سرنوشت ناترازی صندوق های بازنشستگی در بورس

در حال حاضر یکی از مهمترین عواملی که روی بودجه سال آینده تاثیر گذار شده است نحوه جبران ناترازی صندوق های بازنشستگی است، هرچند دولت فعلا روی افزایش سن بازنشستگی برای کاهش هزینه و خروجی صندوق ها تمرکز دارد اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که این موضوع نمی تواند در بلندمدت به ثبات صندوق ها کمک کند.
در حال حاضر صندوق های بازنشستگی به واسطه شرکت های سرمایه گذاری که دارند سهام شرکت های زیادی در بورس را خریداری کرده اند، به همین دلیل کارشناسان معتقدند که مدیریت مناسب سرمایه می تواند زیان صندوق ها را تا حدودی برطرف کند و در بلند مدت یک شرایط پایدار برای صندوق ها ایجاد کند.

به گفته حمید میرمعینی سرمایه  صندوق های بازنشستگی باید به نحوی سرمایه‌گذاری شود که  ورودی و خروجی صندوق ها را متعادل کند. در واقع اگر سرمایه گذاری ها منجر نشود که بازدهی سرمایه صندوق‌ها متناسب با تورم نباشد، نمی‌تواند هزینه های صندوق برای پرداخت حقوق بازنشستگان را جبران کند

حمید میرمعینی، کارشناس بازارهای مالی با اشاره به اینکه افزایش سن بازنشستگی عامل رفع کامل ناترازی صندوق‌های بازنشستگی نمی شود، گفت: سرمایه این صندوق ها باید به نحوی سرمایه‌گذاری شود که  ورودی و خروجی صندوق ها را متعادل کند. در واقع اگر سرمایه گذاری ها منجر نشود که بازدهی سرمایه صندوق‌ها متناسب با تورم نباشد، نمی‌تواند هزینه های صندوق برای پرداخت حقوق بازنشستگان را جبران کند.
او با تاکید بر اینکه صندوق‌ها باید به صورت ریشه‌ای مشکلات خود را حل کند، افزود: در حال حاضر صندوق‌ها در مدیریت ناکارآمد منابع و ساختار اقتصادی تصمیم قاطع و کارآمد در خصوص این صندوق‌ها اتخاذ شود و با برنامه‌ریزی در خصوص مدیریت صندوق‌های بازنشستگی، این صندوق‌ها را ازمدیریت سیاسی خارج کنیم.»
او با بیان اینکه سرمایه‌گذاری منابع صندوق‌ها در سال های گذشته با تصمیم اشتباهی مواجه شده است، افزود:  باید سرمایه صندوق‌های بازنشستگی در بازارهایی سرمایه‌گذاری شود که بازدهی آنها بتوانند پاسخ‌گوی هزینه صندوق ها و حقوق بازنشستگان نیست.

اگر  مصوبه به تایید شورای نگهبان نرسد، به دلیل کمتر شدن ورودی صندوق‌ها و بالا رفتن توقع و تعهدات با بحران مواجه خواهند شد بنابراین صندوق های بازنشستگی در وهله نخست باید تعدادی از شرکت های زیان ده خود را واگذار کنند

در حال حاضر بسیاری از مسئولان معتقدند که باید به درستی نسبت پرداخت بالا برود، به نحوی که افراد مدت زمان بیشتری در سیستم اداری مانده و با طولانی‌ترشدن زمان بازنشستگی، دیرتر منابع دریافت کنند. این روش می‌تواند در شرایط بحران به صندوق‌ها کمک کرده و مانند یک مسکن برای درمان موقتی باشد. از طرف دیگر اگر  مصوبه به تایید شورای نگهبان نرسد، به دلیل کمتر شدن ورودی صندوق‌ها و بالا رفتن توقع و تعهدات با بحران مواجه خواهند شد. به همین دلیل دولت در یک شرایط بسیار سخت قرار گرفته و باید برای جلوگیری از زیان بیشتر و بروز مشکلات اجتماعی باید منابع درآمدی برای آنها تعریف کند. بنابراین صندوق های بازنشستگی در وهله نخست باید تعدادی از شرکت های زیان ده خود را واگذار کنند و همچنین سهام شرکت های پربازده را با شرکت های کم بازده جبران کنند تا از این طریق بتوانند رفته رفته زیان انباشته خود را کاهش دهند. 

به طور قطع افزایش واگذاری سهام شرکت های تحت مدیریت صندوق های بازنشستگی روی تابلوی بورس هم تاثیر خواهد گذاشت، به همین دلیل باید در انتظار نتیجه نهایی مصوبه ماند تا سرنوشت صندوق ها هم تعیین تکلیف شود.

صندوق ها مالک شرکت های زیان ده
با توجه به اینکه صندوق‌های بازنشستگی در کشور با چالش های بسیار زیاده شده روبرو شده اند و دولت امیدوار است بخشی از مشکلات صندوق‌های بازنشستگی با تغییر سن بازنشستگی حل شده و بخشی باقی هم با تغییر ساختار صندوق ها حل کند، اما فعلا واکنش جامعه و نمایندگان مجلس نسبت به این سیاست مثبت نبوده است.

فردین آقابزرگی معتقد است که در شرایط کنونی سیستم‌های مدیریتی این صندوق ها هم با چالش مواجه است، در واقع بخشی از مشکلات صندوق‌ها ناشی از تورم و شرکت های زیان ده و بخشی هم ناشی از مشکلات صندوق‌های بازنشستگی، در نتیجه ورودی کم و خروجی بالاتر است، به عبارت دیگر میزان ورودی و خروجی در این صندوق‌ها تراز نیست

فردین آقابزرگی درباره مشکلات صندوق های بازنشستگی و سیاست های دولت برای رفع موانع اصلاح ساختار آنها گفت: در سال های گذشته دولت برای اینکه بتواند بخشی از بدهی خود به بیمه ها را تسویه کند شرکت های زیان ده را به آنها واگذار کرده به همین دلیل این صندوق ها بیشتر با زیان روبرو شده اند.

او با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی سیستم‌های مدیریتی این صندوق ها هم با چالش مواجه است، افزود: بخشی از مشکلات صندوق‌ها ناشی از تورم است، اما بخشی از مشکلات صندوق‌های بازنشستگی، ناشی از  ورودی کم و خروجی بالاتر آنهاست، به عبارت دیگر میزان ورودی و خروجی در این صندوق‌ها تراز نیست.
او با تاکید بر اینکه مدیریت در صندوق‌های بازنشستگی باید به صورت اصولی مدیریت شوند، اظهار کرد:  زمانی سرمایه صندوق ها بازدهی بیشتری داشته باشد بخشی از ناترازی آنها را جبران می کند، از طرف دیگر باید منبع درآمدی جدید برای صندوق‌های بازنشستگی تعریف شود
 به گزارش سرمایه فردا، بسیاری از مسائل و مشکلات کنونی صندوق ها با تعریف‌ منابع درآمدی برای آنها رفع خواهد شد، چراکه انها به واسطه منابع درآمدی موجود که در قوانین بودجه برای آنها پیش بینی شده، می‌توانند  ثروت جدیدی را برای صندوق‌ها ایجاد کنند. علاوه بر این تمامی راهکارها برای عبور از بحران، مدیریت درست و اصولی در این صندوق‌هاست که باعث می‌شود بازدهی سرمایه گذاری آنها در سرمایه گذاری بالا برود و از شرق شرکت های زیان دهی که سال ها پیش از طریق تهاتر به آنها واگذار شده خلاص شوند.

در یک هفته اخیر که لایحه بودجه سال آینده به دولت برگشت خورده بسیاری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تاکید کرده اند که موضوع سن بازنشستگی باید توسط دولت اصلاح شود. بنابراین در صورتیکه مصوبه سن بازنشستگی در شورای نگهبان مورد تایید قرار نگیرد مجلس بار دوم نگاهی متفاوت به آن خواهد داشت، به همین دلیل عملکرد سهام صندوق های بازنشستگی و شرکت های بیمه هم در بازار سرمایه متفاوت خواهد بود. با این حال به نظر می رسد که دولت و مجلس نسبت به ناترازی صندوق ها بی تفاوت نخواهند بود و احتمالا منابع درآمدی جدیدی برای آنها تعریف خواهند کرد که یکی از آنها می تواند بخشی از منابع مالیاتی باشد.