سیاست گذاری بنزین در ایران

به گزارش سرمایه فردا، یکی از چالش‌های اساسی اقتصاد در ایران ناترازی انرژی و خصوصا بنزین است. از طرفی، تفکر غلط و رایجی که برخی آن را باور کرده‌اند این است که این ناترازی به خاطر مصرف زیاد مردم بوده و تنها راهکار تغییر سیاست گذاری بنزین است.
۱٫کنترل میزان مصرف
۲٫افزایش قیمت

گام اول ایجاد حساب عذاب وجدان و مقصر جلوه دادن مردم است که شما بیش از حد مصرف می‌کنید و مسبب مشکلات فعلی شده‌اید. وقتی هم در این مساله شکست خوردند، گام اول را شروع می‌کنند: محدودیت مصرف. نکته اینجاست که محدودیت مصرف هم هیچ مشکلی را حل‌ نمی‌کند و صرفا باعث اذیت و آزار مردم می‌شود.
مثلا در دولت رییسی تصمیم بر این شد که هرکس با کارت سوخت آزاد بتواند به جای ۶۰ لیتر صرفا ۴۰ لیتر بنزین بزند. نتیجه هم چیزی نبود غیر از طولانی‌تر شدن صفوف بنزین و اتلاف بیشتر وقت مردم.
حالا در دولت پزشکیان، یک گام فراتر از رییسی رفته و تصمیم بر این شده که سهمیه بنزین در کارت سوخت قرار می گیرد ولی اجازه ندارید به هر مدلی از آن استفاده کنید. فقط می‌توانید ۵۰ لیتر در روز بنزین بزنید.
از طرفی طبق تصمیم جدید، سقف سوخت گیری جایگاه‌ها با کارت آزاد هم از ۸۰۰۰ لیتر در روز به ۷۰۰۰ لیتر رسیده است. یعنی باید منتظر صف‌های طولانی‌تر و تنش‌های بیشتر در جایگاه‌ها باشیم.

سیاست گذاری بنزین در چه مرحله ای است؟

فعلا سهمیه بندی بنزین اجرا می شود اما در گام بعدی افزایش قیمت بنزین است. این سیاست هم در شرایط فعلی نه منطقی است و نه جواب می‌دهد. افزایش قیمت بنزین فقط در صورتی که دو شرط زیر رعایت شود قابل دفاع است:
۱.واردات خودرو به صورت کاملا آزادانه انجام شود.
۲.واردات خودرو بدون اعمال تعرفه انجام شود.
خودروهای بی کیفیت داخلی مصرف بسیار بالایی در مقایسه با نسخه‌های خارجی دارند. میانگین مصرف خودرو تویوتا ۴.۸ و میانگین مصرف خودروهای داخلی ۹.۳ است. البته باید مدنظر داشت که با توجه به کاهش قدرت خرید مردم و فرسوده شدن خودروهای مورد استفاده داخلی، مصرف سوخت خودروهای موجود در کشور حدود ۱۱ لیتر در هر صد کیلومتر است.
اگر قیمت بنزین جهانی را یک دلار فرض کنیم و مصرف بنزین را صد لیتر در ماه در نظر بگیریم، یک خودرو در سال ۱۲۰۰ دلار مصرف بنزین دارد. دولت برای یک خودرو اقتصادی ۱۵ هزار دلاری حدود ۱۴ هزار دلار تعرفه و عوارض گمرک دریافت می‌کند(یعنی معادل مصرف ۱۲.۵ سال یک خودرو و این درحالیست که عمر مفید خودرو در دنیا حدود ۱۰ سال است)
توصیه مهم به سیاست گذاری بنزین این است که وارادت خودرو را درست و اصولی باز کنید، بخش زیادی از ناترازی‌ها و نارضایتی‌ها حل می‌شود.