صلح و آزادی را از کودکی باید آموخت!

مریم اندیش: مجمع عمومی سازمان ملل متحد درسال ۱۹۹۸، سال ۲۰۰۰ را سال “فرهنگ صلح” نام‌گذاری کرد و دهه ی ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰ را “دهه‌ی فرهنگ صلح و خشونت علیه کودکان و زنان” نامید. نام گذاری این سال از سوی سازمان ملل بیش از هر چیز به این سبب بود که هزاره‌ی سوم میلادی را با امید صلح آغاز کنیم. توجه به فرهنگ صلح و ارق به دلیل فرایندی بود که سازمان ملل پس ازجنگ جهانی دوم تا دهه ی ۹۰ میلادی طی کرد. صلح از محدوده‌ی “نه جنگ” خود را رها کرد و موفق شد مفاهیم ارزشمندی را در گستره ی خود جای دهد:
صلح و آزادی، مردم محوری، حق محوری، رفع هر نوع تبعیض و …استو از مفاهیمی است که در مورد صلح مورد توجه قرارگرفت. با شروع دهه جهانی فرهنگ صلح، ازسال ۱۳۷۸ موسسه پژوهشی کودکان دنیا در یک حرکت خودجوش مسئولیت معرفی این دهه را در ایران به عهده گرفت و موفق شد گروه‌های مختلفی را نسبت به این موضوع حساس کند.
از آن زمان گروه‌ها، انجمن‌ها و نهادهای بسیاری به برنامه‌های فرهنگ صلح پرداخته اند و برنامه‌های ارزشمندی در این حوزه داشته اند ولی منابع فرهنگ صلح در ایران بسیار اندک است.

لازمه گسترش صلح و آزادی

متاسفانه تا زمانی که مبانی، اصول، نظریه و دیدگاه‌های فرهنگ صلح و آزادی، به بحث گذاشته نشود، نمی توان انتظار داشت رخداد قابل توجهی به نفع فرهنگ صلح شکل بگیرد. شورای گسترش فرهنگ صلح که متشکل ازگروه‌های فعال کودکان و علاقه‌مندان به مسائل فرهنگ صلح است از سال ۱۳۸۱ در ایران فعالیت خود را آغاز کرد و در سال ۱۳۸۳ به مناسبت روز جهانی صلح جلسه ای درکمیسیون ملی یونسکو در تهران برگزار کرد.
در این جلسه گروهی از دانشگاهیان، هنرمندان پژوهشگران، سیاستمداران، وکلا، معلمان و … دعوت شدند تا ضرورت توجه به فرهنگ صلح با آنان مطرح شود. در این جلسه عنوان شد که پرداختن به موضوع فرهنگ صلح فقط در حیطه‌ی کودکان نیست بلکه گروه‌های مختلف جامعه باید برای توسعه و شناخت آن وارد میدان شوند و پژوهشگران این حوزه، پژوهش های خود را سامان بدهند، دانشگاهیان دانشجویان خود را برای کار بر روی این موضوع ترغیب کنند، فیلسوفان تئوری خود و یا دیگران را معرفی کنند و جامعه شناسان، روان شناسان، اقتصاد دانان و … هر کدام سهمی در تدوین و تولید مبانی فرهنگ صلح داشته باشند.

فرهنگ صلح را باید از کودکی آموخت

موسسه پژوهشی کودکان دنیا سمینار و کارگاه آموزشی صلح برگزار کرد. برای اینکه به شکل عینی ضرورت پرداختن به مبانی فرهنگ صلح و آزادی را در جامعه مطرح کند مصاحبه هایی با دست اندرکاران فرهنگ صلح انجام دادند، متخصصانی که درحوزه های مختلف گامهایی دراین حوزه برداشته اند. حاصل مصاحبه  سه جلد کتاب “صلح را باید از کودکی آموخت” و کتاب “فرهنگ صلح و معماری ایران” و کتاب “جستارهای آموزشی در فرهنگ صلح” می باشد.
جلد یک، گفت وگو با دو متخصص تعلیم و تربیت، استاد فرزانه زنده‌یاد خانم توران میرهادی و آقای ناصر یوسفی ست  که هر کدام جایگاه ویژه ای در تعلیم و تربیت کودکان ایران دارند.
جلد دو، گفتگو با چهار بانوست که سرشت، نهاد و تمامی زندگی شان در جهت  اشاعه و تعمیق فرهنگ صلح است اما با تخصص ها و دیدگاه های مختلف:

• خانم نوش‌آفرین انصاری، استاد کتابداری و دبیرشورای کتاب کودک،
• دکتر نسرین مصفا، حقوقدان و عضو هیئت علمی دانشگاه،
  -منیر پوراصلانی (همایونی)، کارشناس امور اجتماعی و موسس کانون توسعه فرهنگی کودکان،
• و مریم احمدی شیرازی، مشاور و موسس موسسه مادران امروز.

ارزشهای زندگی صلح و آزادی

یکی ازبا ارزش ترین، کاربردی ترین و موثرترین فعالیتهای موسسه پژوهشی کودکان دنیا در این زمینه، تالیف و ترجمه کتاب ارزشهای زندگی با عناوین: صلح و آزادی ، احترام ، فروتنی، برابری بردباری، راستی، همکاری، شادی و مسئولیت است، با اعتقاد بر این اصل که صلح آموختنی است و بهتر است آن را از کودکی آموخت، صلح را باید تمرین و تجربه کرد و سپس آن را توسعه داد.
صلح یکی از اصول و ارزش های زندگی است، صلح لحظه های صادقانه و صمیمی هر انسانی است که می تواند در زندگی شخصی خود و در زندگی اجتماعی آن را تجربه کند.
رعایت حقوق دیگران، احترام گذاشتن به تفاوتها، پذیرش تفاوتها و پیداکردن راه‌حل‌های مناسب برای همه ی اختلافها از جمله مواردی است که می توان ان را تجربه کرد.
این فعالیتها در میانه ی آخرین سال از دههظی صلح ۲۰۰۱-۲۰۱۰ اتفاق افتاد. دست‌یابی به صلح، سازوکاری می خواهد که باید همواره به آن بیندیشیم ….