به گزارش سرمایه فردا، متین فارابی به تحلیل چشم‌انداز اقتصاد ایران تا پایان سال پرداخت. او با تأکید بر اهمیت نرخ بهره و شرایط واقعی اقتصاد، بررسی را از تراز پرداخت‌ها آغاز کرد. دو سناریو برای فروش نفت مطرح شد: در حالت خوش‌بینانه، فروش روزانه ۱.۵ میلیون بشکه ادامه می‌یابد و درآمد نفتی به ۵۸ میلیارد دلار می‌رسد؛ در سناریوی بدبینانه، فروش به یک میلیون بشکه کاهش یافته و درآمد به ۵۰.۵ میلیارد دلار سقوط می‌کند.
در کنار نفت، عوامل دیگری مانند خروج سرمایه، کاهش واردات و افت صادرات غیرنفتی نیز بر تراز پرداخت‌ها اثرگذارند. مجموع این عوامل نشان می‌دهد که حتی در سناریوی اول، وضعیت تراز پرداخت‌ها نسبت به سال‌های گذشته با افت مواجه خواهد بود.
فارابی سپس به تأثیر این وضعیت بر بودجه دولت پرداخت. با فرض تحقق سناریوی اول، کسری بودجه تأمین‌نشده حدود ۷۰۰ همت برآورد می‌شود؛ در سناریوی دوم، این رقم به ۹۵۰ همت می‌رسد. دولت برای جبران این کسری، گزینه‌هایی مانند برداشت از سهم صندوق توسعه ملی، افزایش درآمدهای مالیاتی، اجرای طرح‌هایی مانند بنزین سوپر و در نهایت انتشار اوراق را در اختیار دارد.
برآوردها نشان می‌دهد که بازار توان جذب ۸۳۰ تا ۸۵۰ همت اوراق را دارد، اما در صورت نیاز به انتشار مازاد، دولت باید بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ همت اوراق اضافی منتشر کند. این حجم از انتشار، می‌تواند بر نرخ بهره اثرگذار باشد و سیاست‌گذار را در دوگانه‌ای قرار دهد: یا با افزایش پایه پولی، نقدینگی را بالا ببرد، یا با فشار بر بانک‌ها، نرخ بهره را کنترل کند.
در مجموع، این اپیزود تصویری دقیق از چالش‌های پیش‌روی اقتصاد ایران ارائه داد؛ از فشارهای بودجه‌ای و محدودیت‌های ارزی تا پیچیدگی‌های سیاست پولی. ادامه این گفت‌وگو در بخش‌های بعدی پادکست به بررسی اثرات این تحولات بر بازار سرمایه و تصمیمات سرمایه‌گذاران خواهد پرداخت.
در بخش پایانی گفت‌وگو، متین فارابی به پرسشی کلیدی پاسخ داد: این تحلیل‌ها برای یک معامله‌گر چه معنایی دارد؟ او با اشاره به آثار متعارض سیاست‌های پولی و مالی، توضیح داد که بازار سهام در ماه‌های آینده تحت تأثیر دو نیروی متضاد قرار خواهد گرفت.
از یک‌سو، رشد نقدینگی و افزایش تورم—به‌ویژه در صورت تحقق سناریوی دوم و افت فروش نفت—می‌تواند به رشد بازار سهام کمک کند. در چنین شرایطی، نرخ ارز نیز احتمالاً افزایش خواهد یافت و بانک مرکزی ممکن است نتواند نرخ نیما را در محدوده فعلی حفظ کند. این عوامل، سیگنال‌های مثبتی برای بازار سهام محسوب می‌شوند.
متین فارابی با تحلیل دقیق سناریوهای اقتصادی پیشرو، از تأثیرات متضاد نقدینگی، نرخ بهره، فروش نفت و کسری بودجه بر بازار سهام سخن گفت. او تأکید کرد که معامله‌گران باید با درک این دوگانگی، به‌جای دنبال کردن یک متغیر، رفتار بازار را در هر مقطع بر اساس غلبه یکی از این نیروها ارزیابی کنند
اما از سوی دیگر، کسری بودجه دولت و نیاز به تأمین مالی از طریق انتشار اوراق، می‌تواند نرخ بهره را افزایش دهد. این رشد نرخ بهره، به‌ویژه اگر از سطح ۴۰ درصد عبور کند، فشار منفی بر بازار سهام وارد خواهد کرد و جذابیت سرمایه‌گذاری در سهام را کاهش می‌دهد.
فارابی تأکید کرد که معامله‌گران نباید به دنبال یک متغیر واحد باشند، بلکه باید در هر مقطع، ارزیابی کنند که کدام نیرو—نقدینگی یا نرخ بهره—بر بازار غلبه دارد. این تحلیل پویا، به آن‌ها کمک می‌کند تا در فضای پرنوسان اقتصاد ایران، تصمیمات دقیق‌تری بگیرند.
در نهایت، او خاطرنشان کرد که سیاست‌گذار نیز در این میان با محدودیت‌های جدی مواجه است. اگر کسری بودجه از سطحی فراتر رود، بانک مرکزی ناچار خواهد شد سیاست‌های پولی خود را تعدیل کند و کنترل نقدینگی را تا حدی از دست بدهد. این تغییرات، نه‌تنها بر بازار سهام، بلکه بر کل اقتصاد اثرگذار خواهند بود.
اپیزود ۱۷۹ با این جمع‌بندی به پایان رسید: بازار سهام ایران در نیمه دوم سال ۱۴۰۴، در تقاطع دو مسیر قرار دارد—رشد ناشی از تورم و نقدینگی، و فشار ناشی از نرخ بهره و کسری بودجه. معامله‌گران باید با چشمانی باز، این مسیرها را دنبال کنند.
در آستانه بازگشت تحریم‌های سازمان ملل و فعال شدن مکانیزم ماشه، فضای اقتصادی و سیاسی…
در شرایطی که بازارهای جهانی با رشد طلا، نقره و شاخص‌های سهامی در مسیر صعودی…
در هفته‌ای پرنوسان، بازار ارز با افت هزار تومانی دلار مواجه شد و بورس نیز…
مرکز مبادله ارز و طلای ایران اعلام کرده است که به‌زودی زیرسامانه‌ای برای فروش سکه‌های…
بررسی تحولات صنعت خودرو، سه محور اصلی مورد توجه قرار گرفته‌اند: پذیرش خودرو در بورس…
صادق الحسینی»، تحلیل‌گر اقتصادی با نگاهی به گذشته و آینده بازار سهام، از تجربه تلخ…