آیا فقط مذاکرات در قیمت دلار موثر است؟

به گزارش سرمایه فردا، بازار ارز ایران در هفته‌های اخیر تحولات چشمگیری را تجربه کرده است. کاهش قیمت دلار، که ناشی از تخلیه حباب قیمتی و واکنش به اخبار مثبت مذاکرات ایران و آمریکا بود، توجه سرمایه‌گذاران و کارشناسان اقتصادی را به خود جلب کرده است. بسیاری از کارشناسان و رسانه ها در روزهای اخیر به بررسی جزئیات تغییرات بازار ارز، تأثیرات تورم بر قیمت دلار، و پیش‌بینی محدوده تعادلی آن پرداخته اند.

علی اکبر نیکواقبال استاد اقتصاد گفت: در ابتدای سال گذشته، قیمت دلار بین ۵۵ تا ۶۰ هزار تومان در نوسان بود. این روند در سال نیمه دوم سال گذشته با افزایش ناگهانی همراه شد که به رسیدن دلار به حدود ۱۰۵هزار تومان انجامید. کاهش فعلی قیمت دلار نیز به دلیل یک شوک ناشی از اخبار مثبت مذاکرات ایران و آمریکا بود و نشان داد که بخشی از رشد سال گذشته روانی و حبابی بوده است. در حال حاضر این کاهش نشان‌دهنده تخلیه حباب قیمتی و حرکت بازار به سمت واقعیت‌های اقتصادی است. در حال حاضر به نظر می رسد که  قیمت دلار می تواند تا محدوده ۷۵ هزار تومان کاهش یابد چراکه با نرخ تورم هماهنگی دارد. درواقع با توجه به تورم حدود ۳۰ درصدی در یک سال اخیر، محدوده قیمتی ۷۵ هزار تومان منطقی است و نشان‌دهنده تأثیر تورم بر ارزش ارز در بازار داخلی است و باعث شده از ۶۰ هزار تومان به ۷۵ هزار تومان برسد.

نوسان نرخ دلار ناشی از شوک سیاسی

وی افزود: اگرچه نرخ دلار ناشی از شوک به محدوده بالای ۱۰۰ هزار تومان رسیده بود، انتظار می‌رود که در آینده نزدیک، قیمت بر اساس معیارهای اقتصادی و فرمول‌های محاسباتی تنظیم شود. محدوده ۸۰ هزار تومان به دلیل هماهنگی با نرخ تورم و تحلیل‌های اقتصادی، به نظر میس رسد به‌عنوان کف حمایتی مهمی شناخته می‌شود. همانطوری که از دست رفتن سطح حمایتی ۹۰ هزار تومان نشان داد قیمت های بالاتر کاذب بوده است. بنابراین تثبیت قیمت در نزدیکی محدوده حمایتی پایین تر نشان می‌دهد که بازار به سمت تعادل جدیدی حرکت می کند. البته سطح حمایتی ۷۵ هزار تومان می تواند شکسته شود این موضوع بستگی به وضعیت ارزی بانک مرکزی و همچنین اصلاح قیمت ارز توافقی دارد که تا چه سطحی تعدیل می شود.

نیکواقبال درباره عوامل تاثیرگذار بر معاملات بازار ارز تصریح کرد: در روز گذشته سیگنال‌های مثبت مذاکرات ایران و آمریکا، که از سوی کاخ سفید به عنوان “سازنده” اعلام شد، باعث خوش‌بینی بازار و تخلیه حباب قیمتی دلار شد. واکنش مثبت بازار به این اخبار، فشار تقاضای احتیاطی برای دلار را کاهش داد و بازار را به سمت کاهش قیمت سوق داد. با این حال، تحلیل‌ها نشان می‌دهند که بازار بسیاری از اتفاقات مثبت آینده را پیش‌خور کرده است، و در صورت تغییر سیگنال‌های سیاسی، ممکن است روند نزولی دچار نوسانات شود. به عبارت دیگر احتمال اینکه قیمت دوباره تا مرز ۹۰ هزار تومان نیز رشد پیدا کند وجود دارد اما اگر روند بلندمدت نزولی باشد پیش بینی می شود در یک بازه زمانی یک ماهه قیمت دلار در همان محدوده ۷۵ هزار تومان تثبیت شود.

تحلیل روندهای بازار ارز

بر اساس اطلاعات موجود و تحلیل روندهای بازار، پیش‌بینی می‌شود که قیمت دلار در سال جاری زیر ۸۰ هزار تومان نوسان داشته باشد، هرچند روز دوشنبه قیمت دلار دوباره به محدوده ۸۸ هزار تومان رسید اما از آنجایی که صبح روز یک شنبه قیمت دلار تا ۸۲ هزار تومان کاهش داشت و تتر نیز تا قیمت ۸۰ هزار تومان افت کرده بود به نظر می رسد که این محدوده قیمتی ۸۰ هزار تومان فعلا با توجه به نرخ تورم و واقعیت‌های اقتصادی، نقطه تعادلی مناسبی است که می‌تواند بازار را از نوسانات شدید دور نگه دارد. در صورتی که فشارهای سیاسی و اقتصادی جدید وارد بازار نشود، تثبیت زیر محدوده منطقی خواهد بود.

عوامل موثر در تعیین قیمت دلار

در تعیین قیمت دلار علاوه بر تورم سالانه باید با سایر عوامل اقتصادی  همچون تراز تجاری نیز همخوانی داشته باشد. افزایش نرخ بهره جهانی، بازار جهانی و نوسانات ارزهای بین‌المللی، تغییر در ذخایر ارزی و سیاست‌های پولی و مالی داخلی، دیگر عوامل کلیدی هستند که می‌توانند روند قیمت دلار را تحت‌تأثیر قرار دهند. به طور قطع قیمت بالای ۸۵ هزار تومانی هم‌خوانی زیادی با واقعیت‌های اقتصادی و تورمی ندارد و انتظار می‌رود که بازار در محدوده زیر ۸۰ هزار تومان به ثبات نسبی دست یابد و تا قیمت ۷۵ هزار تومان نوسان داشته باشد. البته تحولات سیاسی و نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا همچنان عامل تعیین‌کننده‌ای در جهت‌گیری بازار خواهند بود.

رضا روحی کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه انتظارات بازیگران بازار و روانشناسی آنها، یکی از عوامل تأثیرگذار بر روند قیمت دلار است، گفت: در شرایطی که انتظارات مثبت ناشی از مذاکرات ایران و آمریکا باعث کاهش تقاضای سفته‌بازانه شده، احتمال دارد در آینده نزدیک، این رفتار جای خود را به اقداماتی واقع‌گرایانه‌تر بدهد. در این حالت، ثبات در محدوده قیمتی کمتر از ۸۰ هزار تومان قابل انتظار است، چراکه این سطح حمایتی به دلیل روانشناسی بازار نیز از اهمیت برخوردار است.

تثبیت قیمت دلار چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

روحی افزود: یکی از عواملی که می‌تواند موجب تثبیت قیمت دلار شود، نقش‌آفرینی بازارساز ارزی است. در شرایطی که بانک مرکزی و سایر نهادهای مرتبط اقدام به مدیریت عرضه و تقاضای ارز کنند، می‌توانند از نوسانات غیرمنطقی جلوگیری کنند. این اقدامات شامل مدیریت حواله‌های ارزی، تقویت ذخایر ارزی و استفاده از ابزارهای پولی می‌شود. هرچند بانک مرکزی در نیمه دوم سال گذشته در مدیریت ارز عملکرد بسیار ضعیفی داشت. اما در مقطع کنونی می تواند ضعف خود را جبران کند.

روحی تصریح کرد: بررسی روندهای گذشته و کنونی نشان می‌دهد که احتمالاً قیمت دلار در سال جاری در محدوده زیر ۸۰ هزار تومان نوسان خواهد داشت. این پیش‌بینی مبتنی بر انتظارات تعدیلی بازار، تأثیر نرخ تورم و تغییرات حباب قیمتی است. با این حال، هرگونه تغییر در شاخص‌های سیاسی یا اقتصادی می‌تواند کف قیمتی جدیدی ایجاد کند.

براساس این گزارش قیمت دلار که تحت تأثیر تورم و شوک‌های اقتصادی به محدوده ۸۵ هزار تومان رسیده است، احتمالاً برای اینکه در سطح پایین تر کف‌سازی کند. فعلا باید هیجانات را در همین محدوده خالی کند. سپس تثبیت قیمت براسث عوامل متعددی اقتصادی از جمله استمرار اخبار مثبت مذاکرات، مدیریت مؤثر بازار توسط سیاست‌گذاران، و تطبیق عرضه و تقاضا انجام دهد. چراکه در حال حاضر سطح قیمتی بالاتر دلار نه تنها از نظر اقتصادی و تورمی منطقی نیست، بلکه به‌دلیل تأثیرات روانشناختی، نمی‌تواند نقطه تعادل قابل اعتمادی برای بازار باشد.