به گزارش سرمایه فردا، در نشست اخیر اتاق بازرگانی، علی لاریجانی از تلاش‌های ایران برای مذاکره با اروپا و آمریکا سخن گفت تلاشی که با پاسخ سرد اروپا و پیش‌شرط‌های سخت‌گیرانه واشنگتن مواجه شده است. شرط «غنی‌سازی صفر» و محدودیت موشکی زیر ۵۰۰ کیلومتر، عملاً به معنای خلع‌سلاح راهبردی ایران تلقی می‌شود؛ موضوعی که از سوی مقامات ایرانی رد شده و احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه را افزایش داده است.
رهبر جمهوری اسلامی نیز در سخنرانی اخیر خود، مذاکره با چنین پیش‌فرض‌هایی را بی‌فایده و پرضرر دانست و بار دیگر تأکید کرد که ایران به‌دنبال ساخت بمب اتم نیست. این موضع‌گیری، در کنار نقد تلویحی به مذاکرات برجام، نشان‌دهنده بازگشت به موضع مقاومت در برابر فشارهای غربی است.
در این میان، بازارهای داخلی نیز بی‌تفاوت نمانده‌اند. دلار آزاد به محدوده ۱۱۴ هزار تومان رسیده و تحلیل‌گران نرخ منصفانه آن را حدود ۱۲۰ هزار تومان می‌دانند. با این حال، در صورت بروز تنش‌های جدید یا جنگ، نرخ‌هایی تا ۱۴۰ هزار تومان نیز قابل تصور است. طلا نیز در بازار جهانی و داخلی با رشد همراه بوده و صندوق‌های طلایی عملکرد مثبتی داشته‌اند.
شاخص کل بورس با عبور از مقاومت‌های قبلی، وارد فاز جدیدی شده است. دو سناریوی اصلاحی برای بازار مطرح است: دیامتریک و مثلث. در سناریوی دیامتریک، اصلاح تا اردیبهشت سال آینده ادامه خواهد داشت و کف‌های قبلی شکسته می‌شوند. اما در سناریوی مثلث، بازار با یک اصلاح محدود، می‌تواند زودتر به روند صعودی بازگردد. رفتار معاملاتی اخیر، از جمله ورود نقدینگی و واکنش مثبت به اخبار منفی، احتمال وقوع سناریوی مثلث را تقویت کرده است.
در کنار این تحلیل‌ها، یک نکته اخلاقی نیز برجسته شد: فشار روانی بازارهای مالی، اگرچه اجتناب‌ناپذیر است، اما نباید به قیمت از دست رفتن کرامت و صداقت فعالان بازار تمام شود. سوگیری در تحلیل‌ها طبیعی است، اما بهره‌برداری هیجانی از اخبار منفی برای تحریک بازار، نه حرفه‌ای است و نه اخلاقی.
آینده اقتصادی ایران در گروی تعاملات سیاسی، مدیریت داخلی ریسک، و حفظ سلامت روانی و رفتاری فعالان بازار است. در چنین شرایطی، حفظ آرامش، تحلیل چندلایه و تصمیم‌گیری تدریجی، بهترین راهبرد برای عبور از بحران خواهد بود.
در بخش نخست، تمرکز بر تحولات دیپلماتیک، پیش‌شرط‌های مذاکرات و واکنش بازارها بود. اما در ادامه، باید به لایه‌های پنهان‌تر این تحولات پرداخت جایی که سیاست خارجی، اقتصاد داخلی و روان جمعی جامعه در هم تنیده‌اند و هر تصمیم، فراتر از عدد و نمودار، بر زیست‌جهان مردم اثر می‌گذارد.
بازگشت تحریم‌ها، اگرچه در ظاهر با هدف مهار برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد، اما در عمل، فشار اصلی را بر شبکه فروش نفت، بودجه عمومی و معیشت شهروندان وارد می‌کند. کاهش صادرات نفت، به‌ویژه در شرایطی که چین تنها خریدار عمده باقی مانده، می‌تواند به افت شدید درآمدهای ارزی منجر شود رخدادی که نه‌تنها بازار ارز، بلکه واردات کالاهای اساسی، تأمین دارو و حتی پرداخت حقوق کارکنان دولت را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
از سوی دیگر، تمرکز رسانه‌های غربی بر ناترازی‌های داخلی ایران از قطعی برق گرفته تا نارضایتی‌های اجتماعی—نشان می‌دهد که فشار خارجی صرفاً اقتصادی نیست، بلکه با هدف ایجاد اختلال در انسجام داخلی طراحی شده است. این نوع فشار ترکیبی، اگر با ضعف در مدیریت داخلی همراه شود، می‌تواند زمینه‌ساز بی‌ثباتی‌های گسترده‌تر شود.
در چنین شرایطی، بازارهای مالی به‌نوعی به دماسنج روانی جامعه تبدیل می‌شوند. نوسانات دلار، طلا و شاخص بورس، نه‌تنها بازتابی از تحولات سیاسی‌اند، بلکه نشان‌دهنده سطح اعتماد عمومی به آینده کشور نیز هستند. اگر مردم احساس کنند که تصمیم‌گیرندگان در حال کنترل اوضاع‌اند، بازارها آرام‌تر خواهند بود. اما اگر نشانه‌هایی از سردرگمی، تناقض یا بی‌عملی دیده شود، سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های امن‌تر حرکت خواهند کرد.
در این میان، نقش تحلیل‌گران، رسانه‌ها و فعالان اقتصادی بسیار حیاتی است. آن‌ها باید فراتر از هیجان‌زدگی‌های روزانه، به تحلیل‌های چندلایه، سناریوهای بلندمدت و اخلاق حرفه‌ای پایبند باشند. بازار، بیش از هر زمان دیگری، نیازمند صداقت، آرامش و عقلانیت است نه فقط برای سودآوری، بلکه برای حفظ کرامت جمعی در روزهای سخت.
در نهایت، آنچه باقی می‌ماند نه قیمت دلار، نه شاخص بورس، بلکه کیفیت تصمیم‌گیری‌ها، انسجام اجتماعی و توانایی عبور از بحران‌هاست. ایران، اگر بخواهد در این پیچ تاریخی بماند و پیش برود، باید هم در سیاست خارجی جسور باشد، هم در سیاست داخلی منسجم، و هم در اقتصاد، واقع‌گرا و اصلاح‌طلب. این مسیر، دشوار است اما ممکن اگر با عقل، اخلاق و اراده طی شود.
هشت سال پس از تصویب طرح تنفس جنگل‌های شمال، نه تنها خبری از برنامه جایگزین…
ثریا اسفندیاری، همسر دوم محمدرضا پهلوی، در خاطراتش پرده از چهره زنانه و پرتنش دربار…
نظام بانکی ایران با چالش‌هایی ساختاری روبه‌روست که ریشه در تصمیم‌گیری‌های سیاسی، نبود ابزارهای نظارتی…
ارزش پول ملی، فراتر از عددی در صرافی‌ها، بازتابی از اعتماد عمومی، ثبات اقتصادی و…
با گذشت بیش از یک ماه از آغاز سال تحصیلی، طرح توزیع شیر رایگان در…