حرکت ضعیف صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۲

سال ۱۴۰۲  به‌طور میانگین هر ماه از یک طرح پتروشیمی بهره‌برداری شد و ظرفیت این صنعت به حدود ۷۸ میلیون تن در پایان سال رسید. اما برای تحقق اهداف تولید علاوه بر پروژه های تولیدی باید خوراک مورد نیاز به مقدار کافی برای آنها تامین شود اما از آنجایی که مصوبه قیمت خوراک پتروشیمی ها در نیمه تابستان از ۵ هزار تومان به هفت هزار تومان ارایه شد عملا وضعیت تولید صنعت پتروشیمی در نیمه دوم تحت تاثیر قرار گرفت تا جایی که برخی از شرکت های صنعت پتروشیمی به سمت زیان پیش رفتند.
احمد جانجان کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار سرآمد اقتصادی با تاکید بر اینکه حاشیه سود شرکت های پتروشیمی در سال جاری تحت تاثیر نرخ خوراک کاهش یافته است، گفت: دولت امسال به دلیل کسری بودجه ای که داشت با تغییر نرخ خوراک به دنبال جبران درآمد خود برآمد اما فارغ از اینکه منافع سهامداران شرکت های پتروشیمی را در نظر بگیرد. از طرف دیگر بسیاری از همین شرکت ها که به دنبال اجرای پروژه های توسعه ای بودند به دلیل کاهش حاشیه سود و عدم سرمایه در گردش کافی پروژه های خود را اجرا نکرده اند‌ و این موضوع ناشی از ضعف سیاست های توسعه ای در این بخش است.
از طرف دیگر بسیاری از کارشناسان معتقدند که نقش فناوران و سرمایه‌گذاران کمک می کند  تا از مرحله خام‌فروشی به سمت ارزش‌آفرینی بیشتر از مواد خام و نیمه‌خام و درنتیجه افزایش اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی محقق می شود.
میثم شوشتری کارشناس صنعت پتروشیمی با اشاره به تاثیر تحریم ها در سال های اخیر بر تامین تجهیزات به روز این صنعت گفت: با توجه به اینکه بخشی از تجهیزات کارخانه ها فرسوده شده اند و راندمان تولید پایین آمده است و همین موضوع عملا سرمایه گذاری در پروژه های جدید را با چالش مواجه می کند. البته این به معنای غیر اقتصادی بودن صنعت پتروشیمی نیست، بلکه در بازار جهانی آنها را غیررقابتی می کند.
با این حال با توجه افزایش قیمت دلار در ایران و همچنین تثبیت قیمت‌های جهانی روند افزایشی در ارزش صادرات محصولات پتروشیمی نمایان شده است و پیش بینی می شود تا پایان امسال صادرات این صنعت به ۱۵ میلیارد دلار برسد در حالی که در ۶ماهه نخست امسال صادرات این صنعت حدود ۶.۵ میلیارد دلار بود. البته اگر موضوع افزایش قیمت خوراک گاز  پتروشیمی‌ها در نیمه دوم امسال رخ نمی‌داد ارزآوری صادراتی بیشتر می شد.
از طرف دیگر در اهداف برنامه هفتم قرار شده ظرفیت صنعت پتروشیمی  به ۱۳۱.۵ میلیون تن برسد که با در نظر گرفتن میزان تولید سال ۱۴۰۲ باید  ۵۰ میلیون تن افزایش تولید در مدت ۵ سال اتفاق بیفتد که باید در نظر گرفتن روند سرمایه‌گذاری های سال ۱۴۰۲ می توان پیش بینی کرد که این هدف محقق نمی شود و در بهترین حالت در این ۴ سال ظرفیت صنعت پتروشیمی ایران می تواند به ۱۲۰ میلیون تن برسد. از این رو با احتساب زیرساخت‌ها برای تحقق این هدف،  باید در کشور حدود ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید انجام شود.