک مصرف به تولید محصولات خود ادامه داده و از زیان تعطیلی‌های ناشی از برنامه‌های مدیریت مصرف جلوگیری کنند.

نقوی تاکید کرد: قانون‌گذار با هدف توسعه و تعمیق بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست و به منظور تسهیل سرمایه‌گذاری در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی، مصرف برق و گاز از محل تحویل دارایی پایه گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی را معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده کرده است.