دلایل ضعف مدیریت منابع طبیعی

به گزارش سرمایه فردا، بهزاد انگورج: خزانه داریکل محلی برای ذخیره دارایی های غیر زیستی و منقول از اموال عمومی در یک بنای انسان ساخت است. دسترسی مردم نسبت به آن بنا نیز کلاً محدود است، به همین دلیل مدیریت منابع طبیعی اهمیت بالایی دارد. منابع طبیعی دارایی های زیستی و غیر منقولِ مشتمل بر عرصه و اعیان از اموال عمومی است که دسترسی مردم به آنها محدود مشروط به شرط اعلام قرق است.
صداهای دلخراش در این دو خزانه و میراث ملی بسیار متفاوت است. کف گیری که به ته دیگ می خورد گویای وضعیتی است که دیگ با ماهیت جمعی خرجی خالی شد ! منتظر بمانید ! اما صدای دلخراش اره موتوری و صدای دلخراش تفنگ یقینا جانداری را بی جان کرده است. چنین صداهای دلخراش در زیر پوست فقر جامعه خفه می شود.
همه مردم و مقامات مسئول می دانند این دو ابزار موجود که در هر خانه وجود دارند، به مانند کارد آشپزخانه است که صرفا برای طبخ غذا استفاده می شود یا تیغ بران در دست جراح است که صرفا به عنوان ابزار حیاتی نقش درمانی را ایفا می کند. به هر حال زخم های بر پیکر طبیعت همیشه دور از چشم و پنهانی انجام می شود و آنچه بجا می ماند تشدید تهدید کاهش تراکم توده های جنگلی و گونه های با کیفیت و در حیات وحش کاهش جمعیت انواع حیوانات و پرندگان است.

مدیریت منابع طبیعی در بحران‌ها

اگر قائل به بحران ها و ابر بحران های متعدد در کشور هستیم و فریادها در حدی بلند است که باید به آن قیل و قال مطالبات رفع مشکلات معیشتی نسبت داد، رسا بودن صدا و شنیدن صدا در این پیچ تاریخی که رسا نبودن صدا و نشنیدن صدا مسبوق به سابقه در دولت های قبل است. طبعا در رابطه با تامین بودجه مورد نیاز از دولت چهاردهم برای انجام کارهای ضروری حفظ و احیا در مدیریت منابع طبیعی نیز انتظار عبثی است.
تجربه عملکرد ۵ تا ۶ زئیس و سرپرست سازمان منابع طبیعی در طول اجرای یک برنامه پنجساله ششم تبدیل شده به هفت سال اجرا ! گویای این وضعیت است که کمبود منابع مالی و بودجه همیشه یکی از مشکلات بود و نمی توان گفت هیچ یک از آنها نخواستند و یا نتوانستند، بلکه برنامه کلا از بیخ و بن بی ریخت بود و دیکته ای از بالا به پایین بود
در مدیریت منابع طبیعی انجام اغلب کارهای اساسی تابعی از شرایط محیطی است و در روزهای مساعد می توان در انجام کارها اهتمام نمود. در طرح های جنگلداری روزهای خشک قابل کار تعیین می شود و در روزهای تر به عوامل کاری اجازه انجام کار داده نمی شود. بعد مسافت نیز یکی از مؤلفه های بازدارنده است.

راههای حفاظت از محیط ‌زیست چیست؟

از سوی دیگر برای آندسته از دوستانی که می گویند چگونه راه حفاظت از محیط ‌زیست و منابع طبیعی ایران از سازمان برنامه و بودجه کشور می گذرد؟ باید اینگونه بیان کرد که فرایند پیشنهاد و تصویب بودجه و ابلاغ و تخصیص نیز یکی از مباحث پیچیده در عدم امکان تطابق اجرای برنامه و انجام کار در مدیریت منابع طبیعی است و این نکته را نیز می توان در قالب عدم تطابق سال اجرایی و سال مالی بیان نمود و اینگونه تصریح کرد که ریخت برنامه سازمان برنامه و بودجه تابعی از سال مالی است. اما ریخت برنامه در مدیریت منابع طبیعی تابعی از سال اجرایی است. ما در کشور شروع سال آبی و زراعی نیز داریم و ایندسته از امور دارای پیچیدگی های خاص خود هستند و حتی مبنای عرفی و اجتماعی دارند سازمان برنامه و بودجه باید متوجه باشد که در دفتر نظام فنی اجرایی زیر مجموعه خود، تحت عنوان واژگان فرهنگ نظام فنی اجرایی برای سال اجرایی – سال مالی – سال آبی – سال زراعی تعریف تقویمی دارد. مرکز آمار ایران در زیر مجموعه این سازمان بر همین اساسا گزارش های آماری فصلی و سالانه و دوره ای تولید و منتشر می کند و سازمان برنامه و بودجه طبعا از داده های این مرکز استناد می کند.
سال اجرایی مدیریت منابع طبیعی از نیمه فصل زمستان و از اسفند ماه شروع می شود ودر پایان فصل خزان پایان می یابد. «حتی در وضعیت خوشبینانه با تخصیص ۱۰۰ درصدی» چگونه می توان از بودجه دولتی با دو مؤلفه کارایی بعلاوه اثر بخشی به افزایش بهره وری رسید. و مشکلات جاری در مدیریت منابع طبیعی را بر طرف نمود؟