به گزارش سرمایه فردا، افزایش قیمت دلار و تحریم‌های اقتصادی تأثیرات عمیقی بر صنعت و سرمایه‌گذاری صنعتی در ایران داشته‌اند. با افزایش قیمت ارز، هزینه‌های تولید افزایش یافته و مشکلاتی در نوسازی و به‌روزرسانی ماشین‌آلات صنعتی ایجاد شده است. این مقاله به بررسی این تأثیرات و ارائه راهکارهایی برای بهبود بهره‌وری و تقویت سرمایه‌گذاری صنعتی می‌پردازد.
افزایش قیمت دلار به‌طور مستقیم باعث افزایش قیمت تمام شده کالاهای صنعتی در ایران می‌شود. این افزایش به دلیل نیاز به واردات ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی است که با ارزهای خارجی خریداری می‌شوند. در نتیجه، افزایش قیمت دلار منجر به افزایش هزینه‌های تولید و قیمت کالاها و خدمات می‌گردد. این موضوع حتی می‌تواند روی اشتغال کشور نیز تأثیرگذار باشد، زیرا افزایش قیمت تولید منجر به عدم توانایی شرکت‌ها در رقابت در بازار می‌شود و کاهش تولید و تعدیل نیروی انسانی را به دنبال دارد.
در سال‌های گذشته، تحریم‌ها مشکلات زیادی در زمینه نوسازی ماشین‌آلات صنعتی با تجهیزات خارجی ایجاد کرده‌اند. این تحریم‌ها دسترسی به تجهیزات و ماشین‌آلات خارجی را محدود کرده‌اند که باعث ادامه تولید با تجهیزات فرسوده شده‌است. در نتیجه، صنایع ایرانی با مشکلات نوسازی و به‌روزرسانی ماشین‌آلات خود زیر فشار قرار گرفته‌اند. البته در سال‌های اخیر برخی شرکت‌های دانش‌بنیان اقدام به تولید تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی از طریق مهندسی معکوس کرده‌اند، اما این مسأله نتوانسته تمام مشکلات را برطرف کند زیرا بخشی از تجهیزات و صنایع «های تک» هستند.
فرشید شکرخدایی، عضو اتاق بازرگانی ایران، در این باره گفت:« بهره‌وری صنایع ایران همواره یکی از موضوعات چالش‌برانگیز بوده است. برای مثال، بهره‌وری در چند دهه گذشته نقش مثبتی در رشد اقتصادی نداشته و تنها ۴ دهم درصد از رشد اقتصادی را محقق کرده است. بنابراین صنایع ایران نسبت به صنایع برخی کشورهای دیگر کمتر بهره‌ور هستند و این موضوع در رقابت‌پذیری آنها تاثیر منفی می‌گذارد.»
شکرخدایی افزود: «افزایش بهره‌وری به دلیل بهبود فعالیت‌ها و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید اتفاق می‌افتد. اما در مقابل، رشد سرمایه‌گذاری صنعتی در ایران افزایش نیافته و نیاز به اقدامات بیشتر برای تقویت سرمایه‌گذاری و بهبود فضای کسب و کار وجود دارد. تا زمانی که صنایع نتوانند با آخرین فناوری‌های روز کارخانجات و تجهیزات خود را به‌روزرسانی نکنند، صادرات محصولات صنعتی ایران و رقابت با کالاهای وارداتی تحت تاثیر قرار می‌گیرد.»
ماشین‌آلات فرسوده تأثیرات منفی زیادی بر بهره‌وری تولید دارند. این تأثیرات شامل افزایش هزینه‌های نگهداری و عملیاتی، کاهش کیفیت تولید، و افزایش زمان تعطیلات ناگهانی می‌شود. بنابراین ماشین‌آلات قدیمی باید جایگزین شوند تا بهره‌وری و کیفیت تولید افزایش یابد و توان رقابت صنایع داخلی در بازارهای جهانی تقویت شود.
علی اکبر نیکواقبال، کارشناس اقتصادی، با تاکید بر اهمیت افزایش تولید در شرایط تحریمی گفت:« وقتی قیمت ارز بالا می‌رود، صنایع کشور با افزایش هزینه تامین مواد اولیه و تاخیر در نوسازی تجهیزات مواجه می‌شوند. بهبود اقتصاد و افزایش بهره‌وری نیازمند فناوری‌های نوین و سرمایه‌گذاری صنعتی است.»
نیکواقبال تاکید کرد: «برای بهبود بهره‌وری و اقتصاد، نیازمند اصلاحات ساختاری در اقتصاد و کاهش نقش دولت هستیم. همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان باید نقش پررنگ‌تری در تولید کالاهای فناورانه داشته باشند تا نیاز صنایع به واردات کاهش یابد. انتقال شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی و تعاونی‌ها نیز می‌تواند انحصارها را کاهش دهد و رقابت‌پذیری را تقویت کند.»
افزایش قیمت ارز، تحریم‌های جدید، و استفاده از ماشین‌آلات فرسوده تأثیرات منفی بر بهره‌وری صنعت ایران دارند. برای دستیابی به توسعه صنعت و تقویت سرمایه‌گذاری صنعتی، باید حمایت‌های لازم از صنایع فراهم شود و اصلاحات ساختاری در اقتصاد انجام گیرد. همچنین، ارتقاء بهره‌وری و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند به تقویت رقابت‌پذیری صنایع داخلی کمک کند و وابستگی به منابع خام را کاهش دهد.
ترامپ به توافق تجاری با چین امیدوار است، اما جنگ تجاری بین آمریکا و چین…
شهید محمدنیا توضیح داد که چرا روش‌های تحلیلی سنتی در شرایط کنونی ناکارآمد هستند و…
ظهور رمزارزها نظیر بیت‌کوین و استیبل‌کوین‌ها، چالشی میان پول عمومی و خصوصی ایجاد کرده است.…
بازار نفت در سال ۲۰۲۵، به دلیل فشارهای ناشی از کاهش تقاضا و سیاست‌های اقتصادی…
بازار سهام آمریکا در سال ۲۰۲۵ با چالش‌های قابل توجهی از جمله کاهش سودآوری شرکت‌ها،…
دور جدید مذاکرات میان ایران و آمریکا، بدون پیش‌شرط و با حضور عباس عراقچی و…