سوآپ گازی روابط مسکو و تهران را گرم‌تر کرد

به گزارش سرمایه فردا، هجدهمین جلسه کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی بین ایران و روسیه در مسکو با تأکید بر حذف موانع ساختاری و شتاب بخشیدن به اجرای توافق‌های دوجانبه به پایان رسید. این نشست، که با حضور محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت ایران، و سرگی تسیویلیف، وزیر انرژی روسیه، برگزار شد، حضور سفیران دو کشور در مسکو نیز گواهی بر اهمیت آن بود.

در این جلسه، طرفین بر لزوم اجرای معاهده مشارکت جامع راهبردی تأکید کردند و خواستار حذف موانع موجود در روابط اقتصادی شدند. محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت ایران، در این زمینه گفت: «با تلاش مشترک ایران و روسیه، امیدواریم بتوانیم محدودیت‌ها و چالش‌های ساختاری را برطرف کنیم و روابط دوجانبه را به سطحی متناسب با ظرفیت‌های بالای دو کشور ارتقا دهیم.»

او همچنین به امضای معاهده مشارکت جامع راهبردی از سوی رؤسای جمهوری دو کشور و تصویب آن در مجلس روسیه اشاره کرد و این سند را گامی مهم در جهت تقویت روابط بلندمدت و راهبردی دانست.

آغاز دوره جدید با موافقت‌نامه تجارت آزاد

وزیر نفت ایران ابراز امیدواری کرد که با تصویب موافقت‌نامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در مجلس شورای اسلامی و اجرای آن از ۱۵ مه ۲۰۲۵، موانع تجاری با کشورهای عضو این اتحادیه، به‌ویژه روسیه، برطرف شود. این توافق می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای افزایش حجم تجارت و سرمایه‌گذاری ایجاد کند.

همکاری بانکی: راه‌حلی برای تسهیل تجارت

محسن پاک‌نژاد با اشاره به همکاری‌های صورت گرفته بین بانک‌های مرکزی ایران و روسیه در سال‌های اخیر، گفت: «اتصال شبکه‌های پیام‌رسانی مالی و سامانه‌های پرداخت کارتی دو کشور، گامی مؤثر در تسهیل سرمایه‌گذاری و افزایش حجم تجارت بوده است.»

وی افزود: «گسترش این همکاری‌ها به حوزه‌های مختلف، از جمله انتقال تجربیات به کشورهای دوست و سازمان‌های بین‌المللی مانند بریکس و سازمان همکاری شانگهای، می‌تواند تاب‌آوری اقتصادی دو کشور را در برابر تهدیدات خارجی افزایش دهد و روابط استراتژیک آن‌ها را تقویت کند.»

وزیر نفت ایران بر اهمیت برگزاری منظم کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی تأکید کرد و گفت: «این ساختار، زمینه‌ای مناسب برای توسعه همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی، مالی، بانکی، سرمایه‌گذاری، حمل‌ونقل، کشاورزی و هسته‌ای فراهم کرده است.»

وی ادامه داد: «رفع موانع توسعه همکاری‌های دوجانبه و ارائه راهکارهای نوین برای گسترش تعاملات، باید در دستور کار بخش‌های دولتی و خصوصی دو کشور قرار گیرد. این موضوع نه تنها در چارچوب کمیسیون مشترک، بلکه در تعاملات دوجانبه نیز باید مورد توجه قرار گیرد.»

پاک‌نژاد با تأکید بر ضرورت پیگیری دقیق اجرای توافق‌ها، اظهار داشت: «پایش مستمر وضعیت پروژه‌ها و شناسایی و رفع موانع داخلی و ناهماهنگی‌های بین دستگاه‌های دو کشور، باید با جدیت تمام از سوی دبیرخانه کمیسیون مشترک در دو طرف دنبال شود.»

سرگئی تسویلیف، وزیر انرژی روسیه، در جریان هجدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه در مسکو، اعلام کرد که حجم مبادلات تجاری بین دو کشور در سال ۲۰۲۴ میلادی به ۴٫۸ میلیارد دلار رسیده است. این عدد نشان‌دهنده افزایش ۱۶٫۲ درصدی نسبت به سال قبل است و بیانگر پویایی مثبت در روابط تجاری دو کشور است.

نقش کمیسیون مشترک در تقویت روابط اقتصادی

تسویلیف با تأکید بر عزم مشترک ایران و روسیه برای تقویت همکاری‌ها، اظهار داشت: «کمیسیون مشترک اقتصادی نقش محوری در پیشبرد روابط تجاری و اقتصادی دو کشور ایفا می‌کند.» وی همچنین ایران را شریکی قابل اعتماد برای مسکو دانست و اضافه کرد: «امضای معاهده جامع راهبردی در سفر دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، به مسکو در ۲۸ دی‌ماه ۱۴۰۳، به عنوان یکی از اتفاقات نمادین در مناسبات دوجانبه محسوب می‌شود.»

این معاهده برای اولین بار وضعیت راهبردی روابط دو کشور را تثبیت کرد و زمینه‌ساز گفت‌وگوهای فعالانه و تعاملات مستمر بین مقامات دو کشور شد.

در پایان این نشست، محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت ایران، و سرگئی تسویلیف، وزیر انرژی روسیه، سند نهایی هجدهمین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور را امضا کردند و در نشست خبری مشترک پس از امضای این سند، به سوالات خبرنگاران پاسخ گفتند.

انتقال ۵۵ میلیارد مترمکعب گاز روسیه از مسیر بندر آستارا

پاک‌نژاد خطاب به خبرنگران توضیح داد: «حجم گاز مورد توافق در این طرح، سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب است که معادل حدود ۱۵۰ تا ۱۵۱ میلیون مترمکعب در روز می‌شود. پس از بررسی مسیرهای مختلف، تصمیم گرفته شد که این طرح از مسیر خشکی و با استفاده از سرزمین جمهوری آذربایجان اجرا شود. بدین ترتیب، گاز روسیه در شهر آستارا تحویل ایران خواهد شد.»

وی افزود: «مسکو و باکو در حال رایزنی برای دستیابی به تفاهمات لازم برای اجرایی شدن فاز نخست این طرح هستند.» پاک‌نژاد همچنین اشاره کرد که این پروژه دارای فاز دومی نیز است که جزئیات آن در زمان مناسب بررسی و نهایی خواهد شد.

ایران، شریک استراتژیک برای روسیه

وزیر انرژی روسیه نیز در این نشست مشترک خبری ایران را شریکی قابل اعتماد برای مسکو دانست و اظهار داشت: «تماس‌ها و ملاقات‌های منظم بین من و محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت ایران، نشان‌دهنده روابط فعال و پویای دو کشور است. این گفت‌وگوها به عنوان موتور محرکه مناسبات دوجانبه عمل می‌کنند.»

طرح انتقال گاز روسیه به ایران: قدمی به سوی تبدیل کشور به هاب انرژی منطقه‌ای

سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران نیز درباره آخرین وضعیت پروژه انتقال گاز روسیه به کشورمان توضیح داد: «این طرح با هدف تبدیل ایران به مرکز توزیع گاز منطقه‌ای و رفع نیاز مناطق شمالی کشور به گاز طبیعی در حال پیگیری است.»

او افزود: «خوشبختانه مذاکرات و اقدامات لازم برای اجرای این پروژه آغاز شده و پس از امضای تفاهم‌نامه با طرف روسی، به مراحل پیشرفته‌ای رسیده‌ایم.»

مزایای پروژه برای مناطق شمالی کشور

توکلی تأکید کرد: «اگر چند مورد باقی‌مانده در مذاکرات این پروژه نهایی شود، ایران می‌تواند به‌ویژه در مناطق شمالی که کمترین تولید گاز را دارند، از منابع گاز روسیه استفاده کند. این موضوع نه تنها نیازهای داخلی را برطرف می‌کند، بلکه زمینه‌ساز تقویت شبکه گاز کشور خواهد بود.»

تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه‌ای

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با اشاره به اهداف برنامه هفتم توسعه، مذاکرات و اقدامات اجرایی برای اتصال به منابع گاز روسیه را در جهت تحقق این اهداف توصیف کرد. او گفت: «همکاری با روسیه و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، گامی استراتژیک برای تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه‌ای است.»

وی همچنین به نقش شرکت ملی گاز ایران در این فرآیند اشاره کرد و گفت: «بر اساس اسناد بالادستی، ما موظفیم زمینه‌های لازم برای تبدیل ایران به مرکز توزیع انرژی منطقه را فراهم کنیم. این هدف نیازمند همکاری‌های گسترده با کشورهای تولیدکننده بزرگ انرژی است.»

نقش کلیدی روسیه در معادلات انرژی

توکلی یادآور شد: «روسیه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و دارندگان ذخایر گاز طبیعی جهان، نقشی محوری در معادلات انرژی منطقه ایفا می‌کند. همکاری با این کشور، یکی از مهم‌ترین گام‌ها در مسیر تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه‌ای است.»

به گزارش وطن امروز، کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه در مسکو با محوریت حذف موانع ساختاری، افزایش تجارت، همکاری‌های بانکی و انرژی، و تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه‌ای برگزار شد از ۵ جهت اهمیت ویژه داشت:

۱.حذف موانع ساختاری: این نشست بر لزوم از بین بردن چالش‌های قانونی و عملیاتی در روابط دوجانبه تأکید کرد. امضای معاهده مشارکت جامع راهبردی نشان‌دهنده تعهد بلندمدت دو کشور است.

۲.افزایش مبادلات تجاری: حجم تجارت بین ایران و روسیه در سال ۲۰۲۴ به ۴٫۸ میلیارد دلار رسیده و ۱۶٫۲ درصد افزایش نسبت به سال قبل نشان‌دهنده پویایی مثبت است. تصویب توافق تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز فرصت‌های جدیدی را فراهم خواهد کرد.

۳.همکاری‌های بانکی: اتصال شبکه‌های پرداخت و پیام‌رسانی مالی دو کشور، تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری را به همراه داشته است. این همکاری‌ها در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی مانند بریکس و شانگهای نیز گسترش یافته‌اند.

۴.طرح انتقال گاز: انتقال سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب گاز از روسیه به ایران از طریق آذربایجان و بندر آستارا، هدف تأمین نیاز مناطق شمالی و تبدیل ایران به مرکز توزیع انرژی منطقه را دنبال می‌کند. این پروژه شامل دو فاز است و مذاکرات آن در حال پیشرفت است.

۵.نقش کمیسیون مشترک: کمیسیون مشترک نقش کلیدی در توسعه همکاری‌ها در حوزه‌های انرژی، مالی، کشاورزی و سرمایه‌گذاری دارد و به عنوان موتور محرکه روابط دوجانبه عمل می‌کند.