عبدالناصر همتی امروز ۱۲ اسفند ماه در مجلس شورای اسلامی باید مخالفان خود را که به حدود ۱۱۶ نفر می‌رسند، توجیه کند. تا روز آخر تعداد مخالفان مجلسی وزیر ۹۰ نفر بودند اما در روز آخر افزایش پیدا کرد. این موضوع نشان می دهد که لابی ها و معامله های پشت پرده بین دولت و مخالفان همتی موفقیت آمیز نبوده است! یکی از مهمترین دلایل استیضاح وزیر اقتصاد، نوسانات قیمت ارز در ماه‌های اخیر بوده است. هرچند متولی اصلی تنظیم بازار ارز بانک مرکزی است، اما همتی در ابتدای روی کار آمدنش بر افزایش نرخ ارز تأکید داشت که منجر به بروز اختلاف نظرهایی درباره مدیریت ارز شد.
دیدگاه نمایندگان مجلس
بسیاری از نمایندگان مجلس معتقدند که وضعیت بازار ارز باید اصلاح شود و نخستین گام آن استیضاح وزیر اقتصاد خواهد بود. البته برخی نمایندگان معتقدند که استیضاح وزیر اقتصاد در شرایط کنونی که تنها چند ماه از وزارت او گذشته است، نمی‌تواند نوسانات بازار ارز را کاهش دهد و حتی ممکن است مشکلات اقتصادی را افزایش دهد.
نقش رئیس جمهور در استیضاح
فردا ۱۲ اسفند ماه با حضور رئیس جمهور استیضاح وزیر اقتصاد دنبال می‌شود، اما هنوز مشخص نیست که او می‌ماند یا وزارتخانه را ترک خواهد کرد.
قیمت ارز در چند ماه اخیر رشد قابل توجهی داشته است. قیمت ارز بازار آزاد حدود ۵۰ درصد افزایش داشته و ارز نیمایی حذف شده و ارز توافقی جایگزین آن شده است. نرخ ارز واردات برخی کالاها از حدود ۵۰ هزار تومان اواخر تابستان به حدود ۶۸ هزار تومان تغییر کرده است.
نحوه برگزاری جلسه استیضاح
عباس گودرزی، سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی، درباره نحوه برگزاری جلسه استیضاح وزیر اقتصاد اعلام کرد: «نشست صبح روز یکشنبه ۱۲ اسفند مجلس با دستورکار بررسی طرح استیضاح عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار می‌شود و در صورت نیاز در نوبت عصر نیز جلسه برای تعیین تکلیف موضوع ادامه خواهد داشت.»
مخالفان همتی چه می‌گویند؟
به گفته حبیب قاسمی، نماینده مردم شهرضا در مجلس شورای اسلامی، در آستانه برگزاری جلسه استیضاح عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی، نشست‌هایی در قالب گروه‌های مختلف نمایندگان با رئیس جمهور و دیگر مقامات اجرایی برگزار می‌شود.
نظر موافقان همتی چیست؟
وی افزود: «اینکه گفته می‌شود وزیر اقتصاد به رئیس بانک مرکزی فشار می‌آورد تا ارز گران شود با عقل سازگار نیست، چون وقتی ارز گران شود همه ضرر می‌کنند البته احتمالاً دولت در یک جا درآمدش فرق کند، اما واقعاً مردم ضرر می‌بینند و وزیر اقتصاد در جلسه غیرعلنی که درباره آشفتگی بازار ارز برگزار شده بود گفت که من این کار را نمی‌کنم.»
پیشنهادات احمد جباری
احمد جباری، نماینده مجلس، در این زمینه گفت: «وضعیت اقتصادی کشور در شرایط خوبی قرار ندارد و مردم مشکلات معیشتی دارند و نسبت به افزایش نرخ تورم هم به شدت نگران هستند، اما در این شرایط باید دولت و مجلس با همدلی و هم‌افزایی به سمت و سوی حل مشکلات اقتصادی کشور بروند.»
استفاده از ظرفیت‌های هلدینگ‌ها و سازمان‌های زیرمجموعه بانک مرکزی
جباری اضافه کرد: «استفاده از ظرفیت‌های زیرمجموعه‌های اقتصادی هلدینگ‌ها و دیگر سازمان‌های زیرمجموعه بانک مرکزی می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند و وزیر اقتصاد هم باید افراد متخصص‌تر را به کار گیرد تا با هم‌افزایی دولت و مجلس بتوانیم از این شرایط عبور کنیم.»
تجربه پزشکیان در مجلس
به طور قطع شخص پزشکیان چندین دوره نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی بوده و شناخت خوبی نسبت به دغدغه نمایندگان در حوزه اقتصادی دارد و می‌تواند با توجه به دغدغه نمایندگان تصمیمات خوبی در حوزه اقتصاد اتخاذ کند.
اهمیت مجلس وزیر اقتصاد
اما چرا استیضاح وزیر اقتصاد مورد تأکید مجلس و حمایت مردم قرار گرفته است؟ افزایش قیمت دلار به معنی کاهش ارزش پول داخلی است و همین نکته است که همه را در راستای افزایش نرخ تورم آینده نگران کرده است.
سیاست‌های پولی و مالی برای کنترل و کاهش تورم
اگر سیاست‌های پولی و مالی کشور در جهت کنترل و کاهش تورم باشند و به گونه‌ای تنظیم شوند که افزایش سطح قیمت‌های داخلی کمتر از رشد قیمتی ارز باشد، در این صورت می‌توان انتظار داشت که عایدی حاصل از افزایش رقابت‌پذیری کالاهای داخلی به علت افزایش قیمت ارز بیش از فشار هزینه‌ای ناشی از افزایش هزینه‌های تولید باشد.
استفاده از ارزهای ذخیره برای تعدیل قیمت ارز
بسیاری از کارشناسان معتقدند که دولت می‌تواند ارزهای ذخیره را به بازار روانه کند و قیمت ارز را تعدیل کند. اما چالش تحریم‌ها دست دولت را در این زمینه بسته است.
اثرات تورمی افزایش قیمت ارز
ولی به طور کلی براساس مطالعات صورت گرفته، اثر تورمی افزایش قیمت ارز از طریق افزایش هزینه کالاهای تمام‌شده، بر سطح قیمت‌ها اثر خواهد داشت. نکته قابل توجه این است که به علت وابستگی سیاست‌های مالی و پولی دولت به قیمت ارز و همچنین تسلط سیاست مالی بر دیگر سیاست‌ها، نوسانات قیمتی ارز اثرگذاری بالایی بر دیگر متغیرها خواهد گذاشت.
تأثیر کاهش ارزش پول داخلی بر معیشت مردم
قطعا افزایش قیمت که به سبب این افزایش قیمت دلار ایجاد شد اذهان عمومی را به این سمت برده است که اکنون با کم‌ارزش شدن پول داخلی معیشت سخت‌تر می‌شود. اما این سوال را باید بررسی کرد که چه اندازه سبد مصرفی این افراد متاثر از درآمدهای ارزی است.
تأثیر افزایش قیمت ارز بر هزینه‌های تولید
با افزایش قیمت ارز، هزینه‌های تولید و به تبع آن قیمت تمام شده کالاهای وارداتی افزایش خواهد یافت اما با ارزان‌تر شدن کالاها برای کشورهای دیگر، سود خود را از طریق افزایش تولید بیشتر می‌کند.
واکنش نهاده‌های تولید به تغییرات نرخ ارز
بنگاه‌ها، سرمایه و نیروی کار هر دوره نسبت به تغییرات نرخ ارز واکنش نشان می‌دهند. دو نهاده تولید یعنی نهاده نیروی کار و سرمایه در کوتاه‌مدت نسبت به تغییرات ارز واکنش چندانی ندارند اما در بلندمدت تغییر می‌کنند.
به طور قطع شخص پزشکیان چندین دوره نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی بوده و شناخت خوبی نسبت به دغدغه نمایندگان در حوزه اقتصادی دارد و می‌تواند با توجه به دغدغه نمایندگان تصمیمات خوبی در حوزه اقتصاد اتخاذ کند. استیضاح، طرح سوال، تحقیق و تفحص و تذکر ابزارهای نظارتی نمایندگان هستند.
اما چرا استیضاح وزیر اقتصاد مورد تأکید مجلس و حمایت مردم قرار گرفته است؟ افزایش قیمت دلار به معنی کاهش ارزش پول داخلی است و همین نکته است که همه را در راستای افزایش نرخ تورم آینده نگران کرده است. بسیاری از بنگاه‌های تولید واردکنندگان کالاهای واسطه‌ای هستند و بنابراین افزایش قیمت ارز یعنی افزایش هزینه هر واحد کالای وارداتی و حتی کالاهای تولید داخل. چراکه واردات مواد اولیه گران‌تر و تجهیزات با قیمت بالاتر به معنای تورم و تحمیل هزینه به مردم است.
اگر سیاست‌های پولی و مالی کشور در جهت کنترل و کاهش تورم باشند و به گونه‌ای تنظیم شوند که افزایش سطح قیمت‌های داخلی کمتر از رشد قیمتی ارز باشد، در این صورت می‌توان انتظار داشت که عایدی حاصل از افزایش رقابت‌پذیری کالاهای داخلی به علت افزایش قیمت ارز بیش از فشار هزینه‌ای ناشی از افزایش هزینه‌های تولید باشد و اثر مثبت افزایش قیمت ارز بتواند سودآوری بنگاه‌های صادرکننده کالا را افزایش دهد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که دولت می‌تواند ارزهای ذخیره را به بازار روانه کند و قیمت ارز را تعدیل کند. اما چالش تحریم‌ها دست دولت را در این زمینه بسته است.
ولی به طور کلی براساس مطالعات صورت گرفته، اثر تورمی افزایش قیمت ارز از طریق افزایش هزینه کالاهای تمام‌شده، بر سطح قیمت‌ها اثر خواهد داشت. نکته قابل توجه این است که به علت وابستگی سیاست‌های مالی و پولی دولت به قیمت ارز و همچنین تسلط سیاست مالی بر دیگر سیاست‌ها، نوسانات قیمتی ارز اثرگذاری بالایی بر دیگر متغیرها خواهد گذاشت.
قطعا افزایش قیمت که به سبب این افزایش قیمت دلار ایجاد شد اذهان عمومی را به این سمت برده است که اکنون با کم‌ارزش شدن پول داخلی معیشت سخت‌تر می‌شود. اما این سوال را باید بررسی کرد که چه اندازه سبد مصرفی این افراد متاثر از درآمدهای ارزی است. قطعا برای کسی که کالاهای خود را در داخل کشور تأمین می‌کند نیز اثرات این افزایش را متوجه می‌شود.
با افزایش قیمت ارز، هزینه‌های تولید و به تبع آن قیمت تمام شده کالاهای وارداتی افزایش خواهد یافت اما با ارزان‌تر شدن کالاها برای کشورهای دیگر، سود خود را از طریق افزایش تولید بیشتر می‌کند. بنابراین این مصرف‌کننده داخلی است که زیان می‌بیند. حالا وزیر اقتصاد پاسخکوی خانواده های دهک های پایین جامعه است که نمی توانند هزینه اجاره و معاش خود را تامین کنند؟
"انتشار اخبار و شایعات نادرست علیه شرکت نفت سپاهان در هفته‌های اخیر، فضای رسانه‌ای را…
طرح کالابرگ الکترونیکی برای تأمین کالاهای اساسی در کشور از امروز آغاز شده که مبلغی…
مهاجرت پزشکان در حال تبدیل شدن به یک معضل ملی است. چراکه نسبت پزشک به…
مدیرعامل شرکت ریخته گری دقیق پارس گفت: درشرایطی که صنعت تولید پره های توربین گازی…
استاندار گیلان در جمع اصحاب رسانه به مزیت‌ها‌و چالش‌های استان گیلان و منطقه آزاد انزلی…
در چند وقت اخیر نوسان‌گیری نوین دولت از سکه و ارز در اقتصاد ایران منجر…