به گزارش سرمایه فردا، در تاریخ ۲۰ آبان ماه ۱۴۰۳، روزنامه اعتماد در گزارشی با تیتر “آسمان آبی‌تر می‌شود” از خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده در سطح کشور خبر داد. این گزارش اعلام کرد که به دلیل کمبود سوخت برای تولید برق نیروگاه‌ها و اطلاعیه شورای اطلاع‌رسانی دولت مبنی بر اعمال خاموشی منظم به جای مازوت سوزی و آلودگی هوا، سه نیروگاه در کشور که در مازوت‌سوزی فعال بودند، را تعطیل کرده اند.
سخنگوی دولت سه روز قبل در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «شرط عدالت نیست برای تولید برق، بخشی از جامعه با جان خود هزینه آن را پرداخت کند.» به دستور رئیس‌جمهور، مازوت‌سوزی در سه نیروگاه اراک، کرج و اصفهان که شرایط ویژه‌ای دارند، متوقف می‌شود.
همچنین خانم مهاجرنی سخنگوی دولت اظهار کرده است که« با این اقدام می‌توان برای مدت محدودی «خاموشی منظم» را جایگزین «تولید سم» برای عموم شهروندان کرد. محمد جعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور، نیز اعلام کرد که« پس از بررسی‌ها و دستور آقای پزشکیان به دلیل آلودگی خاص در مناطق اراک، کرج و اصفهان ناشی از مازوت‌سوزی که حدود ۱۶ میلیون تن مازوت‌سوزی انجام شده و باعث آلودگی هوا و بیماری می‌شود، مازوت‌سوزی متوقف می‌شود.»
در حالی که پیش ازاین مسئولان وزارت نیرو و توانیر اعلام کرده بودند که در تهران مازوت سوزی نداریم. به همین دلیل این ابهام در کاهش آلودگی جریان سازی دولت بیشتر در راستای کسب مقبولیت در بین جامعه بود. چراکه در حال حاضر آلوده ترین شهر کشور تهران است و برخی از مردم تصور می کردند که رویکرد دولت کاهش آلودگی در تهران است. به همین دلیل این ادعا هدفش کاهش انتقادات نسبت به خاموشی های بود که در نتیجه کم کاری دولت در ذخیره سازی سوخت به وقوع پیوسته است.
اما حالا بعد از پروپاگاندای دولت برای کاهش آلودگی هوا طی اقدامی فوری برای توقف مازوت سوزی شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، در نشست خبری اخیر خود اظهار کرده که « قرار نبود با توقف مازوت‌سوزی در این نیروگاه‌ها، آلودگی هوای تهران کاهش یابد، زیرا منابع انتشار آلایندگی در کلانشهرها متفاوت است و بر اساس همان تصمیم‌گیری می‌شود».
البته انصاری تاکید کرده اند که «زمانی که نیروگاه‌ها از گاز استفاده می‌کنند، کیفیت هوا بین ۱۱۰ تا ۱۳۰ است. زمانی که نیروگاه‌ها از مازوت استفاده می‌کنند، آلودگی بسیار بیشتر می‌شود. سال گذشته این عدد به ۲۶۰ هم رسید که فاجعه بود و باعث تعطیلی مدارس شد. اما اکنون که مازوت حذف شده، در اصفهان وضعیت بهتری دارد. عدم سوزاندن مازوت که امسال دولت تصمیم گرفت، تحولی است برای یک تصمیم سخت و لازم.»
در واقع رئیس سازمان محیط زیست صحراتا اعلام کرده که مازوت زوی امسال اطراف اصفهان متوقف شده و اطراف تهران نبوده است. بنابراین بعد از جریان سازی رسانه ای درباره اقدام دولت و فروکش کردن انتقادات نسبت به ضعف مدیریت وزارت نیرو و وزارت نفت در ذخیره سازی سوخت و همچنین تحمیل خاموشی بر مردم در پاییز حالا کم کم واقعیت ها آشکار می شود.
فرهاد شهرکی عضو کمیسیون انرژی گفت: « وزارت نیرو و ازتر نفت باید گزارش خود را درباره دلایل عدم ذخیره سازی سوخت ارائه کنند. زیرا نیروگاه ها وقتی توان ذخیره سازی ۳٫۵ میلیارد سوخت دارند چرا این اتفاق نیفتاده است؟ از طرف دیگر مساله ای که هم اکنون جامعه با ان مواجه است گوگرد بالای مازوت مصرفی است که هم اکنون در نیروگاه ها استفاده می شود. درواقع مازوت تولید ایران ۷ برابر بالاتر از استانداردهای جهانی سمی است. به همین دلیل نمی توان نسبت به این مساله چشم پوشی کرد. به ویژه اینکه آقای رئیس جمهور خودش پزشک است و نسبت به ترکیبات خطرناک سوخت مازوت آگاهی دارد.»
او افزود: پیش از این در تهران نیز مازوت سوزی وجود نداشته است و اگر هم بوده در نیروگاه های خارج از شهر بوده، به همین دلیل مساله ای که درباره مصرف مازوت در این نیروگاه ها وجود دارد جهت باد و چگونگی انتقال مواد شیمیایی مازوت به داخل شهر است. به طور قطع در نیروگاهی که مواد شیمیایی آن به داخل شهر منتقل نمی شود مصرف مازوت مشکل ساز نیست. هرچند وزارت نفت باید در نهایت به سمت تولید مازوت با گوگرد بسیار پایین برود که گفته می شود اقداماتی در این زمینه آغاز شده، اما در کوتاه مدت اثری از آن نمایان نیست.
انصاری اظهار کرده که «نقش مازوت در هوای سه کلانشهری که مازوت‌سوزی در آنها متوقف شد، محرز بود. اما نقش ذرات معلق در هوای تهران به منابع متحرک برمی‌گردد که سهم ۵۸ درصدی دارد، بنابراین باید تمرکز بر روی خروج خودروهای فرسوده باشد. اولویت در تهران و شهری مانند مشهد، منابع متحرک از جمله اسقاط و نوسازی خودروهای فرسوده و توسعه حمل و نقل عمومی است. متأسفانه نسبت اسقاط به تولید بسیار ناچیز بوده و حتی اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده صفر بوده است، در حالی که این موتورسیکلت‌ها ۲ تا ۳ برابر خودرو آلودگی ایجاد می‌کنند».
بر مبنای همین ادعای رئیس سازمان محیط زیست، دولت باید سیاست های شفافی در راستای آلودگی شهرها اعلام کند. همچنین باید در طرح نوسازی خودروها و موتورسیکلت های آلاینده اقدام کنند. پیش از این مسعود نصرتی معاون وزیر کشور نیز درباره مشکلات اعتباری بر سر نوسازی وسایل نقلیه موتوری انتقاد کرده بود و تاکید کرده که حدود ۲۰۵ هزار خودروی فرسوده در کشور وجود دارد و باید سالانه حداقل ۳۰ هزار خودرو جایگزین شوند. حالا سوال این است که آیا دولت در راستای تامین اعتبار نوسازی خودروها اقدامی انجام داده است؟
توقف مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های شازند اراک، کرج و اصفهان، تصمیمی است که بر اساس میزان مصرف مازوت و نقش این نیروگاه‌ها در آلودگی هوا اتخاذ شده است. این اقدام با استقبال عمومی مواجه شده، اما سوالاتی درباره نیروگاه‌های دیگر کشور به وجود آمده است.چراکه ترکیبات مازوت مصرفی نیروگه های ایران بسیار سمی هستند و هر اندازه که این ذرات در هوا وجود داشته باشد آسیب های جدی به سلامت مردم وارد می کند.
برای مدیریت آلودگی هوا، نیاز به گام‌های پیوسته‌ای مانند پایش، تدوین سیاهه انتشار و مدل‌سازی است. آخرین سیاهه انتشار در سال ۱۳۹۶ برای هشت کلانشهر تهیه شد که در آن به سناریوهای مختلف انتشار آلایندگی پرداخته شده است. اما مشکلی که در زمینه آلودگی هوا وجود دارد این است که اولویت‌بندی خاصی برای رفع آنها تدوین نشده و اقدامی نیز صورت نگرفته است. برای مثال، اسقاط خودروهای فرسوده در تهران با سهم ۵۸ درصدی منابع متحرک در انتشار ذرات معلق، بیشترین نقش را در آلایندگی دارد.
میزان آلایندگی متحرک در اصفهان نیز با سهم ۲۵ درصدی نقش مهمی در آسیب رسانده به سلامتی شهروندان دارد. همچنین در مورد مصرف مازوت، اراک با سهم ۹۸ درصدی منابع ساکن در انتشار گوگرد دی‌اکسید و ثبت ۲۷ روز ناسالم، بیشتر از سایر کلانشهرها اثرپذیر است.
توقف مازوت سوزی در سه نیروگاه به معنی مصرف آزادانه در سایر نیروگاه‌ها نیست. سازمان حفاظت محیط زیست پیگیر اجرای وظایف سایر دستگاه‌ها است. وزارت نفت موظف به تأمین سوخت مطابق با استاندارد ملی است و وزارت نیرو مکلف به کنترل انتشار آلایندگی نیروگاه‌ها در حدود مجاز است؛ پس تصمیم توقف مازوت‌سوزی در سه نیروگاه ممکن است قدمی برای شروع تغییرات در نحوه مدیریت سوخت باشد اما نباید به همین جا اکتفا کرد. آلودگی هوا نتیجه عوامل متعددی است و برای کاهش آن نیاز به تصمیم‌های سخت داریم. این تنها گام اول است.
مصرف سوخت مازوت در ایران و عدم توجه به نظام بهره برداری از اقتصاد سبز…
مشکلات زیرساختی شبکه انتقال و هدر رفت گاز و ضعف دولت در ذخیره سازی و…
بورس آذر ۱۴۰۳ درحالی متعادل و رو به مثبت شده که اخیرا قطعنامه‌ای علیه ایران…
توکلی گفت: نخبگان حوزه صنعت در حوزه داخلی و خارجی، دانش روز دنیا را در…
خسارت ناترازی انرژی در حال حاضر به واسطه سهمیه بندی برق و گاز برای صنایع…
وام مسکن ۸۰۰ میلیونی درحالی که بیش از ۵ ماه گذشته مصوب شده هنوز ابلاغ…