واکنش بازار سهام ایران نسبت به تحولات بازار جهانی

عمده بازارهای مالی در ۱۰ ماهه‌ ابتدایی سال جاری بازدهی آنچنانی تجربه نکردند؛ به نحوی‌ که تمامی بازارهای داخلی بازدهی کم‌تر از تورم عمومی داشته‌اند. بازده خودروهای داخلی از ابتدای سال ۳۰ درصد و شاخص بورس مشابه دلار حدود ۱۲ درصد بوده است. بازار سهام ایران نه تنها تحت تاثیر سیاست های کلان اقتصادی کشور قرار دارد از تحرکات بازار جهانی هم اثر می پذیرد، از این رو با در نظر گرفتن کاهش سیاست های انقباضی در بانک های مرکزی کشورهای مختلف و افزایش قیمت برخی کامودیتی ها می توان روند صعودی بورس را در سال آینده ترسیم کرد.

پیش‌بینی می‌شود سطح نقدینگی در جهان روند افزایشی داشته باشد. این موضوع از سیاست‌های پولی چین برای مبارزه با کاهش تورم و سیاست های سازگارتر فدرال رزور برای کنترل تورم کاملا استنباط می‌شود. این موضوع  منجر به تقویت فعالیت‌های اقتصادی شده  که بطور بالقوه منجر به رشد قیمت کامودیتی‌ ها خواهد شد

از نظر اقتصادی پیش‌بینی می‌شود سطح نقدینگی در جهان روند افزایشی داشته باشد. این موضوع از سیاست‌های پولی چین برای مبارزه با کاهش تورم و سیاست های سازگارتر فدرال رزور برای کنترل تورم کاملا استنباط می‌شود. این موضوع  منجر به تقویت فعالیت‌های اقتصادی شده است که بطور بالقوه منجر به رشد قیمت کامودیتی‌ ها خواهد شد. همچنین محدود شدن عرضه‌ی کنسانتره مس به واسطه‌ی محدودیت ها در معادن آمریکای جنوبی، بر تعادل بین عرضه و تقاضای مس تاثیر خواهد گذاشت.

کاهش تقاضای ناشی از نزدیک شدن تعطیلات چین

طی هفته گذشته، با کاهش ۱۰ درصدی شاخص توسعه املاک در چین در ۲۰۲۳، و متعاقبا کم رنگ شدن انتظارات برای کاهش نرخ بهره و کاهش تقاضای ناشی از نزدیک شدن به تعطیلات چینی ها قیمت شمش روی نیز نزولی بوده است. این کشور علی‌رغم چالش‌های اقتصادی مانند تورم منفی، به نظر می‌رسد بانک مرکزی تمایلی به استفاده از کاهش نرخ بهره به عنوان ابزاری برای تحریک اقتصاد ندارد که در درجه اول به دلیل نگرانی‌ها در مورد کاهش ارزش یوان است.
همچنین تقاضا استرالیا و جنوب شرق آسیا برای اوره در هفته‌ های گذشته کاملا افزایش یافته، این درحالیست که شاهد کاهش عرضه این محصولات از سوی اندونزی و مالزی بوده ایم و این نشانه بر هم خوردن توازن بین عرضه و تقاضا به افزایش قیمت این محصول است. در اروپا، واردکنندگان اوره هنوز به طور جدی در قیمت های بالا خرید نکرده اند و اکثر آنها هنوز در انتظار کاهش قیمت ها هستند. از طرفی کاهش قیمت گاز طبیعی با وجود سرد شدن هوا در اروپا و کاهش قیمت غلات به عنوان دو عامل مهم بنیادی برای عدم رشد قیمت این محصول هستند.

نرخ اجاره کشتی‌های نفتکش طی هفته های اخیر نسبت به یک ماه گذشته دو برابر شده و از ۳۵۰۰۰ دلار در روز به ۶۰۰۰۰ دلار افزایش یافته و منجر به افزایش بهای تمام شده تولید و نهایتا افزایش سطح تورم مصرف کننده در سطح جهانی شده است

همچنین با در نظر گرفتن هزینه سربار حمل و نقل نمی توان پیش بینی دقیقی از حاشیه سود شرکت ها و همچنین وضعیت تقاضا داشت، زیرا نرخ اجاره کشتی‌های نفتکش طی هفته های اخیر نسبت به یک ماه گذشته دو برابر شده و از ۳۵۰۰۰ دلار در روز به ۶۰۰۰۰ دلار افزایش یافته و منجر به افزایش بهای تمام شده تولید و نهایتا افزایش سطح تورم مصرف کننده در سطح جهانی شده است.
مشکلات اقتصادی همچنان بر دورنمای تقاضای جهانی برای نفت تاثیر می‌گذارد و از نگرانی‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و حمله به یک پایانه صادرات سوخت در روسیه پیشی گرفته است. همچنین بر اساس اطلاعات منتشر شده انتظار هیچ راه‌حلی در درگیری‌های روسیه و اوکراین گ وجود ندارد. بنابراین سال ۲۰۲۴ به عنوان سال مهمی برای بازار جهانی شناخته شده که برمبنای بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی رفتار خواهد کرد.

اقتصاد ایران کمی متفاوت تر از بازارهای جهانی
در شرایط کنونی اقتصاد ایران کمی متفاوت تر از بازارهای جهانی حرکت کرده و گواهی ۳۰ درصدی با نیت جمع آوری پول و جلوگیری از التهاب در بازارهای کالایی تزریق شد اما هنوز فضای روانی اقتصادی کاملا تورمی است. از منظر سیاست های پولی، این حرکت تغییر خاصی در شرایط بوجود نمی آورد، مگر اینکه منجر به تبدیل پول به شبه پول شود. در واقع با این نرخ نه قدرت خلق پول بانک ها نه زیاد و نه کم می شود. عملا با سیاست کنترل ترازنامه هم رقابت بین بانک ها شکل نمی گیرد، چون هر بانکی بیش از ۲ درصد امکان رشد وام دهی ماهانه ندارد.

بعد از چند هفته افت قیمت در بورس، در سهم‌های مختلف نوسان متفاوت بود در برخی سهام‌ نسبتا افت ها کمتر شده، با توجه به ارزش معاملات کم نمی‌توان آن را یک افت سفت و سخت تفسیر کرد. بیشتر می‌توان گفت نمادها اشباع فروش شدند

از طرف دیگر بعد از چند هفته افت قیمت در بورس، در سهم‌های مختلف نوسان متفاوت بود در برخی سهام‌ نسبتا افت ها کمتر شده، با توجه به ارزش معاملات کم نمی‌توان آن را یک افت سفت و سخت تفسیر کرد. بیشتر می‌توان گفت نمادها اشباع فروش شدند و به همین جهت با کمی تقاضا شاهد مثبت های یک تا ۲ درصدی در برخی از آنها بودیم.
نکته جالب توجه در بازار تقاضا برای نمادهای گروه املاک و همچنین نمادهای کوچک و متوسط بود. البته شاید افت قیمت این چند روز باعث پرتقاضا شدن نمادهای کوچک شود، چراکه سیگنال های تورمی همچنان پابرجاست. بنابراین در ماه های اخیر بازار جهانی تحت تاثیر تنش های منطقه ای و کاهش حمل و نقل قرار داشته، از این رو کارشناسان برای پیش بینی شاخص کل، واکنش بازار ایران نسبت به تحولات بازار جهانی را خنثی ارزیابی کرده اند.

از طرف دیگر همزمان با خبر آغاز انتشار اوراق گواهی سپرده ۳۰‌ درصدی توسط بانک‌ها و به رسمیت‌ شناختن سطح نرخ بهره ۳۰‌ درصدی توسط بانک‌ مرکزی کف نرخ بهره بدون‌ ریسک مدل‌های قیمت‌گذاری دارایی به ۳۰‌ درصد رسیده که یعنی ارزش‌گذاری پایین‌تر دارایی‌ها، ضرایب پایین‌تر بازار، هزینه تامین مالی بالاتر استو همچنین افزایش بهای تمام‌ شده پول بانک‌ها می‌تواند منجر به سخت‌تر شدن کار بازار سهام و سایر دارایی‌های ریسکی شود. اما با این کار انتظارات تورمی نیز افزایش پیدا می‌کند و احتمالا در نرخ تورم هم کاهش خاصی رخ ندهد.