ریسک‌های سیاسی در خاورمیانه

به گزارش سرمایه فردا، ریسک‌های سیاسی در خاورمیانه، به‌ویژه در ایران، تأثیرات منفی شدیدی بر اقتصاد دارند. این ریسک‌ها با کاهش سرمایه‌گذاری خارجی، تضعیف رشد اقتصادی، و افزایش نوسانات نرخ ارز و تورم همراه هستند.

پژوهشی با بررسی داده‌های اقتصادی ایران از ۱۳۶۹ تا ۱۳۹۹ نشان می‌دهد که نااطمینانی اقتصاد کلان و ریسک سیاسی به‌طور قابل توجهی نوسانات نرخ ارز را افزایش می‌دهند. در دوره توافق هسته‌ای (۱۳۹۴-۱۳۹۷)، این اثرات کمتر بوده‌اند.

تحقیقات دیگر نیز نشان می‌دهند که ریسک‌های سیاسی باعث کاهش جذب سرمایه‌گذاری خارجی می‌شوند. این مسئله به دلیل کاهش امنیت سرمایه و بستر قانونی مناسب است.

برای کاهش این ریسک‌ها، بیمه‌های ریسک سیاسی به‌عنوان یک راهکار مطرح می‌شوند. شرکت‌های بیمه می‌توانند با پوشش خسارات ناشی از ریسک‌های سیاسی، سرمایه‌گذاران را تشویق به سرمایه‌گذاری‌های کلان کنند.

در نهایت، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که استرس مالی و ریسک سیاسی تأثیرات منفی بر رشد اقتصادی، تشکیل سرمایه و هزینه مصرف نهایی در ایران دارند.

کاهش ریسک سیاسی می‌تواند بهبود این متغیرها را به همراه داشته باشد. این یافته‌ها اهمیت رفع ریسک‌های سیاسی و افزایش اطمینان در فضای اقتصادی ایران را به سیاستگذاران یادآوری می‌کند.

ریسک‌های سیاسی تحت تاثیر سرمایه اجتماعی ضعیف

برای توسعه سیاسی به دو بعد توانمندسازی حکومت و مردم به طور همزمان نیازمند هستیم.

همچنین نمی‌توان انتظار داشت جامعه به سمت توسعه حرکت کند بدون اینکه سرمایه اجتماعی، همبستگی و ایده مرکزی وجود داشته باشد.

البته توانمندسازی مردم تنها به مسائل سیاسی محدود نمی‌شود، زیرا اگر رفاه اقتصادی مردم کافی نباشد امکان توجه به مسائل سیاسی و اجتماعی وجود ندارد.

بنابراین دولت حتما به بازسازی سرمایه اجتماعی خود نیاز دارد که ۳ماه ابتدایی کار دولت زمان مناسبی برای آن است.

با این حال اگر اصلاحات اقتصادی بدون گشایش‌های بین‌المللی و بهبود رشد اقتصادی صورت پذیرد امکان بروز آشوب‌های اجتماعی وجود دارد.

گشایش‌های بین‌المللی بدون اصلاحات اقتصادی نیز منجر به بیماری هلندی می‌شود که پیش از این تجربه شده است.

باید توجه کرد به جای گفتن حرف‌های کلی مانند کاهش تحریم‌ها، باید لیستی از مهم‌ترین کشورها را تهیه کرده و تعاملات متوازنی را با این کشورها در نظر بگیریم.

این‌گونه با رشد اقتصادی حاصل از تعاملات می‌توان گشایش‌های اقتصادی داخلی را انجام داد.

آغاز یک جنگ تمام عیار در خاورمیانه

روزنامه گاردین در تحلیلی از افزایش سطح درگیری‌ها در منطقه با بیان اینکه دولت بایدن فرصت‌های زیادی را برای متوقف کردن تنش‌ها از دست داده است، می‌نویسد:

رئیس‌جمهور آمریکا گفته است اولویت او اجتناب از درگیری منطقه‌ای شامل اسرائیل و ایران است. اجتناب از اقدام و حفظ ابهام بهترین اهرم اوست.

درگیری‌ها در مرز لبنان و سرزمین‌های اشغالی ممکن است به یک جنگ تمام‌عیار بین اسرائیل و حزب‌‌‌الله تبدیل شود. رفت و برگشت پاسخ‌های هفته گذشته در منطقه به طرز نگران‌‌‌کننده‌‌‌ای شبیه این نوع درگیری‌‌‌هاست.

هر حمله و ضد حمله بین اسرائیل و دشمنانش این خطر را افزایش می‌دهد که جنگ فاجعه‌بار آن در غزه به یک درگیری منطقه‌ای با ایران و شبه‌نظامیان متحدش در عراق، لبنان، سوریه و یمن تبدیل شود.

جو بایدن گفته است که اولویت اصلی او جلوگیری از چنین جنگی است. چند روز آینده می‌تواند بحرانی باشد.

دولت بایدن به دولت نتانیاهو پیام داده که ممکن است از حمایت نظامی گسترده ایالات متحده برای آغاز یک جنگ تمام‌عیار در لبنان برخوردار نباشد.

اما برای جلوگیری از خارج شدن از کنترل درگیری بین اسرائیل و حزب‌‌‌الله، ایالات متحده و متحدان غربی آن باید بر آتش‌‌‌بس فوری در غزه پافشاری کنند – و نتانیاهو از تشدید حملات منطقه‌‌‌ای و سوق دادن ایران و متحدانش به جنگی ویرانگر دست بردارد. جایگزین، سقوط در خون بیشتر و ویرانی بی‌‌‌مورد است.

ترورهای سیاسی در خاورمیانه نشانه چیست

نیویورک‌تایمز نوشت: برای ماه‌‌‌ها، دیپلمات‌‌‌ها و تحلیلگران در پایتخت‌‌‌های خارجی نگران این بودند که تحولات سیاسی طولانی‌مدت در ایالات متحده می‌تواند باعث تشدید تنش‌ها در خارج از کشور شود.

خواه در جنگ روسیه و اوکراین، خواه جاه‌‌‌طلبی‌‌‌های هسته‌‌‌ای کره‌شمالی یا طرح‌‌‌های توسعه‌‌‌طلبانه چین در دریای چین جنوبی.

اکنون؛ کمتر از ۱۰۰ روز قبل از انتخاب رئیس‌جمهور جدید آمریکا، بحران ژئوپلیتیک گسترده‌تر در صحنه آشنای خاورمیانه فوران کرده است.

ترور هدفمند مقامات سیاسی و نظامی حزب‌‌‌الله و حماس در بیروت و تهران، نگرانی‌ها از یک درگیری منطقه‌‌‌ای را عمیق‌‌‌تر کرده است- جنگی که ممکن است ایالات متحده‌‌‌ درگیر درام سیاسی در داخل، ظرفیت کمی برای جلوگیری یا حتی مهار آن داشته باشد.

برای بایدن که زمان و اعتبار خود را صرف میانجی‌گری بین اسرائیل و حماس برای آزادی گروگان‌ها در غزه کرد، ترورهای پشت سر هم می‌تواند نشانه‌ای از بیهودگی تلاش‌های دیپلماتیک او حداقل در حال حاضر باشد. 

علاوه بر این، ایالات متحده ممکن است خود را درگیر منازعه مستقیم با ایران بیابد، چیزی که هر دو کشور در طول ماه‌‌‌ها تنش بر سر جنگ غزه تلاش کرده‌‌‌اند از آن اجتناب کنند.

ریسک‌های سیاسی در خاورمیانه معیشت در خاورمیانه را تحت تاثیر قرار داده‌است. درحالی که حکومت های این منطقه به دنبال خودکفایی هستند ابتدا به توسعه سیاسی نیاز دارند./دنیای اقتصاد