بررسی عامل افت بورس ؛ نوسان بورس مقطعی است؟

به گزارش سرمایه فردا، تحلیل روند بازار و تأثیرات تحولات سیاسی از مهمترین موضوعات مورد توجه سهامداران در موقعیت کنونی است. چراکه عامل اصلی فشار فروش اخیر، تحولات و تغییرات سیاسی بوده است. در پایان هفته، بازار تحت تأثیر دو نیروی منفی قرار گرفت: از یک سو، جو منفی عمومی، و از سوی دیگر، تأثیر کاهش اعتبار صندوق‌های اهرمی. به‌طور کلی، به‌جز برخی نمادهای خاص مانند اهرمی‌ها، چند بانک و سهم‌های منتخب، سایر نمادها به‌صورت مقطعی در محدوده منفی جمع شدند. بااین‌حال، روند عرضه همچنان پابرجا باقی ماند و بازار نتوانست از فشار فروش رهایی یابد.

علیرضا سادات کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بازار گفت: وقتی بورس با یک خبر دچار صف فروش می‌شود، ممکن است با انتشار خبری دیگر به‌کلی تغییر مسیر دهد. از طرف دیگر از این هفته، انتشار گزارش‌ها در سامانه کدال سرعت بیشتری خواهد گرفت و اطلاعات مهمی در این حوزه منتشر خواهد شد. این داده‌ها می‌توانند فضای بازار را به‌طور متفاوتی تحت تأثیر قرار دهند و جهت‌گیری آن را تغییر دهند.

اثر صندوق‌های اهرمی و کاهش ضریب اعتباری

وی افزود: در همین حال، به تازگی موضوع صندوق‌های اهرمی و کاهش ضریب اعتباری آنها مطرح شد. بسیاری بر این باورند که فشار فروش تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل از جمله این تصمیم نیز بوده است. این عامل، در کنار تحولات سیاسی، تأثیر منفی مضاعفی بر بازار گذاشته و جو عمومی آن را تحت فشار قرار داده است.

سادات تاکید کرد: در شرایط رشد سریع بازار، افزایش قیمت‌ها و بازدهی بالاتر از میانگین روزهای قبل، حتی کوچک‌ترین اتفاقات منفی سیاسی می‌توانند واکنش‌های شدید و ناگهانی را به همراه داشته باشند. واکنش‌های اولیه غالباً سریع و شدید هستند، اما پس از گذشت یکی دو روز معاملاتی، بازار به شرایط عادی نزدیک‌تر می‌شود.

وی تصریح کرد: در حال حاضر، جریان نقدینگی در بازار محتاطانه‌تر عمل می‌کند. برخی سرمایه‌گذاران ترجیح داده‌اند با فروش دارایی‌های خود، در حاشیه بمانند و منتظر نتایج مذاکرات روز جمعه باشند. ما نمی‌خواهیم بیش‌ازحد خوش‌بین یا بدبین باشیم، اما به نظر می‌رسد این دوره‌ی اصلاحی برای بازار ضروری بوده تا از سرعت رشد کاسته شود و نقدینگی با کیفیت بهتری در آن گردش کند.

بازار نیاز به تحولات مثبت دارد

برای ادامه روند صعودی، بازار نیازمند محرک‌های مثبت و رویدادهای اثرگذار است. فضای فعلی، فضای کنترل شده‌ای است که نه سقوط جدی را نشان می‌دهد و نه رشدی محسوس دارد. نقش تحولات بنیادی، انتشار گزارش‌های جدید و گردش نقدینگی بیش‌ازپیش اهمیت پیدا خواهد کرد. بااین‌حال، باید پذیرفت که هیجان رشد روزهای گذشته فروکش کرده و اکنون فضای متفاوتی را تجربه می‌کنیم. در تمام این تحولات، نگاه‌ها همچنان به سوی سیاست و اخبار سیاسی خواهد بود.

باید توجه داشت که بازار درگیر سطح بالایی از عدم قطعیت است که باعث افزایش چالش‌های موجود شده است. پس از پشت سر گذاشتن مرحله اول رشد قدرتمند، ضروری است که در مرحله دوم، سرمایه‌گذاران با دقت و وسواس بیشتری رفتار کنند. باید نه به مذاکرات و نه به بازار بدبین بود، بلکه معتقدیم مسیری که تاکنون طی شده، ادامه خواهد داشت. بااین‌حال، میزان خوش‌بینی مورد انتظار کمی تعدیل شده است. دنیای سیاست پر از ناشناخته‌هاست و هیچ‌کس نمی‌تواند با قطعیت پیش‌بینی کند که طی چند ساعت یا چند روز آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.

بازار در وضعیت فعلی تحت تأثیر جو مثبت یا منفی

داریوش روزبهانه، استاد دانشگاه، تأکید دارد: برخی فعالان بازار بر این باورند که اعلام ناگهانی برخی تصمیمات دولتی تأثیرات منفی بر روند کلی بازار داشته است. اما حتی اگر این تصمیمات با اعلام قبلی و زمان‌بندی مشخص اجرایی می‌شدند، آیا از تشکیل صفوف فروش جلوگیری می‌شد؟ سازمان بورس معتقد است که این تصمیمات آثار مالی خاصی داشته‌اند و اجرای آنها با تأخیر دلایل مشخصی داشته است. بازار در مقطع حساس سیاسی قرار داشت و تصمیمات جدید تأثیرات مضاعفی بر آن گذاشت.

وی افزود: در شرایط فعلی تنها یک سناریو مطرح است و سرمایه‌گذارانی که دارای استراتژی مشخصی هستند، تصمیماتی بر مبنای حفظ سرمایه اتخاذ می‌کنند که قابل ارزیابی دقیق‌تر هستند. این مسأله بازار را وارد شرایط احتیاط کرده است. هر بار که ایران و آمریکا وارد مذاکرات می‌شوند، خروج از آن هزینه‌های بالایی دارد که بر چشم‌انداز اقتصادی تأثیر می‌گذارد.

روزبهانه افزود: در صورت رسیدن به نقطه‌عطفی در مذاکرات، احتمال حصول توافقی وجود دارد که بازار آن را یک ریسک ارزیابی خواهد کرد. بازار در وضعیت فعلی به‌طور کامل تحت تأثیر جو مثبت یا منفی قرار دارد و همین موضوع تحلیل سهم‌های مختلف را دشوار می‌کند.

ریسک‌های سیاسی مانع ورود جریان پول قوی به بازار شده‌اند

براساس داده‌ها این گزارش، ریسک‌های سیاسی مانع ورود جریان پول قوی به بازار شده‌اند و سرمایه‌گذاران ترجیح داده‌اند به سمت دارایی‌هایی بروند که در شرایط بحرانی نقدشوندگی بالایی داشته باشند. صنایعی مانند خودروسازی، بانکداری، فولاد، پتروشیمی و پالایشگاه‌ها ممکن است در شرایط خاص قابلیت نقدشوندگی سریع‌تری داشته باشند. اما در زمان بحران، همین صنایع ممکن است با چالش‌های جدی فروش مواجه شوند.

علاوه بر عوامل سیاسی، انتشار گزارش‌های مالی سالانه شرکت‌ها، اخبار اقتصادی مهم و انتخاب وزیر اقتصاد، از جمله رویدادهای اثرگذار بر بازار خواهند بود. بااین‌حال، بدون شک مذاکرات سیاسی همچنان مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده روند بازار است.

اگر نگاهی به روند بازار در ۵ تا ۶ ماه گذشته داشته باشید، متوجه خواهید شد که این عوامل چگونه تأثیرگذار بوده‌اند. همچنین، عملکرد صندوق‌های اهرمی نشان داده است که در شرایط پنیک سل (فروش هیجانی)، نقش خریدار بازار را ایفا می‌کنند و در شرایط صف خرید، به‌عنوان عرضه‌کننده عمل می‌کنند. این الگوی رفتاری موجب سودآوری آنها شده است و باید در تحلیل آنها مورد توجه قرار گیرد.