راه و مسکن

دوگانگی در ماهیت سازمان نظام مهندسی؛ صنف یا نهاد دولتی؟

به گزارش سرمایه فردا، یکی از مهم‌ترین ایرادات قانون نظام مهندسی، دوگانگی در تعریف ماهیت سازمان است. اهداف مندرج در ماده یک این قانون، از دو دیدگاه متفاوت سرچشمه می‌گیرند: دیدگاهی که سازمان را نهادی صنفی و خصوصی می‌داند، و دیدگاهی که آن را در قامت یک نهاد شبه‌دولتی تعریف می‌کند.

در ماده ۳ قانون—که به‌درستی «ماده طلایی» نامیده شده—بر خصوصی بودن سازمان تأکید شده است. اما در موادی مانند ماده ۳۳، سازمان تا حد یک زیرمجموعه از وزارت راه و شهرسازی پیش رفته و عملکردی شبه‌دولتی پیدا کرده است.

در این میان، مدیریت سازمان باید نقش داوری منصفانه را ایفا کند؛ داوری میان دو کفه‌ی حقوق صنفی اعضا و الزامات اداری. اما این داوری با چالش تعارض منافع روبه‌روست، چرا که هیأت‌مدیره استان‌ها منتخب اعضا هستند و در بسیاری موارد، با نوعی تعارض منافع معکوس مواجهیم: جایی که منافع صنفی در برابر ساختار اداری رنگ می‌بازد.

از سوی دیگر، ساختار اداری سازمان با پیچیدگی و قدرت بالا، در تولید دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های متعدد فعال است. در مقابل، اعضای سازمان فاقد ساختاری مستقل برای دفاع از حقوق صنفی خود هستند. این خلأ، سازمان را از ماهیت صنفی‌اش دور کرده و آن را به نهادی اداری بدل ساخته است.

بحران زمانی عمیق‌تر می‌شود که چالش‌های صنفی بروز می‌کنند. در چنین مواقعی، نبود سرپرستی قابل اعتماد و تشکیلاتی که بتواند خواسته‌ها را پردازش و هدایت کند، کاملاً مشهود است. این ضعف ساختاری، اعضا را در پیگیری مطالبات صنفی‌شان تنها می‌گذارد.

در این شرایط، تأسیس انجمن‌های صنفی بر اساس ماده ۱۳۱ قانون کار، و همچنین ایجاد سازمان‌های ناسودبر (NGO) طبق قانون تجارت و قانون ثبت، کاملاً ممکن و قانونی است. این اقدامات هیچ منافاتی با تبصره ماده ۲ قانون نظام صنفی ندارند و می‌توانند راهی برای احیای ساختار صنفی مستقل و مؤثر باشند.

modir

Recent Posts

بازار سرمایه در آستانه ماشه؛ سقوط آرام، امیدهای شکننده

در آستانه اجرای مکانیزم ماشه، بازار سرمایه ایران وارد سومین موج ریزش شده است؛ موجی…

1 ساعت ago

سرمایه‌گذاران در سال ۱۴۰۴ بخوانند

در تابستانی که با جنگ ۱۲ روزه و سایه مکانیزم ماشه همراه بود، بازار سرمایه…

1 ساعت ago

بازار سرمایه در سایه سیاست‌های انقباضی و تهدیدهای دیپلماتیک

در حالی که بازار سرمایه نشانه‌هایی از بهبود در شهریور نشان می‌دهد، سایه سنگین سیاست‌های…

2 ساعت ago

روانشناسی معامله‌گری: نبرد درونی با ترس، طمع و بی‌انضباطی

موفقیت در معامله‌گری نه در یافتن اندیکاتور جادویی، بلکه در بازنویسی تصویر ذهنی‌ای نهفته است…

2 ساعت ago

سرمایه‌گذار باهوش: چراغ راهی برای تصمیم‌گیری مالی در عصر هیجان

در جهانی که بازارهای مالی با سرعتی سرسام‌آور تغییر می‌کنند، کتاب «سرمایه‌گذار باهوش» اثر بنجامین…

2 ساعت ago

اقتصاد ایران در آستانه تصمیم‌های سرنوشت‌ساز

در میانه تلاطم‌های سیاسی، نوسانات بازارهای مالی، و رشد بی‌مهار نقدینگی، اقتصاد ایران در وضعیتی…

3 ساعت ago