راهکارهای عبور صنعت نفت از تحریم های ترامپ 

برنامه هفتم پیشرفت کشور با هدف افزایش تولید بنزین و نفت‌گاز، اهداف بلند پروازانه‌ای را دنبال می‌کند که تحقق آن‌ها نیازمند بهینه‌سازی و ارتقای پالایشگاه‌های نفت خام و همچنین بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته است. این برنامه به‌ویژه به دنبال افزایش تولید روزانه بنزین به ۱۲۹ میلیون لیتر و نفت‌گاز به ۱۳۰ میلیون لیتر است. همچنین در برنامه هفتم پیشرفت پیش بینی شده که سهم بنزین و نفت‌گاز یورو ۴ به میزان ۷۵ درصد از کل تولیدات برسد.

با وجود این اهداف بزرگ، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید برطرف شوند. کمبود منابع مالی و عدم صدور مجوزهای محیط زیستی از جمله مشکلاتی هستند که ممکن است مانع تحقق این اهداف شوند. برای غلبه بر این چالش‌ها، لازم است تا تدابیر مناسبی اتخاذ شود. از طرف دیگر با پیروزی ترامپ در آمریکا احتمالا تحریم های جدیدی را علیه صادرات نفت ایران وضع کنند. در این شرایط تنها راهکار توسعه زیر ساخت های زنجیره مشتقات نفتی و توسعه تجارت با کشورهای آسیایی است.

یکی از پیش‌شرط‌های تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان است. همچنین، تسریع فرآیند انتقال فناوری‌های روز دنیا از دیگر نیازهای اساسی به شمار می‌آید. این اقدامات می‌توانند به تبدیل ایران به قطب فناوری در صنعت نفت و گاز منطقه کمک کنند.

در این راستا، روش‌های نوین ازدیاد برداشت، فناوری‌های جدید اکتشاف، حفاری و تکمیل چاه‌ها، سیستم‌های هوشمند مدیریت تولید و فناوری‌های پیشرفته ذخیره‌سازی از حلقه‌های کلیدی این زنجیره فناوری محسوب می‌شوند. این فناوری‌ها می‌توانند بهره‌وری و کیفیت تولید صنعت نفت را بهبود بخشند و به افزایش ظرفیت پالایش و پتروپالایش کمک کنند.

صنعت نفت در برنامه هفتم پیشرفت

برنامه هفتم پیشرفت با نقشه راه جامع خود به دنبال افزایش ظرفیت پالایش و پتروپالایش، ارتقای کیفیت فرآورده‌های نفتی و گسترش زنجیره ارزش است. این اقدامات نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی پالایشگاه‌ها و افزایش تولید و کیفیت فرآورده‌ها کمک می‌کند، بلکه به تأمین نیازهای انرژی کشور و افزایش درآمدهای ارزی نیز منجر خواهد شد.

تحقق این اهداف نیازمند اجرای سیاست‌های مناسب، سرمایه‌گذاری گسترده و توجه به تجارب موفق کشورهای دیگر است. با این اقدامات، ایران می‌تواند به سمت تحقق الگوی پیشرفت اسلامی‌ایرانی حرکت کند و به عنوان یک قطب فناوری در صنعت نفت و گاز منطقه شناخته شود.

مرتضی عزتی کارشناس اقتصادی در گفتگو با وطن امروز درباره راهکار کاهش اثر محدودیت های دولت جدید آمریکا بر اقتصاد ایران گفت: در حال حاضر دولت ایران باید بر تسعه همکاری با سازمالنهای بین المللی تاکید کند. هرچقدر ایران بتواند در زمینه سرمایه گذاری و توسعه صنعت نفت با شورهای عضو بریکس، شانگهای و … تکیه کند به همان اندازه بیشتر می تواند از ظرفیت های صنعت نفت بهره برداری کند. چراکه در شرایط کنونی حضور ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا می تواند تغییراتی در بازار جهانی نفت به وجود بیاورد. به همین دلیل کشورهای آسیایی نیز برای اینکه بتوانند از ذخایر نفت ایران بهره مند شوند. به طور قطع تمایل به همری بیشتری برای سرمایه گذاری در صنعت نفت دارند.

او با تاکید بر اینکه توسعه زنجهیره پایین دستی نفت می تواتند راهکاری برای تقابل با تحریم های بیشتر در صنعت نفت باشد، افزود: در شرایط تحریمی صادرات مشتقات نفتی بسیار راحت ار از خود نفت ست. از طرف دیگر مشتقات نفتی ارزش افزوده بیشتری برای اقتصاد ایران به همراه دارد. به همین دلیل باید در برنامه هفتم پیشرفت بیشتر تمرکز بر بخش صنعت نفت داشت.

رفع ناترازی انرژی مقدمه توسعه صنعت نفت

در سال های اخیر کشور با ناترازی انرژی مواجه بوده است. به طوری که رئیس جمهوری اعلام کرده که سالانه به ۸ میلیارد دلار واردات بنزین نیاز داریم. از طرف دیگر ساناته به مصرف سوخت کشور افزاوده می شود. به همین دلیل در کنار توسعه بهینه سازی مصرف سوخت باید برنامه افزایش تولید در صنعت نفت را در دستور کار قرار دهیم. به همین دلیل در برنامه هفتم پیشرفت کشور با تمرکز بر افزایش تولید بنزین و نفت‌گاز و بهینه‌سازی فرآیندهای پالایش، می‌تواند به رشد اقتصادی و تأمین انرژی پایدار دست پیدا کرد. با استفاده از فناوری‌های نوین و سرمایه‌گذاری مناسب، ایران قادر خواهد بود تا در عرصه‌های بین‌المللی نقش مؤثری ایفا کند و به اهداف توسعه‌ای خود دست یابد.

حسین راغفر، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا و منتقد صریح دولت، از نارضایتی خود نسبت به اولین بودجه پیشنهادی دولت چهاردهم خبر داد. او با اشاره به تشدید تنش‌های منطقه‌ای، ادامه روند فعلی را به زیان منافع ملی می‌داند و از ابهامات موجود در لایحه بودجه ۱۴۰۴ انتقاد می‌کند.

راغفر با بیان اینکه لایحه پیشنهادی به‌صورت یکپارچه تنظیم شده، تأکید کرد که این امر به معنای شفافیت بیشتر نیست و به‌عکس، ابهامات زیادی را در خود جای داده است. او مشخصاً به کاهش اختیارات دولت در فروش نفت اشاره کرد و گفت که این اختیارات به «نهادهای خاص» و «نیروهای مسلح» واگذار شده است، بدون اینکه مشخص باشد این نهادها چه وظایفی دارند و به کجا پاسخگو هستند.

وی درباره تلاش‌ها برای دور زدن تحریم‌ها در صنعت نفت اظهار داشت که دور زدن تحریم‌ها نیاز به دخالت نهادهای خاص ندارد و دولت خود می‌تواند این کار را انجام دهد. او به این نکته اشاره کرد که فروش نفت توسط نیروهای مسلح منجر به افزایش ابهامات و عدم شفافیت در بودجه خواهد شد.

پیش‌بینی ناترازی انرژی در ۱۴۰۴

به گفته راغفر پیش‌بینی ناترازی انرژی در ۱۴۰۴ قطعی است. این کسری‌ها به کاهش تولید و افزایش بیکاری منجر می‌شود. او همچنین تأکید کرد که افزایش قیمت بنزین و تغییر نرخ تسعیر ارز برای کالاهای اساسی به جهش‌های قیمتی در بازارها خواهد انجامید.

وی به ضعف دولت در مدیریت قیمت‌ها اشاره کرد و گفت که تصمیمات اقتصادی در جای دیگری گرفته می‌شود. به عقیده او، بی‌اقتداری دولت موجب می‌شود که فروش نفت از انحصار آن خارج شود، که این موضوع منابع ارزی دولت را کاهش می‌دهد و تأمین هزینه‌های کشور را دشوارتر می‌کند.

راغفر همچنین به مشکلات نظام بودجه‌ریزی اشاره کرد و گفت که با وجود کسری‌های بودجه‌ای بزرگ، این نظام نیاز به تحول دارد. او با انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری، این سیاست‌ها را ناکارآمد دانست و بر ضرورت شفافیت و انضباط مالی در بودجه تأکید کرد.

او در نهایت، اظهارات کسانی که از قیمت‌گذاری دستوری دفاع می‌کنند را به عنوان تلاش برای انحراف افکار عمومی و تکرار سیاست‌های شکست‌خورده چند دهه اخیر قلمداد کرد.

چالش‌ها و راهکارهای صنعت نفت برای تولید بنزین

دستیابی به اهداف برنامه هفتم پیشرفت در بخش تولید بنزین و نفت‌گاز با وجود پتانسیل‌های موجود و برنامه‌ریزی‌های مناسب، با چالش‌هایی نظیر کمبود منابع مالی و موانع محیط زیستی روبه‌رو است. اگرچه طرح‌های بهینه‌سازی و ارتقای پالایشگاه‌ها در حال پیگیری و اجرا هستند. اما رفع موانع موجود و تأمین منابع مالی پایدار از جمله ضرورت‌های تحقق این اهداف به شمار می‌روند.

یکی از چالش‌های اصلی در این راستا، کمبود منابع مالی است که می‌تواند روند اجرای پروژه‌ها را کند کرده و به تأخیر در تحقق اهداف منجر شود. همچنین، موانع محیط زیستی که در بسیاری از موارد ناشی از عدم صدور مجوزهای لازم برای پروژه‌های جدید است. بر پیشرفت کار تأثیر منفی می‌گذارد. برای غلبه بر این موانع، نیاز به تدابیر مناسب و سیاست‌های کارآمد احساس می‌شود.

برای بهبود وضعیت تولید و کیفیت فراورده‌ها، باید از تجربیات موفق سایر کشورها نظیر چین و روسیه بهره‌برداری کرد. این کشورها با اجرای سیاست‌های مناسب توانسته‌اند تولید فراورده‌های سنگین را کاهش و در عوض، تولید فراورده‌های سبک و باکیفیت را افزایش دهند. ایران می‌تواند با مطالعه و تطبیق این تجربیات، راهکارهای مؤثری را برای خود طراحی کند.

حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین پالایشی از دیگر اقدامات ضروری برای رسیدن به اهداف مورد نظر است. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کیفیت تولیدات کمک کند و به ایجاد نوآوری در صنعت نفت و گاز منجر شود.

اهداف برنامه هفتم پیشرفت در صنعت نفت چگونه برآورده می شود؟

دستیابی به اهداف برنامه هفتم پیشرفت نیازمند همکاری و هماهنگی مؤثر بین دولت، صنعت نفت و نهادهای مرتبط است. این همکاری می‌تواند شامل سازمان‌های دولتی، بخش خصوصی و دانشگاه‌ها باشد تا با همکاری یکدیگر، چالش‌ها را شناسایی و برطرف کنند.

با ایجاد بسترهای مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری، بهبود زیرساخت‌ها و اجرای دقیق سیاست‌های تدوین‌شده، می‌توان به افزایش تولید و بهبود کیفیت فراورده‌های نفتی دست یافت. این اقدامات نه تنها به تأمین نیازهای انرژی کشور کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به افزایش درآمدهای ارزی نیز منجر شود.

در نهایت، دستیابی به اهداف برنامه هفتم پیشرفت در بخش تولید بنزین و نفت‌گاز در صنعت نفت مستلزم یک رویکرد جامع و هماهنگ است. با توجه به چالش‌های موجود و نیاز به بهبود زیرساخت‌ها، ایران می‌تواند با پیروی از تجربیات موفق جهانی و تمرکز بر حمایت از فناوری‌های نوین، به یکی از بازیگران اصلی در صنعت نفت و گاز در منطقه تبدیل شود. این اقدامات نه تنها به رشد اقتصادی کشور کمک خواهد کرد، بلکه می‌تواند به تأمین پایدار انرژی و بهبود کیفیت زندگی مردم نیز منجر شود.