تفاوتهای مناطق آزاد تجاری و مناطق ویژه اقتصادی
وی افزود: مناطق ویژه اقتصادی تولید محور هستند، اما مناطق آزاد تجاری اینگونه نیستند؛ به همین دلیل میزان صادرات مناطق ویژه اقتصادی بیش از مناطق تجاری است. با این حال، تقویت مشوقهای صادراتی برای تمام مناطق آزاد در نظر گرفته شده است. هدفگذاری صادرات ۲ میلیارد دلاری برای سال آینده در نظر گرفته شده که با توجه به پیشبینی صادرات حدود ۱.۲ میلیارد دلاری در سال جاری، رشد قابل توجهی خواهد داشت.
تدوین سند راهبردی و اصلاح سیاستها
دبیر شورای عالی مناطق آزاد با اشاره به تدوین سند راهبردی برای فعالیت هر منطقه آزاد گفت: بیشتر مناطق آزاد ایران نسل اولی و تجارت محور هستند و برای کار با کشورهای دیگر طراحی شدهاند. برای نمونه، منطقه آزاد مازندران برای کار با روسیه و قزاقستان طراحی شده است. اما با توجه به انتظار از مناطق آزاد درباره صادرات، اصلاح سیاستها انجام میشود.
اتصال به سامانه تجارت و مبارزه با قاچاق
مسرور گفت: مناطق آزاد به سامانه تجارت وصل شدهاند و کالاها ثبت میشوند؛ بنابراین، موضوع قاچاق کالا در مناطق آزاد وجود ندارد. در مورد قاچاق سوخت نیز اقدامات از طریق گمرک مناطق آزاد انجام میشود و نیروی انتظامی همکاری ویژهای دارد.
توسعه فناوری و اقتصاد دیجیتال
دبیر شورای عالی مناطق آزاد درباره توسعه فناوری گفت: در بخش اقتصاد دیجیتال، متاورس یک پلتفرم تا ماه آینده راهاندازی میکند. همچنین، پلتفرم اکوسیستم فناورانه برای شرکتهای دانشبنیان راهاندازی شده است. تا یک ماه آینده نیز دستیار هوش مصنوعی رونمایی خواهد شد که به سرمایهگذاران اطلاعات ویژه درباره مناطق آزاد ارائه میدهد. مزایای قابل توجهی برای مناطق آزاد در این بخش در نظر گرفته شده است.
جذب سرمایهگذاری خارجی و مزایای مناطق آزاد
وی درباره بستههای سرمایهگذاری در مناطق آزاد گفت: بستههای سرمایهگذاری قبلاً وجود داشته و در دولت گذشته بهروز رسانی شده است. اما از مجموع ۲۷۰۰ میلیارد تومان بسته سرمایهگذاری، عدد کمی محقق شده است. در ده ماهه سال جاری، ۱۲۵ میلیون یورو سرمایهگذاری خارجی در مناطق آزاد تجاری و ۱۳۲ میلیون یورو در مناطق ویژه اقتصادی جذب شده است. این سرمایهگذاریها بیشتر از کشورهای آسیای میانه و کشورهای عربی جذب شده است.
رفع محدودیتهای مالیاتی و واردات خودرو
رضا مسرور با بیان اینکه رفع محدودیتهای مالیات بر ارزش افزوده و واردات خودرو در دولت چهاردهم نشان میدهد این دولت به دنبال اصلاح رویکرد مناطق آزاد است، گفت: همچنین، دولت بخشنامهای صادر کرده و به دستگاهها ابلاغ کرده که در اقدامات سازمان مناطق آزاد دخالت نکنند چون مناطق آزاد در آزادی عمل میتوانند به اقتصاد کشور کمک کنند.
تغییر مدیران مناطق آزاد و استفاده از نیروهای بومی
وی درباره تأخیر در تغییر مدیران مناطق آزاد گفت: مدیران برخی مناطق مانند سرخس و شهر فرودگاهی امام خمینی توسط دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تعیین نمیشوند. تغییرات اخیر در مناطق آزاد با تمرکز بر استفاده از نیروهای بومی و متخصص بوده است. اما به طور کلی، در مناطق آزاد یک فرد منصوب نمیشود بلکه تیم انتصاب پیدا میکند و به دلیل طولانی بودن استعلامات، روند تغییرات طولانی شده است. با این حال، این روند در ماههای آینده تسریع خواهد شد.
سیاستهای جدید در نمایشگاهها و همکاریهای بینالمللی
مسرور درباره بخشنامههای دوره مدیریت قبل گفت: قبلاً بخشنامهای صادر شده بود که مناطق آزاد در نمایشگاههای خارجی و خارج از مناطق آزاد شرکت کنند، اما این بخشنامه لغو شده است و تأکید ما بر شرکت در نمایشگاههای داخلی مناطق آزاد و بازارهای هدف است.
همکاری با سازمانهای بینالمللی
دبیر شورای عالی مناطق آزاد گفت: هر منطقه با توجه به موقعیت خود میتواند با سازمانهای بینالمللی همکاری داشته باشد. به عنوان نمونه، پیشنهاد دادهایم که وزارت خارجه با مناطق آزاد کشور ارتباط برقرار کند. همچنین، توسعه همکاری منطقه آزاد چابهار با آیورا در دستور کار است. البته در منطقه چابهار سرمایهگذارانی از افغانستان تمایل به همکاری دارند تا روابط تجاری خود را با کشورهای دیگر توسعه دهند، اما برخی پروژههای سرمایهگذاری در بخش هتلینگ و مجموعههای تفریحی هنوز انجام نشده است.
وضعیت مناطق آزاد مشترک با کشورهای دیگر
وی تصریح کرد: در حال حاضر، منطقه آزاد مشترک با کشورهای دیگر نداریم چون به مصوبه مجلس و مقررات مشترک دو کشور نیاز داریم. مذاکراتی با کشور ترکیه انجام شده است، اما فعلاً اقدامی صورت نگرفته است.