فشار بانک مرکزی به بانک‌ها برای خروج از بنگاه داری جواب می دهد؟

به گزارش سرمایه فردا، در چند ماه اخیر معاملات گروه بانکی زیر ذره‌بین فعالان بازار سرمایه قرار گرفته است، زیرا بانک مرکزی بر اصلاح ساختار بانک ها تاکید دارد و حتی تهدید کرده بانک های خصوصی زیان ده در صورتی که اصلاحات لازم را انجام ندهند لغو مجوز می شوند.
هرچند رییس کل بانک مرکزی چند روز بعد از موضع گیری خود نسبت به بانک آینده عقب نشینی کرد اما صراحتا روشن نکرده که عدم اصلاح مورد نظر بانک مرکزی چه تکلیفی برای بانک های زیان ده ایجاد می کند.
البته احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی با اعلام اینکه امسال بانک ها ۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه می دهند و اصلاح ساختار می دهند و این به معنای افزایش فشار بر بانک ها برای فروش دارایی های مازاد است.
خاندوزی در اظهار نظری دیگر  تاکید کرده بانک های دولتی به جز بانک سپه از زیان خارج شده اند، اما بر موضوع واگذاری دارایی های مازاد هم تاکید ویژه ای کرده و بخشی از املاک مازاد بانک سپه هم در رونمایی از سامانه مولدسازی دارایی ها معرفی کرده است.

صورت های مالی بانک ها شفاف نیست
همچنین یک استاد اقتصاد با اشاره به اینکه بانک ها در صورت های مالی اگرچه از زیان خارج شده اند اما برخی از آنها هنوز زیان ده هستند، گفت: در حال حاضر صورت های مالی بانک ها شفاف نیست و بیشتر آنها سرمایه های خود را وارد بنگاه داری کرده اند و درآمد آنها از خدمات بانکی نیست.
جواد صلاحی با بیان اینکه یکی از دلایل افزایش نقدینگی در اقتصاد کشور ناشی از استقراض بانک ها از بانک مرکزی است، افزود: کسری بودجه دولت و استقراض از سیستم بانکی منجر شده که بانک ها هم از بانک مرکزی اضافه برداشت داشته باشند و رشد پایه پولی اتفاق بیفتد در نتیجه جریان تورمی هم ادامه دار شده است.
او با تاکید بر اینکه اصلاح ساختار مالی بانک ها به سادگی ممکن نیست، تصریح کرد: در حال حاضر درآمد بانک ها بیشتر از بخش غیر عملیاتی است، به همین دلیل بسیاری از آنها تمایلی به خروج از بنگاه داری ندارند و این یک چالش بزرگ برای بانک مرکزی محسوب می شود.

آیا بنگاه داری برای بانک ها مجاز است؟
ابوذر سروش اظهار معاون نظارت سابق بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا بنگاه داری برای بانک ها مجاز است یا خیر، گفت: اگر قرار نبود بانک‌ها بنگاه‌دار باشند، چرا  در ازای بدهی‌های دولت به بانک‌ها بنگاه‌ها واگذار می‌شوند و بعد دولت فشار می آورد که بانک‌ها باید بنگاه‌ها را واگذار کنند در حالی که شرایط برای واگذاری بنگاه‌ها هم ابهاماتی دارد.
سروش با بیان اینکه مشکلات واگذاری بنگاه ها توسط بانک ها زیاد است، افزود: ابتدا باید به این سوالات پاسخ داد که آیا بانک‌ها می‌توانند بنگاه‌های خود را به هر کسی بفروشند یا خیر؟ با چه استانداردی این بنگاه‌ها باید قیمت‌گذاری شوند.
او تاکید کرد: در حال حاضر تفاوت جدی در روش‌های قیمت‌گذاری‌ بنگاه های اقتصادی مواجه هستیم و به دلیل نبود استاندارد، ابهامات و مسئولیت‌های زیادی در خصوص واگذاری بنگاه‌ها متوجه مدیران بانک‌هاست.
سروش ادامه داد: در خصوص واگذاری سهام بانک‌ها و شرکت‌های زیرمجموعه آن‌ها نیز ابهاماتی وجود دارد. اینکه بخش خصوصی تا چه حد می‌تواند وارد شبکه بانکی شود، ابهام وجود دارد و همه این‌ها مسایل منجر شده سیاستگذاری پر ابهام شود و صنعت بانکداری در مسیری پیش رفته که بانک‌ها زیان ببینند.

بانک ها در راستای خروج از بنگاه داری عمل می کنند
به گزارش خبرنگار بازار، در ماه های اخیر بانک صادرات بلوک سه درصدی خود از سهام ایران‌خودرو را عرضه کرده و بانک تجارت هم یک زمین بزرگ در منطقه هفت تهران را برای فروش مزایده کرده بود و این رویکرد حکایت از این دارد که در ظاهر بانک ها در راستای خروج از بنگاه داری عمل می کنند، اما مشخص نیست که چقدر این برنامه آنها جدی باشد و تا کجا ادامه پیدا می کند.
در حال حاضر وضعیت عملکرد بانک ها حکایت از این دارد که تراز درآمدی برخی بانک ها همچون آینده، سرمایه، ایران زمین، پارسیان و ملل منفی است و عملکرد برخی بانک های دیگر همچون صادرات با وجود دارایی های زیاد چنگی به دل نمی زند، به همین دلیل باید منتظر ماند در شش ماهه دوم سال تغییر نرخ تسعیر ارز چقدر روی درآمد آنها تاثیر می گذارد و در نهایت کدام بانک ها اقدام به واگذاری سهام شرکت ها می کنند.
در شرایط کنونی بانک هابی مانند ایران زمین و سرمایه از نظر زیان دهی شرایط بسیار بدی دارند و به نظر می رسد که چالش جدی برای خروج از زبان دهی دارند هرچند وزارت آموزش و پرورش از طریق صندوق فرهنگیان به دنبال اصلاح شرایط بانک است و حتی وعده داده شده که شرکت های زیرمجموعه آن واگذار شوند اما به نظر نمی رسد مشکلات این بانک ها با وعده وعید درست شود.