به گزارش سرمایه فردا، مازیار فکری ارشاد، دبیر کتاب‌های سینمایی نشر گره، در مراسم رونمایی از چهار کتاب اول این مجموعه گفت: “کتاب‌های این مجموعه با دقت زیاد بر محتوا و کیفیت و به ویژه نیازسنجی برای مخاطب ایرانی و علاقه‌مندان مختلف سینما انتخاب شده و مترجمان برحسب استیلا و علمی که بر موضوعات آنها داشته‌اند انتخاب شده‌اند.”
آیین رونمایی کتاب‌های سینمایی
مراسم رونمایی چهار کتاب سینمایی «تاریکی فرامی‌خواند؛ پژوهشی انتقادی پیرامون نئونوآر» نوشته سو شورت با ترجمه عباس کریمی‌عباسی، «نبرد پنهان نتفلیکس و هالیوود» نوشته دِید هِیز و داون چمیلفسکی با ترجمه الهام جوادپور، «تاریخ ادبیات فرانسه در سینما» نوشته کیت گریفیث و اندرو واتس با ترجمه پوپک رحیمی، و «بی‌خورشید» دست‌نوشته‌های کریس مارکر با گردآوری و ترجمه مریم رفیعی از مجموعه کتاب‌های سینمایی نشر گره با همکاری کمیته فرهنگی انجمن منتقدان سینمای ایران به میزبانی خانه سینما، شامگاه یکشنبه، ۲۳ دی برگزار شد.
در ابتدای مراسم، کمیته فرهنگی انجمن منتقدان خانه سینما در برگزاری آن همراهی داشت و از پوستر این چهار کتاب با حضور پروفسور سیدحسن امین، محقق، مترجم و اندیشمند در حوزه زبان و ادب فارسی، استاد اسدالله امرایی، مترجم باسابقه ادبی کشور، دکتر سید غلامرضا کاظمی‌دینان، پدر روابط عمومی نوین ایران و استاد محمود معتقدی، شاعر پیشکسوت رونمایی شد.
معرفی کتاب‌های سینمایی
سپس دبیر مجموعه و مترجمان حاضر در این نشست به معرفی شمایل کلی کتاب‌هایی که کار ترجمه آنها را انجام داده بودند پرداختند.
- تاریکی فرامی‌خواند: پژوهشی انتقادی پیرامون نئونوآر نوشته سو شورت، ترجمه عباس کریمی‌عباسی.
- نبرد پنهان نتفلیکس و هالیوود: نوشته دِید هِیز و داون چمیلفسکی، ترجمه الهام جوادپور.
- تاریخ ادبیات فرانسه در سینما: نوشته کیت گریفیث و اندرو واتس، ترجمه پوپک رحیمی.
- بی‌خورشید: دست‌نوشته‌های کریس مارکر، گردآوری و ترجمه مریم رفیعی.
نگاه نوآورانه و پی‌ریزی فرهنگ تماشای پی‌درپی
در این نشست، الهام جوادپور، مترجم کتاب «نبرد پنهان نتفلیکس و هالیوود»، با اشاره به آنکه سکوی برخط محتوای تصویری نتفلیکس از سال ۲۰۱۳ با شعار «دوست داریم مخاطب را شاد کنیم» فعالیت خود را آغاز کرد، یادآور شد: “سریال «خانه پوشالی» اولین مجموعه‌ای بود که توسط این سکو به مخاطبان ارائه شد و با همین نگرش نتفلیکس تلاش کرد تا فرهنگ تماشای پی‌درپی (binge watching) را برای علاقه‌مندان حوزه سریال‌های تلویزیونی احیا کند.”
وی در مورد فرهنگ تماشای پی‌درپی (binge watching) و معرفی آن گفت: “هم سویی با عصر فناوری و شتابی که زندگی مدرن برای انسان‌ها با خود به همراه آورده، دیگر برای مخاطبان فرصت یک هفته صبر برای دیدن قسمت جدیدی از یک سریال را ایجاد نمی‌کند. سکوی نتفلیکس از این نیاز بهره برد و با پی‌ریزی فرهنگ تماشای پی‌درپی تمامی قسمت‌های یک مجموعه سریال را به شکل توأمان در اختیار مخاطب قرار داد.”
این مترجم با اشاره به آنکه همین مؤلفه نتفلیکس باعث شد تا دیگر سکوهای جهانی در این مسیر گام بردارند، خاطرنشان کرد: “هرچند آن سکوها چون از نگرش نوآورانه نتفلیکس بی‌بهره بودند، نتوانستند به قدرت آن دست یابند. از سوی دیگر باید تأکید کرد که امروز بی‌تردید نتفلیکس به یکی از رقیب‌های بزرگ هالیوود در صنعت تولید محتوای تصویری بدل شده است.”
روایت تسخیر سینمای جهان توسط ادبیات فرانسه
پوپک رحیمی، مترجم کتاب «تاریخ ادبیات فرانسه در سینما»، نیز در معرفی این اثر با اشاره به آنکه این کتاب درباره اقتباس‌های ادبی است که از ادبیات فرانسه در سینما صورت گرفته، خاطرنشان کرد: “این کتاب به‌هیچ‌وجه بر خود کشور فرانسه و آثار اقتباسی از نویسندگان این کشور استوار نیست و تلاش کرده این مؤلفه را به مخاطب نشان دهد که ادبیات فرانسه با تمام قدرت خود چگونه توانسته در سینمای جهان ریشه باز کند.”
وی ادامه داد: “اگر کسی علاقه‌مند به حوزه سینما به ویژه اقتباس‌های ادبی به‌عنوان یکی از جذاب‌ترین شکل‌های تولید آثار سینمایی باشد، این کتاب می‌تواند انتخابی خوب برای او باشد و اطلاعات فراوان، دقیق، علمی و به‌روز را به خوانندگانش ارائه کند.”
نوآر؛ دعوت انسان برای سفر به درون و کشف خویشتن
عباس کریمی‌عباسی نیز در تحلیل محتوای کتاب «تاریکی فرامی‌خواند؛ پژوهشی انتقادی پیرامون نئونوآر»، آنچه که مخاطب در مواجهه با این کتاب می‌تواند به آن دست پیدا کند و همچنین تشریح سختی‌های مسیر ترجمه این کتاب یادآور شد: “نویسنده این اثر از استادهای به نام یکی از دانشگاه‌های ادبیات لندن است. به‌همین سبب با توجه به آنکه او تلاش کرده به واسطه این متن بار معنای کلمات و جملات را بر بستر روایتی مطول بنا کند، کار ترجمه این اثر از نظر ادبی به خاطر پاراگراف‌های بلند و بدون نقطه نویسنده برای مخاطب فارسی‌زبان سخت بود. به‌همین سبب تلاش کردم در کنار ترجمه متن روایی نویسنده، این کتاب را به اثری روان و خوش‌خوان برای زبان مقصد یعنی فارسی بدل کنم.”
وی ادامه داد: “همچنین محتوای این اثر به‌گونه‌ای بود که مترجم را وامی‌داشت تمامی قریب به ۳۰۰ فیلمی که در این کتاب توسط نویسنده مورد ارجاع قرار گرفته است را ببیند. برای آنکه ارائه محتوا به مخاطب؛ متقن، مستند و علمی باشد، تمامی این فیلم‌ها را بار دیگر مرور کردم تا آنچه به مخاطب ارائه می‌دهم قابل استنباط و تصویرسازی باشد.”
کریمی‌عباسی در فرازی دیگر از روند تحلیلی کتاب «تاریکی فرامی‌خواند» با نقد این جمله که برخی معتقدند آدم‌هایی که طرفدار ادبیات جنایی هستند، ذهن و روحیه‌ای خشن دارند تصریح کرد: “با قدرت می‌گویم که این مؤلفه‌ای اشتباه است! چرا که نوآر آیینه تمام قدی روبه‌روی مخاطب می‌گذارد تا مدار زندگی خود را تنها بر خوش‌باوری استوار نکند و در برابر سختی‌ها و حیله‌ها هوشیار باشد.”
نگرش مبتنی بر فرهنگ زیست انسان‌ها
این مترجم و فیلمنامه‌نویس یادآور شد: “ادبیات و سینمای نوآر به انسان یادآوری می‌کند که در کنار هر روشنایی در مسیر زندگی، تیرگی نیز وجود دارد. این همان حقیقت اصیل مبارزه در زندگی برای رسیدن به سعادت است و انسان را به سفر در درون خود دعوت می‌کند تا در قالب مکاشفه خود، سنجش روشنی‌ها و تیرگی‌ها، خوبی‌ها و بدی‌ها، بتواند در تبیین مسیر زندگی خود به سمت موفقیت برنامه‌ریزی درست و دقیقی داشته باشد.”
کریمی‌عباسی در پایان خاطرنشان کرد: “پیش‌ازاین نیز مطالعات بسیاری در حوزه نوآر داشته‌ام و با عقبه این مطالعات می‌گویم که این کتاب اثری کامل، جامع و شامل بخش‌های مختلف جامعه‌شناسانه، نگرش مبتنی بر فرهنگ زیست انسان‌ها و مبانی تئوری اندیشه‌های فرهنگ‌شناسانه به شکل کامل است. مؤلف آن تلاش کرده به شکل دقیق، علمی و فارغ از جهت‌گیری به پرداخت این مباحث دست زند. دسته‌بندی و طبقه‌بندی ارائه محتوا در این اثر به‌قدری با دقت توسط نویسنده صورت‌گرفته که هر فصل از کتاب به‌تنهایی می‌تواند خود به کتاب یا جزوه‌ای مجزا درباره آن موضوع بدل شود.”