مصرف مازوت: راه‌حل یا مشکل؟

تأثیرات مصرف مازوت در نیروگاه‌های کشور و دلایل خاموشی‌های اخیر در بسیاری از رسانه های کشور با انتقاد زیاد مورد ارزیابی قرار گرفته است. وزارت نیرو در بیانیه هایی اعلام کرده که عدم مصرف مازوت در نیروگاه‌های کشور طبق مصوبات شورای عالی امنیت ملی و مطالب مطرح شده در این باره، که عدم مصرف مازوت باعث خاموشی‌های اخیر شده است.

کلیه نیروگاه‌های کشور جهت تولید برق از سوخت گاز به صورت مستمر استفاده می‌نمایند. متأسفانه، در سال جاری با محدودیت جدی در تأمین گاز مواجه بوده‌اند و برای شرایط بحرانی در نیروگاه‌های کشور از سوخت مایع استفاده می‌گردد. با توجه به گازسوز بودن اکثر نیروگاه‌های کشور، حدود ۸۵ درصد از نیروگاه‌ها می‌توانند از گازوئیل (نفت گاز) به جای سوخت گاز استفاده کنند و تنها ۱۵ درصد از ظرفیت نیروگاه‌های کشور که از نوع نیروگاه‌های بخاری هستند، در صورت عدم دریافت گاز در شرایط بحرانی، امکان استفاده از سوخت مازوت را دارند. در واقع، ساختار فنی نیروگاه‌های گازی و بخاری متفاوت است و امکان استفاده از سوخت مازوت در تمامی نیروگاه‌ها وجود ندارد.

افزایش مصرف مازوت

مصرف مازوت در سال جاری در مقایسه با سال گذشته بیش از ۸۰ درصد افزایش داشته است. تنها در استان‌های اصفهان (شهید منتظری) و مرکزی (شازند) تا نیمه آذرماه امکان مصرف مازوت میسر نگردید (در مجموع دوهزار و هشتصد مگاوات) در حالی که سایر نیروگاه‌های بخاری کشور حداکثر بهره‌برداری از نیروگاه‌ها را با سوخت مازوت انجام داده بودند. لیکن به دلیل کاهش شدید سوخت گاز تحویلی به نیروگاه‌ها که در مقایسه با سال گذشته بیش از ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون لیتر کاهش داشته است، نیروگاه‌ها علی‌رغم آمادگی قادر به تأمین برق نشدند.

پیامدهای زیست‌محیطی مصرف مازوت

افزایش مصرف مازوت می‌تواند به آلودگی هوا و محیط زیست منجر شود. این سوخت حاوی گوگرد و سایر آلاینده‌هاست که می‌تواند اثرات منفی بر کیفیت هوا و سلامت انسان‌ها داشته باشد. همچنین، احتراق آن می‌تواند به تشکیل ذرات معلق و گازهای گلخانه‌ای منجر شود که در نهایت به تغییرات اقلیمی کمک می‌کند.

راهکارهای جایگزین مصرف مایع

برای کاهش وابستگی به مازوت و گاز، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی می‌تواند گزینه مناسبی باشد. این منابع انرژی نه تنها پایدار و بی‌پایان هستند، بلکه اثرات زیست‌محیطی کمتری نیز دارند. اما در سال های گذشته شرکت های ایرانی سازنده پنل های خورشیدی به دلیل عملکرد ضعیف نتوانسته اند مشوقی برای ایجاد نیروگاه های برقی شوند. به عبارت دیگر اگر از همان ابتدا پنل به کشور واردات می شد به طور قطع نتیجه ای بهتر نسبت به خودکفایی در ساخت پنل داشت. به عبارت دیگر این مساله باعث می شد که امروز نیروگاه خورشیدی بیشتری در کشور وجود داشته باشد.