ترکیه، از آغاز بحران سوریه، به عنوان یکی از مخالفان رژیم اسد، تلاش کرده است تا با حمایت از نیروهای مخالف و استقرار نظامی در نقاط استراتژیک، تأثیر خود را در این کشور گسترش دهد. از سوی دیگر، اسرائیل که با چالشهای امنیتی در پیرامون خود روبروست، با اجرای حملات نظامی و همکاری با گروههای مختلف منطقهای، به دنبال کاهش نفوذ ترکیه و تقویت جایگاه خود در سوریه است.
چهار سناریو برای آینده ترکیه و اسرائیل
در این میان، چهار سناریو برای آینده این رقابت قابل تصور است. نخست، احتمال جنگ مستقیم میان این دو کشور، به دلیل ملاحظات بینالمللی و منطقهای، بسیار ضعیف به نظر میرسد. دوم، جنگ نیابتی که ممکن است اسرائیل از گروههای مختلف در مناطق مرزی برای مقابله با ترکیه بهرهبرداری کند، هرچند بعید است ترکیه به این دام وارد شود.
سناریوی سوم، تقسیم مناطق نفوذ در سوریه است که تاکنون اسرائیل بر اساس این راهبرد عمل کرده و رژیمهای محلی نیز واکنش خاصی به این تقسیمبندی نشان ندادهاند. سناریوی آخر، پیوستن سوریه به صلح ابراهیم است که در صورت کاهش تنشهای منطقهای، ممکن است دمشق به این مسیر گرایش پیدا کند. با این حال، عملیاتی شدن این سناریو نیز به نظر دور از دسترس است.
تغییر جغرافیای سیاسی و اجتماعی خاورمیانه
در نهایت، تا پایان سال جاری میلادی، رقابت ترکیه و اسرائیل در سوریه تأثیرات قابل توجهی بر جغرافیای سیاسی و اجتماعی این کشور خواهد داشت. هر دو کشور با تمرکز بر اهداف خود، به دنبال تغییر موازنه قدرت و افزایش نفوذ خود هستند. در این میان، سوریه همچنان میدان جدالهای راهبردی میان قدرتهای منطقهای خواهد ماند.