آیا پزشکیان الگوی اقتصاد ترکیه را دنبال می‌کند ؟

به گزارش سرمایه فردا، الهه طهماسبی: زمانی که سکان ریاست‌جمهوری ایران در دست اکبر هاشمی‌رفسنجانی قرار داشت. ماهاتیر محمد در مالزی، تورگوت اوزال در ترکیه و دنگ شیائو پنگ در چین تلاش می‌کردند تا با برای رهایی کشورشان از فقر و توسعه‌نیافتگی، اصلاحات سیاسی و اقتصادی در پیش گیرند. عصر زمامداری این سیاستمداران با وقایع مهمی مثل پایان اتحاد جماهیر شوروی همراه بود و جهان متوجه شد که کمونیسم نتیجه‌ای جز فروپاشی ندارد. به این ترتیب اقتصاد ترکیه تلاش کرد سیاست‌های محدودکننده تجارت را کنار بگذارد و به توسعه صادرات رو آورد.
از میان این کشورها، فرآیند توسعه در سه کشور مالزی، چین و ترکیه به نتایج خوبی رسید. اما در ایران با وجود همه موفقیت‌هایی که داشت، شکست خورد. سیاست‌های اکبر هاشمی‌رفسنجانی، زمینه‌ساز توسعه در ایران بود. دولت سیدمحمد خاتمی نیز مسیر او را ادامه داد. اما پیدا شدن سروکله محمود احمدی‌نژاد در فضای سیاسی ایران، این روند را متوقف کرد.
حسن روحانی نیز علاقه داشت تا ایران را به توسعه برساند که اگر روند دولت اول او ادامه پیدا می‌کرد، وضعیت امروز ایران می‌توانست شکل دیگری داشته باشد.

چهار سیاستمدار علاقه‌مند به توسعه

در میان چهار سیاستمدار علاقه‌مند به توسعه، پزشکیان بیشترین شباهت را با تورگوت اوزال دارد. هشتمین رئیس‌جمهور ترکیه توان بالایی برای تعامل و مدارا با گروه‌های مخالف داشت. او موفق شد گروه‌های سیاسی مخالف خود را راضی و  به اصلاحات اقتصاد ترکیه دست بزند.
اوزال سیاست درهای باز را در اوج قدرت گروه‌های نظامی در ترکیه اجرا کرد و نقطه پایانی بر سیاست جایگزینی واردات گذاشت. او سیاست توسعه صادرات را در اقتصاد ترکیه اجرایی کرد و طبقه جدیدی به وجود آورد.
تورگوت اوزال معتقد بود؛ دولت قوی مترادف با دولت پدرسالار نیست. به عقیده او هدف، غنای ملت است نه غنای دولت و اگر مردم ثروتمند باشند دولت هم ثروتمند می‌شود.

اعتقاد او بر این بود که در حوزه‌های سیاسی و اقتصاد ترکیه ، دولت باید حامی مردم باشد، نه رقیب آنها. اوزال باور داشت که این دولت است که باید خدمتگزار مردم باشد نه بالعکس.

آیا ایران الگوی اقتصاد ترکیه را اجرا می کند؟

مسعود پزشکیان هم به این واقعیت پی برده که برای ترمیم اقتصاد ایران، باید قفل درهای بسته را باز کرد. او به ترمیم رابطه ایران و جهان اعتقاد دارد. پزشکیان معتقد است رویکرد برون‌گرایانه یکی از اصول رشد اقتصاد در جهان امروز است. او که سیاستمداری میانه‌رو محسوب می‌شود، تنش‌زدایی را در دستور کار قرار داد. در تداوم راه دولت‌های هاشمی، خاتمی و روحانی به توسعه ایران باور دارد.

برنامه تنش‌زدایی در دستور کار قرار داد

تورگوت اوزال در نتیجه یک اشتباه محاسباتی ژنرال‌ها قدرت را در دست گرفت و پیروزی پزشکیان هم برای خیلی‌ها دور از انتظار بود. ماموریت اصلی اوزال نجات اقتصاد ترکیه بود، پزشکیان هم برای نجات اقتصاد ایران آمده است. اوزال طرفدار توسعه بود، پزشکیان هم به توسعه علاقه دارد. اوزال برنامه تنش‌زدایی را در دستور کار قرار داد، پزشکیان هم برنامه تنش‌زدایی را در دستور کار دارد. اوزال با مخالفان ذی‌نفوذ مذاکره کرد تا آنها را به توسعه تشویق کند، پزشکیان هم مخالفان خود را به رسمیت شناخته و از آنها کمک خواسته است.
اوزال زنجیرها را از پای اقتصاد ترکیه باز کرد، پزشکیان هم برای آزاد کردن اقتصاد ایران برنامه دارد.

شاید ویدئوی کوتاه اقامه‌ نماز مقام معظم رهبری بر پیکر اسماعیل هنیه را دیده باشید. آنجا که رهبر انقلاب در جایگاه امام جماعت قرار می‌گیرند. با دست به دکتر پزشکیان اشاره می‌کنند که کنار ایشان بایستد. آقای پزشکیان که دورتر ایستاده، کمی جلوتر از دیگران و نزدیک رهبری قرار می‌گیرد.
این تصویر کوتاه نشان‌دهنده علاقه عمیق آیت‌الله خامنه‌ای به رئیس‌جمهور جدید ایران است.
تجربه نشان داده که هر زمان رابطه رهبری و رئیس‌جمهور توسعه‌طلب در بهترین حالت ممکن قرار داشته، تحولات بزرگی در کشور رخ داده است. دولت‌های مرحوم هاشمی‌رفسنجانی و دولت اول آقای خاتمی اوج همکاری میان دولت و نهادهای حاکمیتی بود که در نتیجه آن، کشور در مسیر توسعه قرار گرفت. در دولت اول آقای روحانی نیز رابطه خوبی میان رهبری انقلاب و رئیس‌جمهوری وجود داشت که نتیجه‌اش تنش‌زدایی از روابط بین‌الملل، ثبات اقتصاد کلان و کاهش قابل توجه تورم و تقویت پایه‌های رشد اقتصاد بود.

آیا تقویت همدلی و وفاق میان مسوولان کشور در عصر ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان می‌تواند خرج خروج کشور از تله ابرچالش‌های اقتصادی شود؟