به گزارش سرمایه فردا، رئیس جمهور مسعود پزشکیان به تازگی نیروگاه خورشیدی به ظرفیت ۶۰۰ مگاوات را در اصفهان بهره برداری کرد. این اتفاق در شرایطی رخ داده که در کشور سال‌ها روی برق حرارتی و سیکل ترکیبی شده که به سوخت آب و گاز وابسته بوده‌اند همین مساله باعث شده بود که روزبه‌روز کشور با مخاطرات بیشتری در تأمین پایدار و حفظ زیرساخت مواجه می‌شود، حتی آینده شبکه برق کشور را با ابهام روبه‌رو شده بود. در حال حاضر نیروگاه‌های خورشیدی، با ماهیتی پراکنده، کم‌هزینه و متناسب با شرایط اقلیمی کشور، می‌توانند ستون فقرات معماری جدید انرژی ایران باشند—اگر و تنها اگر زیرساخت‌ها، قوانین حمایتی، و مشارکت هدفمند بخش خصوصی به‌درستی فراهم گردد. اکنون زمان آن رسیده که برق خورشیدی نه صرفاً به‌عنوان یک گزینه مکمل، بلکه به‌عنوان عنصر مرکزی در ساختار آینده انرژی ایران مورد بازنگری قرار گیرد.
در سال‌های اخیر، بحران ناترازی گاز و برق به یکی از چالش‌های راهبردی امنیت انرژی ایران تبدیل شده است؛ ناترازی‌ای که نه‌تنها در زمستان‌ها با افت فشار گاز موجب خروج نیروگاه‌ها از مدار می‌شود، بلکه در تابستان‌ها با افزایش مصرف برق، به تهدیدی جدی برای پایداری شبکه ملی تبدیل می‌گردد. در این میان، وابستگی بیش از ۸۳ درصدی تولید برق کشور به گاز طبیعی، ایران را در برابر شوک‌های ژئوپلیتیکی و حملات احتمالی به زیرساخت‌ها، به‌ویژه در شرایط تنش‌های منطقه‌ای، آسیب‌پذیر کرده است. توسعه برق خورشیدی، نه تنها به‌عنوان یک راهکار فنی بلکه به‌عنوان یک گزینه راهبردی در کاهش آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها و افزایش تاب‌آوری سیستم برق کشور مطرح می‌شود.
مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق در گفت و گو با خبرگزاری ایمنا اظهار کرد: با وجود تلاش‌هایی که برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر صورت گرفته، سهم این منابع در سبد انرژی کشور همچنان ناچیز است. تا خرداد ۱۴۰۴، ظرفیت کل نیروگاه‌های تجدیدپذیر به حدود ۱۷۹۳ مگاوات رسیده که در این میان، نیروگاه‌های خورشیدی با حدود ۸۷۰ مگاوات، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. تولید برق خورشیدی در فروردین ۱۴۰۴ نیز از مرز ۱۳۰ میلیون کیلووات‌ساعت عبور کرده که نشان‌دهنده روندی رو به رشد، اما نه شتاب‌دار، در این بخش است.
وی افزود: ایران با برخورداری از بیش از ۳۰۰ روز آفتابی و میانگین تابش خورشیدی بین ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلووات‌ساعت بر متر مربع، در جایگاهی ممتاز از نظر ظرفیت اقلیمی برای توسعه انرژی خورشیدی قرار دارد. مناطق مرکزی، جنوبی و شرقی کشور از جمله استان‌های کرمان، فارس، یزد و سیستان و بلوچستان، فرصت‌های جغرافیایی بی‌نظیری را برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی ارائه می‌دهند. پروژه‌هایی مانند نیروگاه ۱۲۰ مگاواتی فولاد مبارکه و قراردادهای توسعه ۴ گیگاواتی در حوزه خورشیدی و بادی، گام‌هایی مهم اما ابتدایی در مسیر توسعه هستند.
در مقابل، چالش‌هایی نظیر وابستگی به واردات تجهیزات خورشیدی، و نوسانات ارزی، از اصلی‌ترین موانع تحقق ظرفیت واقعی انرژی خورشیدی در ایران محسوب می‌شوند. این مساله شکاف میان اهداف اعلام‌شده و ظرفیت محقق‌شده را بیش از پیش آشکار ساخته است؛ موضوعی که از نبود تقاضای پایدار و سیاست‌های حمایتی مؤثر برای تولیدکنندگان داخلی پنل‌های خورشیدی نشأت می‌گیرد.
همچنین محمود کریمی، عضو هیئت‌مدیره انجمن سازندگان و تأمین‌کنندگان تجهیزات تجدیدپذیر، با تأکید بر اهمیت توسعه نیروگاه‌های خورشیدی به خبرگزاری ایمنا اظهار کرد: بهره‌گیری از انرژی خورشیدی نه‌تنها از منظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه است، بلکه در حوزه پدافند غیرعامل، عاملی حیاتی برای حفظ امنیت انرژی کشور به‌شمار می‌آید. درواقع ظرفیت ساخت بالا، هزینه کم، و پراکندگی جغرافیایی این نیروگاه‌ها باعث می‌شود که که استفاده از برق خورشیدی در کشور مقرون به صرفه شود و ایران را از تله ناترازی خارج کند.
وی با اشاره به اینکه تقارن پیک مصرف برق با زمان اوج تولید نیروگاه‌های خورشیدی، توانایی قابل‌توجهی در کاهش فشار بر شبکه دارد افزود: بهره‌گیری از ذخیره‌سازها در کنار نیروگاه‌ها، مانند تجربه موفق آلمان، ظرفیت سیستم را در شب نیز پایدار نگه می‌دارد، موضوعی که در ایران کمتر به آن توجه شده است. در همین راستا باعث شده در توسعه صنعت تولید پنل‌های خورشیدی نیز موانعی پیدا شود. درواقع با وجود ظرفیت فنی شرکت‌هایی انرژی پاک در ایران که امکان تولید سالانه بیش از ۳ هزار مگاوات پنل بدون ارزبری را فراهم می‌کنند، نبود تقاضای مؤثر، سیاست‌های مالی ناسازگار، رقابت نابرابر با پنل‌های وارداتی، و ضعف زیرساختی باعث شده این ظرفیت‌ها بالفعل نشوند.
عضو هیئت‌مدیره انجمن سازندگان و تأمین‌کنندگان تجهیزات تجدیدپذیر، تاکید کرد: برای عبور از بحران ناترازی و حرکت به‌سوی استقلال انرژی، نیاز به بازنگری در سیاست‌های حمایتی، تسهیل سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی، و تقویت زیرساخت‌های فنی و حقوقی وجود دارد. ایران نه‌تنها می‌تواند با تکیه بر ظرفیت‌های خورشیدی به امنیت انرژی پایدار دست یابد، بلکه زمینه را برای تبدیل‌شدن به یکی از قطب‌های انرژی پاک در غرب آسیا فراهم خواهد کرد.
کریمی با تاکید بر اینکه در شرایطی که ناترازی شدید گاز و برق یک تهدید راهبردی برای امنیت انرژی کشور بدل شده، توسعه انرژی خورشیدی به‌عنوان راه‌حلی کارآمد و ضروری است، گفت: ایران با بهره‌مندی از ظرفیت‌های ممتاز خورشیدی، از جمله هم‌زمانی پیک مصرف برق در ظهر با اوج تولید نیروگاه‌های خورشیدی، فرصت ویژه‌ای برای مدیریت بار و پیک‌سایی در اختیار دارد. بهره‌گیری از سیستم‌های ذخیره‌سازی در کنار این نیروگاه‌ها باعث می‌شود ظرفیت تأمین بخش قابل‌توجهی از برق شبکه تاکنون فعال شود.
وی در ادامه با اشاره به پیش‌بینی شورای عالی انرژی مبنی‌بر کسری روزانه ۵۸۰ میلیون مترمکعب گاز تا سال ۱۴۱۰، هشدار داد: ایران، با وجود جایگاه دوم ذخایر گاز جهان، ممکن است به بزرگ‌ترین واردکننده گاز تبدیل شود؛ بحرانی که در زمستان‌ها به دلیل افت فشار گاز باعث خروج نیروگاه‌ها از مدار و اختلال در تولید برق شده است. این وابستگی را در شرایط جنگی، به‌ویژه در مواجهه با حملات به زیرساخت‌های گاز، تهدیدی جدی برای شبکه برق کشور است از این رو تنها راهکار پایدار برای خروج از وضعیت فعلی، توسعه سریع و گسترده نیروگاه‌های خورشیدی است.
عضو هیئت‌مدیره انجمن سازندگان و تأمین‌کنندگان تجهیزات تجدیدپذیر، تاکید کرد: نیروگاه‌های خورشیدی علاوه‌بر اقتصادی بودن، ایمن، پراکنده، و زیست‌محیطی‌اند و توان آن را دارند تا بخش خصوصی با واردات هدفمند و تسهیل زیرساخت‌ها، آن‌ها را به سرعت نصب کند مشروط بر اینکه دولت، از طریق ایجاد قوانین حمایتی و فراهم‌سازی شبکه، زمین و نیروی انسانی، مسیر مشارکت این بخش را هموار کند.
با کاهش بارندگی به ۱۴۸ میلی‌متر و تهدید کم‌آبی در شهرهای بزرگ، دولت اجرای ۸۸…
با وجود بیش از ۱۰۴ هزار تعاونی فعال و اشتغال مستقیم برای ۲ میلیون نفر،…
در حالی که سه کشور اروپایی عضو برجام در آستانه انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، تهدید به…
روابط ایران و استرالیا، با وجود فراز و نشیب‌های دیپلماتیک، هرگز به نقطه گسست پایدار…
دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان در شرایطی بی‌سابقه و بحرانی زمام امور را در…
ساختار سیاسی لبنان، که بر پایه تقسیم قدرت فرقه‌ای بنا شده و با توافق طائف…