ژیمناستیک ایران در چرخه بحران

به گزارش سرمایه فردا، ژیمناستیک در ایران بیش از آنکه یادآور حرکات نرم و موزون باشد، به صحنه‌ای از کشمکش‌های مدیریتی و تصمیم‌های پرتنش تبدیل شده است. رشته‌ای که در جهان به‌عنوان «مادر ورزش‌ها» شناخته می‌شود و پایه بسیاری از موفقیت‌های ورزشی دیگر است، در ایران سال‌هاست میان تغییرات ناگهانی، انتخابات پرحاشیه و تهدیدهای بین‌المللی گرفتار مانده. به جای آنکه سالن‌های تمرین پر از استعدادهای شکوفا باشد، نگاه‌ها مدام به اتاق‌های جلسات و حکم‌های اداری دوخته شده است. این وضعیت نشان می‌دهد بحران ژیمناستیک ایران نه در کمبود ورزشکار یا استعداد، بلکه در سایه بی‌ثباتی مدیریتی و نبود راهبرد پایدار ریشه دارد؛ بحرانی که هر بار با تغییر مدیران، چرخه‌ای تازه آغاز می‌شود و آینده این ورزش را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد.

ژیمناستیک ایران سال‌هاست آرامش نداشته و هر بار که خیال می‌کنی بحران‌ها به نقطه پایان رسیده، موج تازه‌ای می‌آید و همه چیز را دوباره به هم می‌ریزد. حالا هم وزارت ورزش امیدوار است با تغییرات اخیر، مسیر تازه‌ای باز شود؛ مسیری که شاید بتواند این رشته بنیادین را از وضعیت فرساینده کنونی نجات دهد.

ریشه ماجرا به چند سال قبل بازمی‌گردد؛ درست زمانی که اختلاف میان زهرا اینچه‌درگاهی و مدیران وقت وزارت ورزش شکل گرفت. پایان دوره ۴ ساله ریاست او مصادف شد با فرآیندی که کمیسیون تطبیق در سال ۱۴۰۰ رأی به عدم تأیید دوره دوم داد. از همان روز، این رشته وارد پیچیدگی‌هایی شد که هنوز هم آثارش دیده می‌شود.

وزارتخانه وقت بلافاصله سرپرست موقت معرفی کرد و وعده برگزاری انتخابات را داد. اما این روند بیش از یک سال طول کشید تا سرانجام مجمع اسفند ۱۴۰۱ برگزار شد و عابد حقدادی با رای اکثریت اعضای مجمع به‌عنوان رئیس جدید انتخاب شد. این انتخاب اما از سوی فدراسیون جهانی تأیید نشد و همان‌جا پرونده ناکامی دیگری روی میز ژیمناستیک قرار گرفت.

بلاتکلیفی‌ای که به میدان مسابقات رسید

رد شدن نتیجه انتخابات، عملاً ژیمناستیک ایران را وارد دوره‌ای کرد که حتی فرصت حضور در مسابقات بین‌المللی هم از ورزشکاران گرفته شد. هشدار تعلیق از سوی فدراسیون جهانی باعث شد دبیرکل وقت کمیته ملی المپیک اعلام کند باید انتخابات دوباره برگزار شود و انتخابات قبلی وجاهت لازم را ندارد.

فشارهای اداری و بلاتکلیفی مدیریتی، ورزشکاران این رشته را که در آستانه رقابت‌های مهم بودند در موقعیتی فرساینده قرار داد؛ موقعیتی که انگار نه مربیان پاسخ داشتند و نه مدیران می‌دانستند در آینده نزدیک چه رخ خواهد داد.

با تغییرات مدیریتی در وزارت ورزش و حضور کیومرث هاشمی به عنوان وزیر، فضای رابطه میان وزارت و اینچه‌درگاهی نرم‌تر شد. نتیجه این روند، بازگشت رسمی او به فدراسیون و برگزاری مجمع انتخاباتی در اردیبهشت سال بعد بود؛ مجمعی که این بار او را دوباره در رأس فدراسیون قرار داد.

همه تصور می‌کردند دوران بی‌ثباتی به پایان رسیده، اما این آرامش چندان دوام نیاورد. با روی کار آمدن دولت جدید و استقرار احمد دنیامالی در وزارت ورزش، ورق دوباره برگشت و مسیر حوادث به شکلی غیرمنتظره تغییر کرد.

وزارت جدید، همراه با کمیته ملی المپیک، تصمیم گرفت اعزام ژیمناست‌ها به چند رویداد مهم را متوقف کند؛ از مسابقات همبستگی کشورهای اسلامی گرفته تا بازی‌های آسیایی جوانان. این تصمیم‌ها نارضایتی عمیقی در ورزشکاران و مربیان ایجاد کرد.

پس از آن اتفاقی رخ داد که در سطح فدراسیون‌ها بسیار کم‌سابقه است: ساختمان فدراسیون ژیمناستیک پلمب شد. چند روز بعد، مجمع فوق‌العاده‌ای تشکیل شد و اینچه‌درگاهی از ریاست عزل شد. وزارت ورزش بلافاصله سرپرست انتخاب کرد و با تأکید بر «حکم قضایی»، اعلام کرد اقداماتش کاملاً قانونی است.

چشم‌های نگران به سوی فدراسیون جهانی

اما قصه ژیمناستیک ایران همیشه یک بُعد دیگر هم دارد: نگاه فدراسیون جهانی. اینچه‌درگاهی در نهاد بین‌المللی صاحب کرسی است و طبیعی است تغییرات ناگهانی، پلمب فدراسیون و برکناری او توجه مدیران فدراسیون جهانی ژیمناستیک را جلب کند. هرگونه برداشت منفی می‌تواند دوباره ماجرای تعلیق و فشارهای بین‌المللی را تکرار کند؛ همان کابوسی که ژیمناستیک یک بار تجربه‌ کرده است.

از سوی دیگر، رشته‌ای مثل ژیمناستیک که مادر بسیاری از ورزش‌هاست، در حال حاضر ظرفیت کسب مدال در بازی‌های آسیایی و حتی سهمیه المپیک را دارد. این یعنی هر تصمیم اشتباه داخلی، نه‌فقط یک رئیس فدراسیون، بلکه مسیر آینده ده‌ها استعداد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در این میان، سکوت کمیته ملی المپیک هم سؤالاتی ایجاد کرده است. در حالی که پلمب، برکناری و تغییرات مدیریتی رخ داده، هیچ موضع رسمی جدی از سوی کمیته دیده نشده و این فضای بی‌صدایی، ابهام‌ها را بیشتر کرده است.

اینچه‌درگاهی طبق گفته نزدیکانش، قرار است دفاعیات خود را ارائه کند و بی‌شک ماجرا از نگاه او پایان‌‌یافته نیست. احتمالاً او در نامه‌نگاری‌های رسمی تلاش خواهد کرد حمایت نهادهای بین‌المللی را حفظ کند.

وزارت ورزش امیدوار است با سرپرست جدید و برگزاری انتخاباتی دیگر، فضا را به سمت ثبات ببرد. اما تجربه سال‌های اخیر نشان داده بدون هماهنگی با فدراسیون جهانی و بدون اعتمادسازی در بین ورزشکاران، هر تغییری می‌تواند دوباره همان چرخه بحران را تکرار کند.

ژیمناستیک ایران شایسته مسیری روشن‌تر است؛ رشته‌ای که سال‌هاست زیر سایه تصمیم‌های متزلزل، فرصت‌های بزرگی را از دست داده.

حالا باید دید این‌ بار تغییرات، درمان خواهد بود یا زخمی جدید روی زخمی کهنه.