همه چیز درباره لبنان از جامعه تا جنگ

به گزارش سرمایه فردا، پیامد استراتژیک آتش بس لبنان -اسراییل (اشغالگر)، می تواند احیای صلح ابراهیم باشد.‌ آتش بس موجبات تحقق نخستین و بزرگترین‌ خواسته اسرائیل در جنگ‌اخیر شد. خاموش کردن جبهه شمال(حزب الله)‌ به عنوان توانمتدترین جبهه از جبهه جنوب و نبرد غزه.‌ زین پس تمرکز ارتش اسراییل بی دغدغه بر جنوب و غزه متمرکز خواهد شد.‌

اسرائیل با کمک دولت های عرب جنوب خلیج فارس، مصر و اردن، با پشتیبانی استراتژیک ایالات متحده، لبنان را سرکوب و غزه را وارد چرخه صلح خواهد کرد.‌ بعید است چنین هدفی تا دو ماه دیگر محقق نشود.‌

با خاموش شدن دائمی جبهه توانمند شمالی، دست اسرائیل و محور صلح ابراهیم در جهت احیای دوباره دکترین صلح ابراهیم باز خواهد شد.

همگی بیشینه طی ۲ سال آتی، بلکه تا اواخر سال ۲۰۲۵، شاهد اوجگیری مجدد تلاش ها برای احیای این طرح منطقه شمول خواهیم بود.

این روزها لبنان در کانون توجه جهان، منطقه و ایران است. در اهمیت آن همین بس که‌ بود و نبود محور مقاومت‌ به رویکردش بسته است. یعنی تا هنگامی که حزب الله پابرجا است، این محور مانا خواهد ماند، با زوالش  بعید است چنین محوری تعیین کننده باشد.

معادله ای جغرافیای لبنان ‌

۱- قم گونه
لبنان از دید پهناوری، در جایگاه ۱۶۶ امین کشور جهان، کوچکتر از قم. ۱۰۴۵۲ کیلومتر در برابر حدود ۱۱۲۴۰کیلومتر مربع قم؛

۲- خراسان گونه
جمعیت لبنان بیش از ۶ برابر استان اردبیل و ۱/۵ برابر خراسان رضوی است. با حدود ۹ میلیون جمعیت و تراکم ۸۷۰ تن در کیلومتر مربع، جزو کشورهای با جمعیت متعادل و در برخی نواحی بالا است؛

۳- بوشهر گونه
از منظر توپو گرافی و ناهمواری بی شباهت به استان بوشهر نیست. دارای ۲۵۵ کیلومتر خط ساحلی با مدیترانه است. کرانه هایی پست و هموار و پذیرای بیشترین جمعیت. بقیه لبنان کوهستانی است. دو رشته کوه لبنان خاوری و لبنان باختری که دره سهل البقاع را در میان گرفته اند.
در مجموع لبنان کشوری کوهستانی- تپه ماهوری محسوب می شود. کوههایی با بلندی ۳۰۰۰ متر. آخ ادجاجی، آرد البرج  آرید مقل ساب، الباروک، جبل السعیده، رشته کوه جبل لبنان، کوهستان خاوری لبنان، عفره، قرنه اسودا، کوه الغربی و کوه سنین، در درازای تاریخ برترین دیوار دفاعی این ملت در برابر تهاجمات بوده اند. امروز نیز کوهستانی بودن، به توان دفاعی لبنان افزوده است. البته کوههای لبنان مانند هندوکش سر به فلک کشیده نیستند. ولی همین تو در تویی کوه- تپه، جنگل، شرایط مناسبی در جهت مقاومت‌ در برابر تهاجمات از جنوب، خاور و شمال را برایش فراهم‌ آورده اند؛

۴- گلستان گونه
اقلیم لبنان بی شباهت به گلستان و مازندران نیست؛ در میانگین بارش ها، میزان تبخیر و تعرق سالانه، گونه بارش(برف، باران و…).‌ لبنان واجد اقلیم مدیترانه ای است. هوای سرد و بارانی زمستانی ساحلی و تابستان های.گرم و شرجی. بارش برفی در نواحی مرتفع و تابستان گرم و خشک در دیگر نواحی. واژه لبنان نیز بر گرفته از لبن به معنی سپید است. در گذشته به مناسبت کوههای برفی مشرف به ساحل از سوی دریانوردان به آن اطلاق شده است. هم چنین لبنان دارای جنگل های گسترده سدر است که به عنوان نماد این کشور در پرچمش نمایان شده است. هر چند شمال خاوری این کشور به دلیل کوههای مرتفعی که سدی در برابر ابرهای مدیترانه ای است، خشک و کم‌ بارش و بیابان گونه می باشد؛

۵- آذربایجان‌ غربی گونه
لبنان از دیدگاه دینی-مذهبی بی شباهت به آذربایجان غربی نیست. شیعه، سنی و مارونی، با نسبت ها و درصد های نزدیک به هم، جغرافیای دینی را تشکیل می دهند. با این تفاوت که از دیدگاه زبانی ۹۵٪ لبنان عرب زبان هستند. در واقع عرب های سنی و اعراب شیعی هر کدام حدود ۳۰٪ تا ۳۲٪ و مسیحیان،‌ شامل مارونی های کاتولیک، ارتدکس های یونانی، ملکیت های کاتولیک، مسیحیان ارمنی و مسیحیان انجیلی نیز با حدود ۳۲٪ درصد، عمده جمعیت لبنان را تشکیل می دهند. دروزی ها نیز با بیش از ۵٪ چهارمین گروه مذهبی لبنانند. پراکنش مذهبی مردم‌ لبنان نیز تا ۹۰٪ روشن است. بیشتر شیعیان در استان های لبنان جنوبی، نبطیه و بقاع(بعلبک)‌ مستقرند. در حالی که بیشترین تراکم سنی ها در استان‌ شمالی و بیروت بوده و مارونی ها نیز بیشتر در استان بیروت و نواحی شمالی صیدا متمرکزند. در استان‌ آذربایجان غربی نیز کردهای شافعی افزون بر داشتن اکثریت محض در شهرستان های کوهستانی جنوبی، در بخش های مرکزی و حتی شمالی، در مجموع بیش از ۶۰٪  جمعیت استان را تشکیل می دهند؛

۶- آواره چونان‌ بلوچ
گرچه تا امسال(۲۰۲۴)‌ حدود ۹ میلیون‌ تن در لبنان زندگی می کنند، ولی‌نزدیک به دوبرابر این تعداد لبنانی در جهان‌ پراگنده اند. افزون‌ بر چند میلیون لبنانی برزیلی که بیشترین مهاجر لبنانی را در خود جای داده است، آرژانتین، استرالیا، کانادا، کلمبیا، فرانسه، بریتانیا، ونزوئلا و آمریکا، روی هم‌ رفته میلیون ها لبنانی را در خود جای داده است.
جنگ های پیاپی داخلی فرقه ای، نفوذ و مداخله بیگانگان، اصلی ترین دلایل کوچ‌ دائمی لبنانی ها بوده است؛

۷- تاجر پیشه جونان یزدی
لبنانی ها بازماندگان دریانوردان افسانه ای و نماد کشتی رانی تاریخ و برترین بازرگانان باستانی، فنیقی ها هستند. به همین دلیل هر جا کوچ‌ کرده اند، زمینه ساز  رونق کسب و کار، تولید و تجارت بوده اند. آنان یکی از ملت های پیشرو در گسترش بازرگانی جهانی محسوب می شوند؛
۸- هنری چونان ایرانی
وقتی نانسی عجرم می خواند ناخواسته هوس رقص به سرم‌ می زند؛ یعنی جهانی با او به رقص در می آید. در کنارش بگذارید الیسا، نوار الزغبی، هیفا وهبی، فیروز، راغب علامه….
لبنان از دیدگاه آوازه موسیقایی بی شباهت به ایران دهه های ۲۰ تا ۶۰ خورشیدی نیست.

این روزها زندگی با پهپادهای اسرائیلی که بی درنگ‌، بی وقفه و مستمر در حال اسکن کردن نواحی مختلف بیروت، بعلبک و حتی نبطیه هستند، جزئی جدا ناشدنی از مردم لبنان در کوچه و خیابان شده است. حتی برای بخشی از مردم به گونه ای وقت گذرانی و گذران‌اوقات فراغت تبدیل شده است. ارتش لبنان و حزب الله هم  توانایی چندانی برای به زیر کشیدن آنها ندارند. در پی هر دور اسکن پهپادی، ناحیه و یا بلوکی توسط جنگنده ها با انواع بمب مورد حمله قرار می گیرد و از لبنانی ها هم هیچکاری ساخته نیست.

جدا از بررسی ها و تحلیل های ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک برساخته و ذهنی مفسران پرشمار حکومتی، بدک‌ نیست در وهله نخست  به آسمان باز کشورهای محور مقاومت‌ نگاهکی انداخته و چاره ای برای آسمان های باز کشورهای متخاصم با اسرائیل (اشغالگر) ارائه دهند. مگر آسمان میدان نیست؟!

آتش بس در لبنان، جنگ‌ با ایران

خبر کوتاه بود: آتش بس در جبهه لبنان برقرار شد.
این همان رخدادی بود که از مدت ها پیشتر، پیش بینی می شد. از جمله طی ۵ یادداشت پیشین و همین جا.(بنگرید به یادداشت: چه زود دارد به پایان‌ می رسد. ۱۱ نوامبر). ولی پیامدهای آتش بس بین حزب الله-اسراییل (اشغالگر) در بر گیرنده چه پیام‌هایی خواهد بود؟! چه تغییراتی در انتطار لبنان، منطقه‌ و ایران است؟

۱-خروج از جنگ‌ غزه
خروج حزب الله از جنگ غزه، نخستین پیامد این توافق است. یادمان نمی رود که همین چندماه پیش شهید سید حسن نصرالله با قاطعیت گفت: آوردن رودخانه لیتانی به مرز، آسان تر از آن است که مارا مجبور به عقب
نشینی تا پشت رودخانه کنید. ایشان هم‌چنین بارها گفت: تا زمانی که جنگ‌ تمام نشود، جنگ‌ در لبنان پایان نخواهد یافت.
بعید می نماید زین پس جنوب لبنان در نقش جبهه ای باز و گسترده  و حامی غزه و فلسطین علیه اسرائیل(اشغالگر) عمل کند؛

۲-تمرکز بر ایران
نتانیاهو بی درنگ‌ پس از اعلام خبر توافق آتش بس با حزب الله گفت: این توافق بدین معنا است که ما اکنون تمرکزمان خود را بر تهدید حکومت ایران قرار خواهیم‌ داد. وی به رغم‌ درخواست ها، حاضر به توضیح بیشتر نشد.
وقتی حزب الله به عنوان دست راست منطقه ای جمهوری اسلامی از گردونه نبرد خارج شود، روشن است که دیگر تهدید مستقیم، نزدیک و رو درو با اسرائیل منتفی بوده و پیکار بین ایران-اسراییل هوا پایه و بیشتر دوجانبه خواهد ماند؛

۳-احتمال رفتن بی بی
بعید است بنیامین نتانیاهو بدون‌ شرایط جنگی بتواند همچنان در راس قدرت باقی بماند. او در داخل و خارج تحت تعقیب است. مساله گروگان ها همچنان‌ حل نشده باقی مانده، جنگ‌ با حماس ادامه دارد و پرونده هسته ای ایران نیز باز است. حوثی ها و الحشد الشعبی در عراق همچنان‌ فعالند و او همچنان‌ باید پاسخگوی احزاب و افراد ائتلافی باشد. خوب است در این بهره. به یادداشت ۹ نوامبر کانال با عنوان کنار رفتن نتانیاهو سرکی بکشید.
هر چند چنین تحولی تا ورود ترامپ‌ به کاخ سفید بعید خواهد بود. هم‌چنین سقوط بی بی نه تنها به معنای کاهش فشار بر جمهوری اسلامی نیست، که دست تندروهای اسرائیل ی را‌در این زمینه بازتر خواهد گذاشت؛

۴- درون لبنان
لبنانی ها اعم‌ از شیعه، سنی و مارونی از آتش بس استقبال کرده و بلکه آن را جشن خواهند گرفت.‌ تلاش دولت های ثروتمند عرب، امریکا، فرانسه و ایران برای بازسازی لبنان گسترده خواهد شد. همین علاقه برای نفوذ در ارکان‌ سیاست، لبنان را وارد دوره تازه ای از پیچیدگی درونی خواهد کرد. ولی به هر روی بر خلاف بسیاری گمانه زنی ها، آتش بس بر پایه گرایش شهروندان، موقت و ناپایدار نخواهد ماند. به ویژه این که تا حزب الله تا ماه‌ها سرگرم‌ مراسم تشییع و تدفین پرشکوه بیشتر فرماندهان شهید خود خواهد بود.