سیاست و دیپلماسی

روایت فتح برای جنگ اسرائیل

به گزارش سرمایه فردا، در میانه قطعی شدن اتش بس میان ایران و اسراییل توییت سازنده گاندی و پاسخ یکی از مسولان صداو سیما نشان از دو نگاه متفاوت به آتش بس بود. یک طرف آن را روایت پیروزی اسرائیل معرفی می‌کرد و طرف دیگر روایت رسمی را نمایان می‌ساخت.

ماجرا از توییت مجتبی امینی، سازنده سریال‌های امنیتی چون «گاندو» آغاز شد که با زبانی رمزآلود و اشاره‌های تاریخی نوشت:‌ «تاریخ در حال تکرار است. صفین در حال تکرار است. مالک اشتر رسیده به چادرهای دشمن. عمروعاص لخت و عریان شده است و ابوموسی‌ها به دنبال صلح تحمیلی خواهند بود!»

این توییت، با زبان استعاره‌ای که از نبرد صفین و ماجرای حکمیت میان امام علی و معاویه استفاده می‌کند، تلاش کرد تا آتش‌بس و پایان حملات اخیر را به نوعی «صلح تحمیلی» و شکست در میانه پیروزی معرفی کند. گویی کسانی که خواهان پایان دادن به درگیری و تنش‌ها هستند، در قامت ابوموسی اشعری ظاهر شده‌اند، در حالی‌که «مالک اشتر»‌ها می‌خواستند تا انتهای پیروزی پیش روند اما «حکمیت» مانع شد.

اما پاسخ سریع و صریح شهاب اسفندیاری، رئیس دانشگاه صداوسیما، جهت کاملاً متفاوتی را به تصویر کشید:

این‌ها حرف تیم نتانیاهو است. پاک کنید. دو قدرت اتمی به ایران حمله کردند و بدون تحقق هیچ‌کدام از اهداف اعلامی از حمله دست کشیدند و عقب نشستند. شما روایت فتح برای آنها می‌خوانی؟

این پاسخ نه فقط رد یک روایت تاریخی بود، بلکه ایستادن پشت سیاست رسمی نظام بود: نشان دادن ایستادگی ایران به‌عنوان موفقیت در دفاع ملی در برابر ائتلاف نظامی-رسانه‌ای غرب. به بیان دیگر، وقتی دشمن در رسیدن به اهداف خود ناکام مانده و عقب ‌نشینی کرده، روایت «شکست» از سوی یک جریان داخلی، بی‌ارتباط با واقعیت و نزدیک به منافع دشمن جلوه می‌کند.

نکته مهم در این جدال توییتری، رقابت دو روایت سیاسی-رسانه‌ای درون جریان‌ انقلابی است: جریانی خاص و پاجوش‌ها با سابقه ساخت سریال‌هایی چون گاندو، که تلاش می‌کند برای جنگ اسرائیل «تندروی» را مساوی با «ایستادگی» نشان دهد و هرگونه دیپلماسی یا پایان درگیری را به‌مثابه خیانت یا سستی معرفی کند، اکنون نیز در مواجهه با پایان بحران اخیر، با همان الگوی ذهنی جلو آمده است.

در سوی دیگر، بخشی از نخبگان حاکمیتی و رسانه‌ای رسمی کشور، که به حفظ انسجام، نشان دادن اقتدار دفاعی و روایت یکپارچه از پیروزی در برابر قدرت‌های جهانی باور دارند، این تحلیل را انحرافی و حتی هم‌سوی با دشمن ارزیابی می‌کنند.

نکته کنایی اینجاست که سازنده «گاندو» – سریالی با ادعای نفوذستیزی و نمایش اقتدار امنیتی – اکنون خود به ساختن روایتی مشغول است که از نظر منتقدانش، پیروزی ایران را به شکست تعبیر کرده و در عمل «روایت فتح» را به اسرائیل تقدیم کرده است.

در تحلیل نهایی، این اختلاف را باید در چارچوب رقابت‌ های سیاسی داخلی و جنگ روایت‌ها در ایران دید. جریانی که پیش‌تر هم در «گاندو» تلاش داشت روایت رسمی سیاست خارجی و امنیتی کشور را زیر سؤال ببرد و نهادهای حاکم را به مماشات با دشمن متهم کند، این‌بار نیز همان رویه را در مواجهه با رخدادی ملی ادامه داده است – در حالی‌که مقاماتی مانند رئیس دانشگاه صدا و سیما، صریحاً این تحلیل را در تضاد با منافع ملی و همساز با تیم نتانیاهو می‌دانند.
امتداد

modir

Recent Posts

از انفجار پیجرها تا تحریم تل‌آویو

در نخستین سالگرد انفجار خونین پیجرها، حزب‌الله با تأکید بر زوال قطعی رژیم صهیونیستی، مجروحان…

20 ساعت ago

اقتصاد ترامپی؛ بازگشت دولت در لباس بازار

چهار دهه پس از تثبیت نئولیبرالیسم در آمریکا، دونالد ترامپ با ترکیبی متناقض از مقررات‌زدایی…

20 ساعت ago

ایران و چین؛ بازسازی دفاعی در سایه افول روسیه

پس از پایان جنگ ۱۲ روزه، رسانه‌های بین‌المللی با تمرکز بر روابط دفاعی ایران و…

20 ساعت ago

وضعیت کالاهای اساسی در سفره خانوارهای ایرانی

در سال ۱۴۰۴، جهش نرخ ارز، حذف تدریجی ارز ترجیحی و کاهش یارانه‌ها موجب شده…

21 ساعت ago

خودروهای خارجی گران می شوند؟

اختلاف میان دولت و مجلس بر سر تعرفه واردات خودرو، با رأی هیئت تطبیق مقررات…

21 ساعت ago

مرگ کرک؛ بن‌بست حقیقت در دو قطبی آمریکایی

ترور چارلی کرک، فعال برجسته محافظه‌کار، نه‌تنها فضای سیاسی آمریکا را در شوک فرو برد،…

21 ساعت ago