بازار سرمایه ایران در وضعیتی پرنوسان

به گزارش سرمایه فردا، در اواخر شهریور ۱۴۰۴ بازار سرمایه ایران در وضعیتی پرنوسان و مبهم گرفتار شده است؛ فضایی که نه از تحلیل‌های تکنیکال پیروی می‌کند و نه از سیاست‌گذاری‌های شفاف. سهامداران میان خوش‌بینی و تردید در رفت‌وآمدند. برخی با امید به بازگشت شاخص‌ها و ورود نقدینگی تازه، در مسیر خرید و بازی با اهرم‌ها حرکت می‌کنند و گروهی دیگر، با نگاه بدبینانه، ترجیح می‌دهند نظاره‌گر باشند. این دو مسیر متضاد، بازار را در رفت‌وآمدی فرسایشی قرار داده‌اند که تنها یک عامل می‌تواند آن را مدیریت کند؛ اخبار.

در شرایطی که سه هفته تا انتشار اطلاعیه‌های رسمی و اثرگذار باقی مانده، بازار در خلأ اطلاعاتی به سر می‌برد و هر خبر غیررسمی یا شایعه، می‌تواند موجی از نوسان ایجاد کند. این وضعیت، سهامداران را در نوعی تعلیق روانی قرار داده است؛ نه تمایل به ورود به صندوق‌های طلا دارند، نه جرأت چشم‌پوشی از فرصت‌های مثبت بازار. این بلاتکلیفی، نه‌تنها مختص بازار سهام، بلکه بازتابی از فضای کلی اقتصاد کشور است، فضایی غبارآلود که دیر یا زود، به شکلی سریع و شاید غیرمنتظره، تعیین تکلیف خواهد شد.

علیرضا سادات معتقد است که بازار سرمایه ایران در هفته‌ قبل با تحولات غیرمنتظره‌ای روبه‌رو شده؛ از بازگشت جریان پولی تازه و خوش‌بینی‌های ناگهانی گرفته تا انتشار تدریجی اخبار مثبت در صنایع مختلف. با این حال، مثبت ها زیاد ادامه نداشت

سبدی امن‌تر و پربازده‌تر تشکیل شود

علیرضا سادات کارشناس بورس به بازار گفت: در چنین شرایطی، تنها کسانی که دید تحلیلی قوی‌تر و قدرت ریسک‌پذیری بالاتری دارند، می‌توانند از فرصت‌های موجود بهره‌برداری کنند. توصیه این است که به جای واکنش‌های هیجانی، با تمرکز بر سهم‌های بنیادی و سودساز، سبدی امن‌تر و پربازده‌تر تشکیل شود. تغییر استراتژی با یک روز مثبت یا منفی، اشتباهی رایج است؛ اما فاصله گرفتن از بدبینی مطلق، می‌تواند نقطه شروعی برای بازسازی اعتماد باشد.

وی افزود: در همین حال، بخشی از جریان پولی که منشأ آن خارج از بازار سرمایه است در هفته‌های اخیر فعال‌تر شده و حتی جلوتر از بسیاری از بازیگران سنتی بازار حرکت کرده است. این جریان، اگرچه هنوز درشت نیست، اما می‌تواند نشانه‌ای از تغییر رفتار سرمایه‌گذاران و ورود نقدینگی جدید باشد.

سادات تصریح کرد: در شرایطی که بازار با ریزش، ابهام و خشم سهامداران مواجه است، دفاع ضعیف سازمان بورس، آن هم در بدترین زمان ممکن، نه‌تنها کمکی به بهبود فضا نمی‌کند، بلکه موجب تشدید بی‌اعتمادی می‌شود. همچنین دستاوردهایی که فاقد اثرگذاری واقعی هستند، دعوت به صبر در اوج نااطمینانی، و بی‌توجهی به نیازهای روانی بازار، همگی نشانه‌هایی از فاصله میان سیاست‌گذار و بدنه بازار است.

حس غافلگیری و سردرگمی میان سهامداران

وی تاکید کرد: انتظار فعالان بازار از رئیس سازمان بورس، نه حضور رسانه‌ای بی‌اثر، بلکه اقدام عملی، چانه‌زنی مؤثر با نهادهای تصمیم‌گیر، و ارائه راهکارهای واقعی برای حمایت از بازار است.

سادات گفت: بازار سرمایه ایران در هفته‌ قبل با تحولات غیرمنتظره‌ای روبه‌رو شده؛ از بازگشت جریان پولی تازه و خوش‌بینی‌های ناگهانی گرفته تا انتشار تدریجی اخبار مثبت در صنایع مختلف. با این حال مثبت ها زیاد ادامه نداشت، در همین حال، سیاست‌های ارزی دولت نیز وارد مرحله‌ای تازه شده‌اند که می‌تواند مسیر بازار را در ماه‌های آینده دگرگون کند.

وی ادامه داد: واکنش بازار به اخبار مثبت خودرویی و سیاسی، اگر صرفاً در اختیار معامله‌گران خرد بود، به این شدت رخ نمی‌داد. این نشان می‌دهد که نیرویی فراتر از انتظارات معمول در حال هدایت بازار است.

سادات گفت: در دل این تحولات، حس غافلگیری و سردرگمی میان سهامداران موج می‌زند. بسیاری هنوز در تردیدند که آیا باید دل به دریا زد یا همچنان نظاره‌گر ماند. اما بازار، درست در زمانی که همه به خروج از سهام و ورود به دلار و طلا فکر می‌کردند، با قدرت از خاکستر برمی خیزد و بازدهی قابل توجهی را نصیب ریسک‌پذیران می‌کند. این غیرقابل پیش‌بینی بودن، همان ویژگی منحصربه‌فردی است که بازار سرمایه را از سایر بازارها متمایز می‌کند.

دلایل افزایش فشار عرضه

همچنین رحیم کریمی، تحلیلگر بازار سرمایه به بازار گفت: در چند روز اخیر معاملات با تقاضای قوی، آغاز، اما به تدریج فشار عرضه بر بازار غالب شد. این روند، منجر به قرمزپوش شدن بیشتر نمادهای معاملاتی شد که نشان‌دهنده تسلط فروشندگان بر خریداران در ساعات پایانی معاملات است. چنین روندی می‌تواند حاکی از عدم اطمینان سرمایه‌گذاران و تمایل آنها به خروج از مواضع خود در مواجهه با عدم قطعیت باشد.

به گفته رحیم کریمی افزایش ارزش معاملات خرد به‌عنوان تنها نکته مثبت روز قابل توجه است. این رقم اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا مطابق تحلیل‌های پیشین، برای صدور سیگنال معتبر ورود به بازار، ارزش معاملات باید بالای ۸ هزار میلیارد تومان باشد و این سطح باید طی ۳ تا ۴ روز کاری متوالی تثبیت شود

وی افزود: یکی از شاخص‌های مهم در تحلیل وضعیت بازار، بررسی نسبت سفارش‌های خرید و فروش است که نوسانی بوده است. این عدم تعادل گسترده، نشان‌دهنده فشار قابل‌توجه عرضه و عدم وجود تقاضای کافی برای جذب این حجم از فروش است. چنین وضعیتی معمولاً زمینه‌ساز ادامه روند نزولی قیمت‌ها خواهد بود.

کریمی گفت: افزایش ارزش معاملات خرد به‌عنوان تنها نکته مثبت روز قابل توجه است. این رقم اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا مطابق تحلیل‌های پیشین، برای صدور سیگنال معتبر ورود به بازار، ارزش معاملات باید بالای ۸ هزار میلیارد تومان باشد و این سطح باید طی ۳ تا ۴ روز کاری متوالی تثبیت شود. این شاخص می‌تواند نشان‌دهنده حضور فعال سرمایه‌گذاران خرد و حفظ علاقه آنها به بازار باشد.

تحلیل جامع فاکتورهای اصلی جریان نقدینگی

وی تاکید کرد: تحلیل جامع فاکتورهای اصلی جریان نقدینگی نشان می‌دهد که کفه ترازو به سمت عرضه سنگین‌تر شده است. اهمیت روزهای آتی در این است که آیا ارزش معاملات بالای ۸ هزار میلیارد تومان قابل تثبیت خواهد بود یا خیر. تحقق این امر شرط لازم برای صدور سیگنال‌های معتبر ورود به بازار محسوب می‌شود. بدون این تثبیت، احتمال ادامه نوسانات و عدم قطعیت در بازار افزایش می‌یابد و سرمایه‌گذاران باید با احتیاط بیشتری عمل کنند.

طبق شنیده‌ها، بیش از ۱۲ هزار کد معاملاتی جدید در هفته‌های اخیر فعال شده‌اند. این پول‌ها، نه خیلی بزرگ و نه خیلی کوچک، اما مؤثر بوده‌اند و استارت رشد اخیر بازار را زده‌اند. با این حال، بخش عمده‌ای از نقدینگی بورسی هنوز در حاشیه مانده و منتظر تثبیت شرایط است.

از منظر تکنیکال، دو سناریو پیش‌روی بازار قرار دارد. سناریوی اول، توقف شاخص در محدوده ۲.۵ میلیون واحد و انتظار برای اخبار جدید است. سناریوی دوم، حرکت تدریجی شاخص به سمت ۲.۸ میلیون واحد در ماه‌های مهر و آبان، به‌واسطه آرامش سیاسی و گزارش‌های مثبت است. در هر دو حالت، نقش اخبار در تعیین مسیر بازار بسیار پررنگ است و هر تحول سیاسی یا اقتصادی می‌تواند این سناریوها را تغییر دهد.

در مجموع، بازار سرمایه ایران در آستانه یک چرخش مهم قرار دارد. ورود جریان پولی تازه، انتشار تدریجی اخبار مثبت و تغییرات در سیاست ارزی، همگی عواملی هستند که می‌توانند مسیر بازار را در ماه‌های آینده تعیین کنند اما همچنان، نقش اخبار به‌ویژه سیاسی و کدالی‌در شکل‌دهی به سناریوهای پیش‌رو حیاتی است. سرمایه‌گذاران باید با دقت، انعطاف و تحلیل چندلایه، مسیر خود را در این فضای پیچیده انتخاب کنند.