کنگره آستانه؛ ندای صلح، اخلاق و گفت‌وگوی جهانی از قلب آسیای مرکزی

کنگره آستانه؛ ندای صلح، اخلاق و گفت‌وگوی جهانی از قلب آسیای مرکزی

در هشتمین کنگره رهبران ادیان جهانی و مذاهب سنتی در آستانه، قاسیم-ژومارت توکایف، رئیس‌جمهور قزاقستان، با نگاهی ژرف به بحران‌های جهانی، از رهبران معنوی خواست تا پرچم‌دار صلح، اخلاق و دیپلماسی معنوی باشند. او با تأکید بر نقش ادیان در مقابله با چالش‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، تغییرات اقلیمی و جنگ‌های هیبریدی، پیشنهادهایی برای همگرایی جهانی ارائه داد و از تلاش‌های ایران در تقویت گفت‌وگوی بین‌فرهنگی قدردانی کرد.

در مراسم افتتاحیه هشتمین کنگره رهبران ادیان جهانی و مذاهب سنتی که در آستانه، پایتخت قزاقستان برگزار شد، قاسیم-ژومارت توکایف، رئیس‌جمهور این کشور، با سخنانی تأثیرگذار از رهبران معنوی و شرکت‌کنندگان برجسته‌ای که از سراسر جهان گرد آمده بودند، قدردانی کرد. او با اشاره به افزایش تنش‌ها، درگیری‌های نظامی و وخامت اوضاع جهانی، این دوره را ناپایدار و پرخطر توصیف کرد و گفت: «ما باید از گذشته درس بگیریم و برای گفت‌وگویی سازنده و آزاد تلاش کنیم؛ راه دیگری برای رسیدن به آینده‌ای مطلوب وجود ندارد.»

توکایف نقش این کنگره را در ایجاد بستری برای گفت‌وگوی آزاد درباره چالش‌های زمانه بسیار ارزشمند دانست و رهبران مذهبی را «پیام‌آوران صلح» نامید که زیر پرچم ارزش‌های انسانی متحد شده‌اند. او تأکید کرد که بیانیه‌های پایانی این کنگره باید به عنوان اسناد رسمی در اختیار مجامع عمومی سازمان ملل قرار گیرد.

رئیس‌جمهور قزاقستان همچنین از برگزاری جلسه ویژه ائتلاف تمدن‌های سازمان ملل درباره حفاظت از اماکن مذهبی در چارچوب این کنگره خبر داد و از میگل آنخل موراتینوس، نماینده عالی این ائتلاف، به خاطر تعهدش به ارتقای ارزش‌های انسانی قدردانی کرد. او گفت: «با حفاظت از زیارتگاه‌ها، ما از بنیان‌های تمدن بشری محافظت می‌کنیم.»

 

فعالیت حدود چهار هزار انجمن مذهبی از ۱۸ دین مختلف در قزاقستان

توکایف با اشاره به فعالیت حدود چهار هزار انجمن مذهبی از ۱۸ دین مختلف در قزاقستان، اماکن مقدس را نمادهایی از صلح، احترام متقابل و تنوع فرهنگی دانست که ارتباط بین نسل‌ها را حفظ می‌کنند. او با نقل قولی از کیپلینگ—«غرب، غرب است و شرق، شرق؛ و هرگز این دو به هم نخواهند رسید»—هشدار داد که نباید اجازه داد سیاست‌گذاری‌های حاکمان، شکاف‌های فرهنگی را تعمیق کند.

رئیس‌جمهور قزاقستان از تشدید تنش‌های بین‌فرهنگی، جنگ‌های تجاری، تحریم‌ها و مسابقه تسلیحاتی جدید ابراز نگرانی کرد و جنگ‌های هیبریدی را تهدیدی بی‌خط مقدم اما با تلفات انسانی و اقتصادی گسترده دانست. او خطر درگیری هسته‌ای را یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های حال حاضر جهان خواند و گفت: «امید زیادی به رهبران مذهبی بسته شده است که مسئولیت ویژه‌ای در ایجاد اعتماد میان جوامع دارند.»

در ادامه، توکایف چشم‌انداز قزاقستان را برای تقویت گفت‌وگوی بین‌فرهنگی و بین‌ادیانی ترسیم کرد و پیشنهاد داد که «جنبش صلح» تحت نظارت کنگره، با محوریت ارزش‌های جهانی مانند تقدس زندگی، شفقت و رحمت، شکل گیرد. او از کشورهای عضو سازمان ملل برای حمایت از ایجاد مرکز منطقه‌ای توسعه پایدار در آلماتی برای آسیای مرکزی و افغانستان تشکر کرد و خواستار تقویت نقش نهادهای منطقه‌ای مانند CICA، OIC، SCO، CIS، ASEAN و اتحادیه عرب شد.

 

استانداردهای اخلاقی در برابر سرعت پیشرفت فناوری عقب مانده‌اند

رئیس‌جمهور قزاقستان با اشاره به بحران‌های جهانی مانند گرسنگی، بیماری‌های همه‌گیر، تخریب محیط زیست و تغییرات اقلیمی، این مسائل را نه صرفاً علمی یا اقتصادی، بلکه چالش‌هایی اخلاقی دانست. او همچنین به نقش فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، داده‌های کلان و مهندسی زیستی اشاره کرد و هشدار داد که استانداردهای اخلاقی در برابر سرعت پیشرفت فناوری عقب مانده‌اند.

توکایف پیشنهاد تشکیل «کمیسیون بین‌ادیانی اخلاق هوش مصنوعی» را مطرح کرد تا اصول جهانی برای استفاده مسئولانه از فناوری‌های پیشرفته تدوین شود. او گفت: «ما به نوعی فرمان برای الگوریتم‌ها نیاز داریم؛ اصولی که کرامت انسانی، برابری دیجیتال و کنترل بر تصمیمات حیاتی را تضمین کند.»

رئیس‌جمهور قزاقستان همچنین به نقش جوانان در ساخت آینده‌ای مبتنی بر احترام به ادیان و فرهنگ‌ها اشاره کرد و از برگزاری مجمع رهبران مذهبی جوان در چارچوب کنگره خبر داد. او ظهور نسل جدیدی از رهبران معنوی را نوید داد و حمایت از آنان را مسئولیتی مشترک دانست.

 

تاکید بر آرمان‌های مشترک و نیات نیک رهبران مذهبی

در مراسم اختتامیه، توکایف بار دیگر بر آرمان‌های مشترک و نیات نیک رهبران مذهبی تأکید کرد و گفت: «بیانیه نهایی کنگره، جوهره این مجمع را نشان می‌دهد؛ گفت‌وگویی سازنده مبتنی بر احترام متقابل.» او از همه شرکت‌کنندگان خواست تا ایده‌های این اعلامیه را به‌طور فعال ترویج دهند و از تدوین سندی درباره نقش رهبران مذهبی در مقابله با تغییرات اقلیمی و استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی حمایت کرد.

در جریان این اجلاس، رئیس‌جمهور قزاقستان جوایز دولتی، مدال افتخار کنگره، نشان سفرای حسن نیت و جایزه بین‌المللی آستانه برای مشارکت در گفت‌وگوی بین‌ادیانی را به شماری از شرکت‌کنندگان اهدا کرد. در میان آنان، محمدمهدی ایمانی‌پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی جمهوری اسلامی ایران، نشان ارزشمند «شفقت» را به‌خاطر نقش سازنده‌اش در تقویت روابط بین ادیان و فرهنگ‌ها دریافت کرد.

توکایف در پایان گفت: «صلح بزرگ‌ترین دارایی ماست؛ ارزشی که برای همه کشورها، مردم و ادیان به یک اندازه مهم است. تنها صلح و ثبات می‌تواند تضمینی برای آینده‌ای روشن باشد. اتحاد ما در پیگیری اهداف والا، همچنان قوی‌تر خواهد شد.»

دیدگاهتان را بنویسید