بانک و بیمه

سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی؛ کنترل نقدینگی و تأثیر بر نرخ بهره

به گزارش سرمایه فردا، در سال‌های اخیر، سیاست‌های پولی بانک مرکزی ایران به طور جدی بر کنترل رشد نقدینگی متمرکز شده‌اند. یکی از مهم‌ترین ابزارهای این کنترل، محدودسازی رشد ترازنامه بانک‌ها بوده است که موجب شده وام‌گیری از سیستم بانکی برای بخش غیردولتی تقریباً غیرممکن شود. این اقدام، به واقعی‌تر شدن نرخ بهره و رقابتی‌تر شدن شرایط وام‌دهی کمک کرده و امید می‌رود که یکی از رانت‌های ویژه اقتصادی که صرفاً در اختیار بخش کوچکی از جامعه بود، از بین برود.

اما با وجود کاهش رشد نقدینگی به کمتر از ۳۰ درصد، دولت همچنان امکان استقراض از طرق مختلف، از جمله انتشار اوراق، وام‌گیری از شبکه بانکی و حتی دریافت مستقیم اعتبار از بانک مرکزی را دارد. در نتیجه، بدهی دولت به بانک مرکزی در سال گذشته به ۶۱۹ همت رسید که ۴۹ درصد از پایه پولی را تشکیل می‌دهد. این موضوع نشان می‌دهد که سهم دولت از نقدینگی نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی همچنان بیشتر است.

با فروکش کردن انتظارات تورمی در پایان سال، نرخ سود اخزا، به‌عنوان نماینده نرخ اوراق دولتی، روندی نزولی به خود گرفت و به محدوده ۳۴ درصد رسید. طبق الگوی سنتی، در فصل بهار تقاضای دولت برای تأمین مالی کاهش می‌یابد و در نتیجه نرخ بهره و نرخ سود اوراق دولتی نیز افت می‌کند. با این حال، به دلیل سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی و تداوم انتظارات تورمی، نرخ بهره در این بهار کاهش محدودی داشت و حتی در هفته اخیر تا ۳۳.۷ درصد افت کرد.

کنترل تورم، اولویت اول بانک مرکزی است. زمانی که تقاضای پول برای سرمایه‌گذاری در اقلام تورمی افزایش می‌یابد، بانک مرکزی به اصطلاح “بالای نرخ بهره را نمی‌بندد” تا بتواند جلوی افزایش تورم را بگیرد. اگر روند مذاکرات اقتصادی و سیاسی به خوبی پیش برود، نرخ سود اخزا در کوتاه‌مدت حتی امکان کاهش تا ۳۰ درصد را نیز دارد.

جمع‌بندی: سیاست‌های اخیر بانک مرکزی در کنترل نقدینگی، واقعی‌سازی نرخ بهره و حذف رانت‌های اعتباری مؤثر بوده است، اما نقش دولت در استقراض از منابع پولی همچنان زیاد است. تداوم سیاست‌های انقباضی و سرنوشت مذاکرات اقتصادی و سیاسی تعیین‌کننده مسیر آینده نرخ سود اوراق و نقدینگی کشور خواهد بود. مایلید درباره تأثیر این روند بر بازار سرمایه یا سایر بخش‌های اقتصادی اطلاعات بیشتری ارائه شود؟

modir

Recent Posts

بازار در آستانه نوسان؛ تحلیل رفتار شاخص‌ها، طلا و دلار

نشانه‌هایی از اصلاح بازار مجدد در روزهای آتی دیده می‌شود. همزمان، طلا با ادامه روند…

4 ساعت ago

سه سناریو برای مدیریت دارایی در فضای پرریسک اقتصاد ایران

با رسیدن نرخ دلار به سقف کانال ۹۰ هزار تومان و تداوم تنش‌های منطقه‌ای، سرمایه‌گذاران…

4 ساعت ago

محاسبه قیمت دلاری طلا؛ ابزاری ساده برای تشخیص حباب

درک صحیح از قیمت دلاری دارایی‌ها، به‌ویژه طلا، می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از معاملات…

5 ساعت ago

در آستانه بازتعریف رفتار حقیقی‌ها در بورس

تحولات سیاسی اخیر، به‌ویژه توافق ایران با آژانس، موجب کاهش درک ریسک در میان فعالان…

5 ساعت ago

رفت‌وآمدهای مدیریتی در صندوق ذخیره فرهنگیان

صندوق ذخیره فرهنگیان با دارایی گسترده و بیش از ۷۰ شرکت فعال در حوزه‌های پتروشیمی،…

5 ساعت ago

وضعیت صندوق‌های اهرمی در بازار سرمایه

بررسی عملکرد صندوق‌ها نشان می‌دهد که ابزارهای اهرمی نه برای سرمایه‌گذاری بلندمدت، بلکه برای بهره‌برداری…

18 ساعت ago