دلایل نوسان بازارهای مالی

به گزارش سرمایه فردا، دکتر نیما فاضلی: در هفته‌‌‌ای که گذشت، چند وقت اخیر نوسان بازارهای مالی جهانی بسیار شدید بود. ترکیب داده‌‌‌های اقتصادی، تغییرات در سیاست‌‌‌های پولی و بازنگری در استراتژی‌‌‌های مدیریت دارایی، سرمایه‌گذاران را در وضعیتی متزلزل قرار داد.

نقطه شروع تلاطم، انتشار برخی داده‌های اقتصادی آمریکا بود که نشان از کاهش تورم و سرد شدن بازار کار داشت.

گزارش‌‌‌ها نشان داد که چند شرکت برتر فناوری ممکن است در برآورده کردن انتظارات بالای سرمایه‌گذاران مشکل داشته باشند.

خبر رسید برکشایر هاتاوی (Berkshire Hathaway)، شرکت سرمایه‌گذاری وارن بافت، نیمی از دارایی‌‌‌های عظیم خود در اپل (Apple) را فروخته است.

تردید در بازدهی شرکت‌های فناوری در بورس

این اقدام شوک‌‌‌هایی به بازار وارد کرد و تردیدها در مورد پایداری ارزش‌‌‌گذاری‌‌‌های فناوری در بورس را تقویت کرد و به کاهش گسترده بازار دامن زد.

عامل اصلی آشفتگی جهانی بازارها از منبعی غیرمنتظره یعنی ژاپن ناشی شد. ین ژاپن که برای سال‌ها در برابر ارزهای اصلی کاهش یافته بود، ناگهان قدرت جدیدی پیدا کرد.

در دوسال گذشته، سرمایه‌گذاران ژاپنی حدود یک‌تریلیون دلار در بازارهای مالی آمریکا و اروپا سرمایه‌گذاری کردند.

این استراتژی مبتنی بر تفاوت نرخ بهره میان ژاپن و کشورهای دیگر و نرخ برابری ین در برابر ارز‌های دیگر است.

افزایش نرخ بهره ادامه دارد

از آنجا که در کوتاه‌مدت، تغییر در نرخ بهره عامل اصلی تغییر در نرخ ارز نیز است. افزایش نرخ بهره در ژاپن و کاهش آن در آمریکا پاشنه‌آشیل این استراتژی است. این دقیقا اتفاقی است که در هفته گذشته رخ داد: در تصمیمی تاریخی، بانک مرکزی ژاپن نرخ بهره را به میزان ۰.۲۵‌درصد افزایش داد و به طور قاطع از سیاست نرخ بهره صفر خود فاصله گرفت.

با تقویت ین و عمیق‌تر شدن انتظارات کاهش نرخ بهره در ایالات‌متحده، محاسبات ریسک و بازده استراتژی Carry trade به‌شدت تغییر کرد.

سرمایه‌گذاران درگیر در این معامله با دو تهدید مواجه شدند: ۱.بازپرداخت وام‌‌‌هایشان به بانک‌های ژاپنی در حالی که ین در سه هفته گذشته حدود ۱۰درصد رشد داشته است و ۲.احتمال کاهش بازده در دارایی‌‌‌های دلاری‌شان به‌خاطر احتمال رکود در آمریکا.

این چشم‌‌‌انداز باعث شد که فعالان بازار با فروش دارایی‌های دلاری‌شان از پوزیشن carryخارج شده و ریسک خود را کاهش دهند یعنی فروش همزمان و گسترده دارایی‌های مالی را رقم زد.

بازار طلا همچنان صعودی می‌ماند ؟

بازارهای دیگر از جمله بازار طلا نیز به دلیل تلاش سبدگردان‌ها برای نقد کردن دارایی‌هایشان به هر قیمتی، تحت‌تاثیر قرار گرفت.

اثرات جانبی این نوسانات در سراسر بازارهای جهانی احساس شد.

انتظار می‌رود که در کوتاه‌مدت نوسانات همچنان بالا بماند.

شاخص نوسان‌‌‌پذیری CBOE (VIX)که اغلب به‌عنوان «شاخص ترس» (Fear Gauge) بازار شناخته می‌شود، به بیش از ۶۵ رسیده است.

هنوز امکان خروج سرمایه‌ای در حدود ۳۰۰میلیارد دلار از آمریکا و بازگشت آن به ژاپن وجود دارد.

کاهش نرخ دلار آزاد ادامه دارد

روز گذشته بازار ارز تهران شاهد کاهش نرخ دلار آزاد بود که به ۶۰ هزار تومان رسید و بازدهی دلار از ابتدای سال مجدداً منفی شد.

تحلیلگران این افت را ناشی از قدرت بانک مرکزی در تأمین نیازهای ارزی و تخلیه ریسک‌های منطقه‌ای می‌دانند.

در پی اعلام بانک مرکزی مبنی بر تأمین بیش از ۲۵ میلیارد دلار ارز برای واردات، بازارساز قدرت بیشتری برای کنترل نوسانات بازار پیدا کرد.

همزمان، نرخ دلار در بازار رسمی افزایش یافت که باعث کاهش شکاف ارزی شد. افت دلار نیز منجر به کاهش قیمت سکه طلا شد و هر قطعه سکه به ۴۲ میلیون و ۴۷۵ هزار تومان رسید.