افزایش رقابت در بازار استایرن؛ چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو

وضعیت تولید و مصرف استایرن در کشور

• تولید سالانه استایرن بین ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار تن برآورد شده است که پتروشیمی پارس با سهم عمده ۵۴۰ هزار تن، عرضه‌کننده اصلی آن محسوب می‌شود.
• در حالی که ظرفیت واحدهای پایین‌دست استایرن بیش از یک میلیون تن است، تولید ناکافی باعث شده این واحدها زیر ظرفیت اسمی خود فعالیت کنند.

چشم‌انداز تقاضا و کسری استایرن

• با راه‌اندازی طرح‌های جدیدی مانند ABS جم (افزایش ۱۰۰ هزار تن به تقاضای استایرن) و SBR صدف پترول (۱۴۰۰۰ تن تقاضای واقعی)، انتظار می‌رود تقاضای استایرن افزایش قابل‌توجهی یابد.
• این شرایط منجر به کسری جدی در بازار استایرن طی یک یا دو سال آینده خواهد شد که رقابت برای تأمین این ماده را در بورس کالا تشدید می‌کند.

راهکار جبران کسری: واردات

• افزایش قیمت ناشی از کسری عرضه احتمالاً توجه مسئولان را به واردات جلب خواهد کرد. تجربه واردات “پت” (محصول شگویا) نشان می‌دهد که واردات می‌تواند تعادل نسبی را در بازار برقرار کند.
• اما واردات استایرن به دلیل ماهیت مایع آن، هزینه اضافی ۵۰ تا ۱۰۰ دلاری بابت حمل و نقل ایجاد می‌کند، که می‌تواند منجر به افزایش ۱۰ درصدی قیمت در بورس کالا شود.

تأثیر بر سودآوری شرکت‌های تولیدکننده

• اگر قیمت استایرن ۱۰۰ دلار افزایش یابد، انتظار می‌رود سود پتروشیمی‌ها به طور متوسط ۵۵ میلیون دلار بیشتر شود، که معادل افزایش ۱۵ درصدی سود خالص خواهد بود.

تحلیل کلی رقابت و قیمت‌ها

• تولید ناکافی استایرن و افزایش تقاضا، فشار قیمتی قابل‌توجهی در بازار ایجاد می‌کند.
• واردات به‌عنوان یکی از گزینه‌های اصلی برای تأمین کسری عمل می‌کند، اما هزینه‌های اضافی را به بازار تحمیل می‌کند.
• در کوتاه‌مدت، افزایش رقابت در بورس کالا اجتناب‌ناپذیر است، و در بلندمدت، راه‌حل‌های پایدار نظیر افزایش ظرفیت تولید داخلی باید مدنظر قرار گیرد.