برنامه جدید منطقه آزاد انزلی

به گزارش سرمایه فردا، منطقه آزاد انزلی از دیرباز تاکنون یکی از مهمترین مناطق برای توسعه تجارت ایران به کشورهای حوزه منطقه اوراسیا بوده است. اما ضعف مدیریت و زیرساخت عملا دستیابی به هدف‌ها را با چالش مواجه کرد.

دبیر جدید مناطق آزاد کشور در شرایطی سکان سیاست‌گذاری مناطق را در اختیار گرفته که بسیاری از این مناطق با وجود ظرفیت‌های اقتصادی بالا هنوز نتوانسته اند از این قابلیت‌ها در راستای توسعه اقتصادی منطقه و کشور استفاده کنند. یکی از مناطق آزاد تجاری کشور که در سال‌های اخیر کمتر مورد توجه قرار گرفته منطقه آزاد انزلی است.

با وجود اینکه ظرفیت‌های بالایی برای فعالسازی صادرات ایران به روسیه و حتی کشورهای حوزه دریای خزر دارد، اما به ضعف مدیریتی سالهای اخیر چندان توفیقی حاصل نکرده است. به طور قطع دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور که نسبت به مناطق آزاد انزلی آگاهی کافی دارد. بنابراین می‌تواند در تعیین اولویت‌های سرمایه گذاری این منطقه نقش محوری داشته باشد.

انتصاب مدیر در این منطقه آزاد باید فردی را در نظر بگیرد که تجربه کافی داشته باشد تا بتواند با تقویت زیرساخت‌های تجارت این منطقه زمینه توسعه صادرات را فراهم کند.

بسترهای تجاری در منطقه آزاد انزلی

در حال حاضر یکی از مهمترین بسترهای تجاری که از این منطقه آزاد می‌تواند عبور کند کریدور شرق به غرب است. کریدور مذکور در امتداد پروژه جاده ابریشم چین از قزاقستان به بندر کاسپین منتقل می‌شود. این پروژه که پیش از این در دوران ریاست مسرور بر منطقه آزاد انزلی دنبال شده بود و به عنوان یکی از مهمترین مسیرهای ترانزیت کالا از شرق به غرب طراحی شده بود. اما عملکرد منطقه آزاد انزلی در سال‌های اخیر چشم پوشی از همه ظرفیت‌های اقتصادی و ترانزیتی این منطقه بود.

در مقطع کنونی با وجود اینکه راه‌آهن رشت – انزلی به بهره‌برداری رسیده اما اتفاق خاصی فعلا در تجارت انزلی رخ نداده است. در مقطع کنونی اولین نگاه به سمت مدیریت این مجموعه خواهد بود. اما نتوانسته بسترهای مناسبی را برای توسعه تجارت انزلی با کشورهای حوزه دریای خزر و مرکز تعریف کند.

بر همین اساس دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور با با تعریف برنامه‌های منطقه آزاد انزلی می‌تواند چالش‌های کنونی این منطقه را برطرف کند. به عبارت دیگر دو عامل در موفقیت منطقه آزاد انزلی می‌تواند نقش موثری ایفا کند. نخست موضوع برنامه راهبردی در توسعه صنعت و تجارت و دیگر مدیران موثر و با تجربه است.

فعالسازی کریدورهای شرق به غرب

در حال حاضر یکی از چالش‌های که منطقه آزاد انزلی با آن روبروست عدم فعالسازی کردیدورهای تجاری است. به همین دلیل مدیران این منطقه آزاد باید با تمرکز بر دیپلماسی فعال با کشورهای همسایه می‌توانند به توسعه صادرات با همسایگان کمک کنند. برای نمونه کشورهای حوزه دریای خزر به جز روسیه بیشتر مصرف کننده کالاهای مصرفی و صنعتی هستند. به همین دلیل به راحتی منطقه آزاد انزلی می‌تواند با ارائه مشوقها سرمایه‌گذاران را به این منطقه فرا بخواند تا با هزینه کمتر بتوانند محصولات خود را به کشورهای همسایه صادرات کنند.

منطقه مذکور از این جهت اهمیت بالایی در که می‌تواند پل ارتباطی ایران با بازار کشورهای منطقه شمال شرق کشور باشد. اما از آنجایی که زیرساخت‌های ترانزیتی این منطقه هنوز تکمیل نشده و از طرف دیگر این منطقه نتوانسته در زمینه مبادلات تجاری با کشورهای حوزه دریای خزر مذاکراتی داشته باشد این ظرفیت همچنان مغفول مانده است. بخشی از این مسأله به این دلیل است که در سال‌های گذشته مدیران منطقه آزاد انزلی بیشتر بر توسعه گردشگری تمرکز داشتند. در حالی که این منطقه آزاد در یک موقعیت بندری قرار دارد. به همین دلیل ابتدا باید ظرفیت‌های این بخش را فعال کرد و در کنار آن گردشگری و … را به عنوان اولویت‌های بعد مورد توجه قرار داد.

درواقع یک منطقه آزاد وقتی از نظر تجاری و صنعتی توسعه پیدا می‌کند. به دلیل استقرار شرکت‌ها و افزایش تردد تجار عملا ظرفیت‌های گردشگری آن منطقه نیز فعال می‌شوند.