سیاست‌زدایی از حمایت دانشجویان از فلسطین

به گزارش سرمایه فردا، از زمان آغاز جنگ صهیونیست ها علیه مردم غزه، دانشجویان امریکایی در اعرتاض به جنایات و نسل کشی صهیونیست ها، دست به اعتراض زده و کمپچین های مختلفی را برای فشار بر دولت آمریکا در جهت دست کشیدن از حمایت از جنایتکاران جنگی به راه انداختند. در دوره ای که بایدن رییس جمهور بود، دولت آمریکا با تهدیدات فراوان و گاهی با ارسال نیروهای ویژه به محوطه های دانشگاهی ، سعی در متفرق کردن دانشجویان و بستن صدای منتقدان کرد. بعد از مدتی با روی کار آمدن دولت ترامپ، شرایط و فضای سیاسی آمریکا برای ادامه این اعتراضات به شدت سخت شد. ترامپ که شخصا بارها از اقدامات و جنایت های صهیونیست ها در غزه حمایت کرده و ارسال سلاح به سرزمین های اشغالی را شدت بیشتری بخشید، عنوان کرد که «جای منتقدان به اسراییل در آمریکا نیست». در ابتدای امر گمان می شد این جمله، نشاندهنده اوج حمایت دولتش از صهیونیست ها و تلاش او برای ساکت کردن محیط های دانشگاهی است اما بعد از مدتی مشخص شد این جمله در واقع دستور العملی آشکار به سرویس های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در جهت اخراج کردن گسترده دانشجویان و همچنین فشار به دانشگاهها برای پایان دادن به هر نوع اقدام در جهت حمایت از حقوق انسانی مردم در غزه است.

بازداشت ها، تهدیدات و قطع بودجه های فدرال تعدادی از دانشگاهها، از همین زمان شروع شد و در نهایت کار را به جایی رساند که رسانه ها بیان کردند نه تنها دانشجویان خارجی دیگر در آمریکا احساس امنیت نمی کنند، بلکه دانشگاهها نیز خود به دستگاه اجرای سیاست های « مک کارتیسم» در دولت ترامپ تبدیل شده اند و دست به اخراج یا تنبیه تعداد زیادی از دانشجویان زده اند.

حالا مارک روبیو، وزیر امور خارجه دولت ترامپ با صراحت اعلام کرده است که در حدود ۶۰ هزار دانشجوی خارجی تاکنون ویزاهایشان باطل شده و رسانه ها نیز عنوان می کنند کار تفتیش عقاید برای ورود دانشجویان جدید به دانشگاهها در جریان است و بسیاری از دانشگاهها هم اینک به همکار دولت ترامپ در شناسایی دانشجویان حامی فلسطین تبدیل شده اند تا بودجه های دولتی را از دست ندهند!

رسانه های آمریکایی در طول چند ماه گذشته، به بررسی فشارها و چالش‌های گسترده‌ای پرداخته اند که دانشجویان، اساتید، و کارمندان طرفدار فلسطین، در محیط‌های آکادمیک، تجربه کرده اند. این منابع طیف وسیعی از تلاشها برای ساکت کردن حامیان فلسطین در دانشگاهها را بیان کرده اند که از پدیده داکسینگ شروع شده، با آزار و اذیت فیزیکی و کلامی، تبعیض شغلی و تحصیلی ادامه یافته و در نهایت به احساس عدم امنیت و تلاش برای خارج شدن سریعتر از دانشگاههای ایالات متحده می‌رسد.

 

اقدامات متعدد برای مقابله با دانشجویان حامی فلسطین

دولت آمریکا، به ویژه دولت ترامپ، اقدامات متعددی را برای مقابله با دانشجویان حامی فلسطین در دانشگاه‌ها انجام داده است این اقدامات که اغلب با هدف مقابله با یهودستیزی در دانشگاه‌ها اعلام شده‌اند، نگرانی‌هایی را درباره آزادی بیان و آزادی آکادمیک ایجاد کرده‌اند. اقدامات دولت ترامپ در چند محور سازماندهی شدند که اولین محور آن تهدیدات مرتبط با تامین مالی و اقدامات انضباطی علیه دانشگاهها و همچنین دانشجویانی بود که در اعرتاضات مرتبط با جنایت های رژیم صهیونیستی مشارکت داشتند. در عین حال دولت آمریکا به سمت تغییر قوانین و سیاست های دانشگاهی و حتی تغییر ریاست دانشگاهها رفت وفشارهای زیادی را برای ایجاد محدودیت و در موارد بسیاری ، از بین بردن آزادی بیان دانشجویان و اساتید اعمال کرد . تغییرات در دانشگاه کلمبیا و اجبار رییس این دانشگاه به استعفا، یکی از مهمترین مواردی بود که در همان روزهای ابتدایی اعتراضات به وضوح در رسانه ها به آن پرداخته شد.

سرکوب فعالان و سازمان های حقوق بشری و دانشجویان حامی فلسطین، یکی دیگر از این اقدامات بود که با کمک نیروها و سازمان های راست گرا و صهیونیست در داخل آمریکا انجام شد. شکایت علیه گروه های حامی حماس در آمریکا، ازفایش سرکوب سازمان های حقوق بشری حامی فلسطین و بازداشت و اخراج دانشجوان فعال در این زمینه، از جمله این موارد بود که پر سر و صداترین پرونده در این خصوص ، ماجرای بازداشت و تلاش برای اخراج محمود خلیل، دانشجوی دانشگاه کلمبیا

از خاک امریکا بود؛ آنهم در حالیکه او به همراه خانواده اش گرین کارت امریکا را داشتند. دولت آمریکا البته مهمترین گام خود برای سرکوب آزادی بیان را زمانی برداشت که تفسیر نوینی از « یهودستیزی » را برای اقدامات دانشگاهها و معترضان در سراسر آمریکا ارائه کرده و هر گونه انتقاد از دولت صهیونیستی را نیز « یهودستیزی» و اقدامی « مجرمانه» عنوان کرد.

در اینجا به مهمترین محورهای اقدامات ترامپ در طول چند ماه گذشته اشاره شده است :

 

تهدید و قطع بودجه‌های فدرال دانشگاهها

یکی از مهم‌ترین ابزارهای فشار دولت ترامپ بر دانشگاه‌ها استفاده از قدرت مالی بود. وزارت آموزش ایالات متحده به‌طور مستقیم دانشگاه هاروارد را تهدید کرد که در صورت عدم پذیرش خواسته‌های دولت، از دریافت کمک‌های مالی فدرال آینده محروم خواهد شد. دانشگاه هاروارد این اقدام را تلاشی برای انتقام‌گیری از استقلال علمی خود دانست. در همین چارچوب، دانشگاه کلمبیا نیز با تهدید قطع ۴۰۰ میلیون دلار بودجه مواجه شد و در ادامه شماری از دانشجویان معترض را اخراج کرد تا بتواند با دولت به توافق برسد. در کالیفرنیا، دانشگاه UCLA اعلام کرد که دولت ترامپ ۵۸۴ میلیون دلار از بودجه فدرال آن را مسدود کرده است؛ اقدامی که فرماندار ایالت، گوین نیوسام، آن را «باج‌خواهی» نامید. افزون بر این، وزارت آموزش به ۶۰ دانشگاه هشدار داد که در صورت عدم برخورد با آنچه «یهودستیزی» خوانده می‌شد، با عواقب جدی روبه‌رو خواهند شد. حتی وزارت دادگستری نیز به طور مستقیم وارد عمل شد و دانشگاه جرج واشنگتن را به نقض قوانین حقوق مدنی متهم کرد؛ زیرا در جریان اعتراضات طرفدار فلسطین، به زعم دولت، در برابر محیطی خصمانه علیه دانشجویان یهودی «بی‌تفاوت» بوده است.

 

فشار بر دانشگاه‌ها برای سرکوب اعتراضات

 

کاخ سفید تلاش کرد دانشگاه‌ها را به اعمال محدودیت‌های سختگیرانه بر فعالیت‌های دانشجویی وادار کند. این فشارها اغلب با شعار مقابله با یهودستیزی توجیه می‌شد، اما در عمل مرز میان نفرت‌پراکنی و انتقاد از سیاست‌های اسرائیل مخدوش شد. دانشگاه‌ها تحت فشار قرار گرفتند تا تعریف جدیدی از یهودستیزی، همچون تعریف ارائه‌شده از سوی ائتلاف بین‌المللی یادبود هولوکاست (IHRA)، بپذیرند؛ تعریفی که از دید بسیاری از منتقدان به سرکوب اعتراضات مشروع دانشجویان طرفدار فلسطین می‌انجامید. افزون بر این، دولت خواستار تضمین دانشگاه‌ها شد تا مانع از «خارج شدن اعتراضات از کنترل» شوند و حتی محدودیت‌هایی بر نوع سخنانی که می‌توان بیان کرد وضع گردد. مایکل راث، رئیس دانشگاه وسلیان، این سیاست را حمله‌ای آشکار به آزادی بیان توصیف کرد.

در همین راستا، مقررات جدیدی در برخی دانشگاه‌ها اعمال شد. ممنوعیت استفاده از پوشش چهره در اعتراضات و جلوگیری از ایجاد کمپ‌های بدون مجوز در محوطه دانشگاه بخشی از این محدودیت‌ها بود. دانشگاه کلمبیا روابط خود را با برخی گروه‌های فعال قطع کرد و هشدار داد که گروه‌های دیگر نیز در صورت ادامه فعالیت‌ها با مجازات روبه‌رو خواهند شد. در دانشگاه شیکاگو نیز سازوکار انضباطی تازه‌ای طراحی شد که امکان دفاع مؤثر دانشجویان از خود را محدود می‌کرد و در نهایت به تعلیق یک دانشجوی عرب منجر شد.

 

مداخله در برنامه‌های آموزشی و آزادی علمی

محدودیت‌ها تنها به حوزه اعتراضات ختم نشد، بلکه دولت تلاش کرد در محتوای آموزشی دانشگاه‌ها نیز دخالت کند. بنابه گزارش گاردین، وزارت آموزش آمریکا یک برنامه مشترک میان دانشگاه دوک و UNC را به دلیل تمرکز بیش از حد بر مطالعات فرهنگی و موضوعاتی چون «عشق در ایران مدرن» زیر سؤال برد. از نظر دولت ترامپ، چنین برنامه‌هایی با مأموریت فدرال برای «تقویت امنیت و ثبات اقتصادی ایالات متحده» همخوانی نداشت. منتقدان این اقدام را بخشی از تلاش دولت برای خاموش کردن نقدهای دانشگاهی علیه سیاست‌های اسرائیل و نمونه‌ای از «اسلام‌هراسی به سبک برخورد تمدن‌ها» توصیف کردند.

 

هدف‌گیری دانشجویان خارجی و دارندگان ویزا

دولت ترامپ تنها به فشار مالی و سیاسی بر دانشگاه‌ها بسنده نکرد، بلکه ابزارهای مهاجرتی را نیز برای خاموش کردن صدای اعتراض به کار گرفت. بازداشت محمود خلیل، دانشجوی سابق دانشگاه کلمبیا و دارنده گرین‌کارت، توسط مأموران مهاجرت نمونه‌ای شاخص از این رویکرد بود. ترامپ او را به داشتن «دیدگاه‌های رادیکال طرفدار حماس» متهم کرد و مدعی شد که چنین فعالیت‌هایی «ضدیهودی و ضدآمریکایی» است. منتقدان اما این اقدام را کوششی آشکار برای ایجاد رعب و ساکت‌کردن جنبش‌های دانشجویی دانستند. ترامپ حتی در سخنان انتخاباتی خود وعده داد که هر دانشجوی خارجی که در حمایت از فلسطین اعتراض کند از کشور اخراج خواهد شد. او تهدید کرد ویزای دانشجویان طرفدار حماس را لغو می‌کند و ساکنان خارجی شرکت‌کننده در تظاهرات «حامی جهاد» را از آمریکا اخراج خواهد کرد. این سیاست از سوی وزیر خارجه وقت، مارکو روبیو، نیز علناً تأیید شد. در رسانه‌ها گزارش‌هایی از لغو ویزای دانشجویان فعال طرفدار فلسطین منتشر شد؛ از جمله در دانشگاه هاروارد و حتی نمونه‌ای در بریتانیا که در آن یک دانشجوی فلسطینی دانشگاه منچستر به بهانه‌های امنیتی از ادامه تحصیل بازماند.

 

محکومیت عمومی و برچسب‌زنی به فعالان

دولت ترامپ همچنین از عرصه عمومی و رسانه‌ای برای اعمال فشار استفاده کرد. ترامپ این اقدامات را از زمان انتخابات ریاست جمهوری آغاز کرد. او در دیدار با حامیان مالی خود اعتراضات ضداسرائیلی در دانشگاه‌ها را «افراطی و غیرقابل قبول» نامید و وعده داد با این فضا مقابله کند. سخنگوی کارزار انتخاباتی او نیز دولت بایدن را متهم کرد که با سهل‌انگاری خود به «معترضان ضدیهودی» قدرت داده است. بعد از انتخاب شدن ترامپ به عنوان رییس جمهور، حساب اینستاگرام کاخ سفید تصویری از محمود خلیل را پس از بازداشت او با عبارت «شالوم محمود» منتشر کرد؛ اقدامی که بسیاری آن را تحقیرآمیز و مغایر با کرامت انسانی دانستند. در همین حال، گروه‌های حامی اسرائیل همچون مرکز ملی حمایت یهودیان، شکایت‌هایی حقوقی علیه سازمان‌های دانشجویی نظیر «دانشجویان ملی عدالت برای فلسطین» و «مسلمانان آمریکایی برای فلسطین» مطرح کردند و آن‌ها را به ایفای نقش به‌عنوان بازوی نیابتی حماس و کمک به حملات ۷ اکتبر متهم کردند.

 

داکسینگ؛ ابزار تازه برای خاموش‌کردن صدای دانشجویان

پدیده «داکسینگ» (Doxxing) که به معنای افشای عمومی و عمدی اطلاعات شخصی افراد با هدف آزار و اذیت یا انتقام‌جویی است، در بستر اعتراضات دانشجویی مرتبط با مسئله فلسطین به‌عنوان ابزاری نوین برای سرکوب و ارعاب فعالان دانشگاهی به کار گرفته شده است. این شیوه، که ریشه در جنگ‌های روانی و فضای مجازی دارد، به تدریج به یکی از مهم‌ترین تهدیدها علیه آزادی بیان و امنیت فردی دانشجویان تبدیل شده است.این اقدامات با همراهی کاخ سفید و توسط گروه های راستگرایی صورت گرفت که طرفدار صهیونیسم بودند.

یکی از رایج‌ترین اشکال داکسینگ، انتشار نام، تصویر، شماره تلفن و سایر جزئیات خصوصی دانشجویان در فضای عمومی است. این اقدام معمولاً با هدف لکه‌دار کردن وجهه اجتماعی و ایجاد فشار روانی انجام می‌شود و در بسیاری از موارد زمینه تهدیدهای مستقیم علیه دانشجویان را فراهم کرده است.

یکی از تاکتیک‌های جدید در این حوزه، استفاده از کامیون‌هایی است که تصاویر و اطلاعات شخصی دانشجویان حامی فلسطین را به‌طور علنی در سطح شهر به نمایش می‌گذارند. گزارش‌ها حاکی از آن است که این کامیون‌ها در مقابل دانشگاه‌هایی چون هاروارد مستقر شده و دانشجویان را با برچسب‌هایی چون «حامی تروریسم» یا «یهودی‌ستیز» معرفی کرده‌اند. حتی مواردی ثبت شده است که این کامیون‌ها در برابر منازل خانواده دانشجویان توقف کرده و فضای تهدیدآمیز گسترده‌تری ایجاد کرده‌اند.

دامنه داکسینگ تنها به فضای فیزیکی محدود نمی‌شود، بلکه در عرصه آنلاین شدت بیشتری یافته است. بسیاری از دانشجویانی که هدف این حملات قرار گرفته‌اند، گزارش داده‌اند که تماس‌های تلفنی با تهدید به مرگ و تجاوز دریافت کرده‌اند. هم‌زمان، اطلاعات شخصی آنان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و پیام‌هایی با آرزوی مرگ برایشان ارسال گردیده است. این روند، موجی از ترس و ناامنی روانی را میان دانشجویان دامن زده است.

تأثیر داکسینگ فراتر از زمان حال و بر آینده دانشجویان نیز سایه افکنده است. برخی دانشجویان اعلام کرده‌اند که به دلیل این حملات، فرصت‌های شغلی خود را از دست داده‌اند یا در مسیر یافتن کار در آمریکا با موانع جدی روبه‌رو شده‌اند. علاوه بر آن، فشارهای ناشی از برچسب‌زنی عمومی، بر پرونده‌های تحصیلی و اعتبار علمی آنان نیز اثر گذاشته است.

 

اقدامات دانشگاه ها علیه دانشجویان

شاید این ذهنیت وجود داشته باشد که مسئولان دانشگاهی در برابر این هجمه عظیم دولت آمریکا به دانشجویان منتقد به وضعیت حقوق بشر در سرزمین های اشغالی و غزه، به وسط میدان آمده و از دانشجویان خود دفاع کرده اند اما آمارها نشان می دهد دانشگاهها و مسئولان آن در همدستی عجیبی با دولت ترامپ دست به همکاری با جنایتکاران زده و ضمن سرکوب صدای مخالفان در محیط دانشگاهی، ارتباطات علمی و کاری خود با دانشگاههای صهیونیست را نیز افزایش داده اند.

دانشگاه کلمبیا از اولین دانشگاههایی بود که بلافاصله بعد از استعفای رییس آن به دلیل ناتوانی در برخورد با دانشجویان حامی فلسطین، با روی کار آمدن ریاست جدید، بلافاصله به برخورد با دانشجویان پرداخت. این دانشگاه،  دانشجویان را به دلیل اعتراضات حامی فلسطین اخراج کرد و دانشجویان تحصیلات تکمیلی مددکاری اجتماعی در کلمبیا به دلیل فعالیت‌های حامی فلسطین تعلیق شدند. دانشجویان و اساتید در هاروارد و همچنین در دانشگاههای  کالیفرنیا و واشنگتن به دلیل حمایت از فلسطین تعلیق یا اخراج شدند. هیئت امنای دانشگاه هاروارد در عین حال به ۱۳ دانشجوی ارشد این دانشگاه که در اعتراضات شرکت کرده بودند، مدرک تحصیلی نداد. یک دانشجو در هاروارد از اتمام ترم خود منع شد و مدرک تحصیلی‌اش به مدت یک سال پس از اتمام تمامی واحدهای درسی با افتخار بالا، سلب شد. دانشگاه کلمبیا پس از برپایی چادرهای اعتراضی حامی فلسطین، مراسم اصلی فارغ‌التحصیلی خود را لغو کرد. کلمبیا همچنین مقررات جدیدی را وضع کرد که استفاده از ماسک و برپایی چادرهای بدون مجوز در محوطه دانشگاه را ممنوع می‌کنددانشگاه کلمبیا همچنین سازمان‌های دانشجویی را مسئول اقدامات اعضایشان دانست و همکاری خود را با برخی گروه‌های فعال متوقف کرد. دانشجویان دانشگاه های دیگر نیز گزارش دادند که می‌دانستند افرادی بورس تحصیلی‌شان لغو شده است.

مجموعه این اقدامات، به ایجاد فضایی از ترس و خودسانسوری در دانشگاه‌های آمریکا منجر شد. بسیاری از دانشجویان و استادان گزارش داده‌اند که از بیم مجازات‌های دانشگاهی و حرفه‌ای، افشای اطلاعات شخصی در فضای مجازی یا حتی تهدید به خشونت فیزیکی، از بیان دیدگاه‌های خود خودداری می‌کنند. منتقدان این روند را «اورولی» و نشانه‌ای از ورود ایالات متحده به دورانی تازه از سرکوب سیاسی دانسته‌اند که نه تنها آزادی‌های دانشگاهی، بلکه بنیادهای دموکراسی لیبرال را تهدید می‌کند.

 

بازتاب نا امید کننده اقدامات ترامپ برای کاخ سفید و اسراییل

اقدامات ترامپ برای حمایت از جنایات رژیم صهیونیستی و بستن دهان منتقدان و معترضان به این اقدامات در داخل خاک آمریکا، شاید برای مدتی باعث کمرنگ شدن فضای اعتراض در دانگشاهها شده باشد اما نظرسنجی ها نشان می دهند این اقدامات نه تنها فضای ملتهبی در داخل جامعه آمریکا ایجاد کرده، بلکه نسل جدید جوانان امریکایی را نیز به تنفر از اسراییل و حامیان آن کشانده است.

به گزارش PBS News ، مطالعات دانشگاه هاروارد و گزارش‌های میدانی از دانشگاه‌های مختلف نشان می‌دهد که دانشجویان و اعضای هیئت علمی، به‌ویژه دانشجویان مسلمان، عرب، فلسطینی و حامی فلسطین، با یک فضای پراضطراب مواجه شده‌اند. بسیاری از دانشجویان دانشگاه Wesleyan بیان کرده‌اند که به دلیل ترس از قضاوت یا مجازات، در مشارکت در اعتراضات مردد هستند و حتی در انتخاب پوشش یا حضور فیزیکی در مکان‌های عمومی «روی تخم مرغ راه می‌روند».

در دانشگاه هاروارد، ۵۰ درصد از پاسخ‌دهندگان در نظرسنجی دانشگاهی اذعان کرده‌اند که احساس راحتی در بیان دیدگاه‌های سیاسی خود ندارند و ۵۹ درصد معتقدند که بیان نظرات سیاسی ممکن است با پیامدهای تحصیلی یا حرفه‌ای همراه باشد. این نگرانی در میان مسلمانان و دانشجویان خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) به ترتیب به ۹۲ و ۸۶ درصد رسیده است. در نتیجه، بسیاری از دانشجویان از خودسانسوری استفاده می‌کنند و احساس می‌کنند که هیچ حمایت واقعی از آزادی بیان از سوی دانشگاه وجود ندارد.

نظرسنجی‌ها و داده‌های میدانی نشان می‌دهد که دانشجویان و اعضای هیئت علمی حامی فلسطین در معرض تبعیض و فشارهای مستقیم بوده‌اند. در دانشگاه هاروارد، ۲۹ درصد  از همه پاسخ‌دهندگان گزارش کرده‌اند که به دلیل دیدگاه‌های سیاسی خود با کلیشه‌سازی یا تبعیض مواجه شده‌اند، این نسبت برای مسلمانان ۷۱ درصد  و برای دانشجویان MENA ۷۶ درصد  است. علاوه بر آن، ۳۴ درصد  از کل پاسخ‌دهندگان اظهار کرده‌اند که احساس راحتی برای بیان عقاید مذهبی یا هویت قومی خود ندارند. برخی از دانشجویان مسلمان گزارش کرده‌اند که برای بیان دیدگاه‌های خود درباره فلسطین مورد طرد هم‌سالان قرار گرفته‌اند یا پیشنهادهای شغلی‌شان لغو شده است. همچنین، اعضای هیئت علمی یهودی که دیدگاه‌های ضدصهیونیستی یا حامی فلسطین داشتند، با تهدید، «دکسینگ» و فشار برای سکوت مواجه شده‌اند.

با این حال نظرسنجی‌های ملی و دانشگاهی نشان می‌دهد که دیدگاه‌های عمومی و دانشجویی نسبت به حقوق فلسطینیان در حال تغییر است. طبق نظرسنجی Pew Research (آوریل ۲۰۲۵)، ۵۳ درصد بزرگسالان آمریکایی دیدگاه نامطلوبی نسبت به اسرائیل داشتند که افزایش قابل توجهی نسبت به سال ۲۰۲۲ است. همچنین، حمایت نسل Z از حقوق فلسطین در دانشگاه هاروارد به ۴۳درصد افزایش یافته است. این تغییرات اجتماعی-سیاسی موجب فشار بیشتر بر سیاست‌گذاران دانشگاهی برای مدیریت اعتراضات شده است.

نویسنده: ثمانه اکوان