رشد بورس در بهار ۱۴۰۳ با سناریو جدید در راه است؟

هرچند روز چهارشنبه بازار وضعیت نسبتا بهتری را نسبت به روز سه‌شنبه داشت و تا حدودی زهر فروش بسیاری از سهم‌ها و قیمت‌های منفی گرفته شده بود. اما هنوز آن سایه ترس وجود دارد تا جریان تقاضا بیشتر تماشاچی بازار باشد. همین جریان در بازار وجود داشت. شاهد بودیم که بسیاری معتقدند تا وقتی این ماجرا به پایان نرسیده شاید فروش هم منطقی نداشته باشد. اما برای خرید صبر گزینه مهمترین برای سرمایه گذاران است.

حمید میرمعینی معتقد است که رشد بورس ایران زمانی که نرخ دلار افزایش می‌یابد تحت تاثیر ارزش جایگزینی و تورم رخ می دهد. هرچند این اتفاق با تأخیر انجام می شود و شرکت های صادراتی محرک اصلی رشد بازار می شوند. اما در ادامه روی رشد سهام شرکت‌های ریالی نیز تاثیر می‌گذارد

بازار سهام با ابهامات جدی دوباره مواجه است

در حال حاضر بازار سهام با ابهامات جدی دوباره مواجه است شاید حضور حقوقی‌ها با موج‌های خرید در بازار کمی شرایط بهتر شود، اما قاعدتاً فضای فعلی فضای امیدوارکننده ای نیست.
حمید میرمعینی کارشناس بازار سهام درباره تاثیر رسد قیمت دلار بر بازار سهام گفت: رشد قیمت دلار همواره بر بازار سرمایه ایران تاثیر گذاشته است. به عبارتی رشد بورس ایران زمانی که نرخ دلار افزایش می‌یابد تحت تاثیر ارزش جایگزینی و تورم رخ می دهد. هرچند این اتفاق با تأخیر انجام شود شرکت های صادراتی محرک اصلی رشد بازار می شوند. اما در ادامه روی رشد سهام شرکت‌های ریالی نیز تاثیر می‌گذارد.

عامل تورمی دلار باعث رشد ارزش سهام

او با تاکید بر اینکه رشد دلار به دلیل اینکه منجر به افزایش هزینه تمام شده شرکت‌ها می‌شود خیلی در بهبود سود عملیاتی کمک نمی‌کند، تصریح کرد: به طور کلی عامل تورمی دلار باعث رشد ارزش سهام می شوند. از نظر بنیادی نه تنها تاثیر مثبتی بر حاشیه سود شرکت‌ها ندارد. بلکه به دلیل اینکه دولت اجازه نمی دهد قیمت ارز نیمایی به سطح واقعی آن برسد. همیشه شرکت‌های بورسی نمی‌توانند ارزش واقعی صادرات خود را بدست بیاورند. بنابراین سودآوری آنها خیلی بالا نمی‌رود.

میرمعینی با تاکید بر اینکه بهترین مسیر برای رشد بازار سهام ایجاد بستر مناسب برای سودآوری واقعی شرکت‌هاست، اظهار کرد: برای نمونه وقتی قیمت‌گذاری دستوری وجود ندارد. شرکت‌ها می توانند با هزینه پایین تامین مالی و صادرات کنند. حاشیه سود آنها بهبود پیدا می کند و در این وضعیت رشد بازدهی سهام هم واقعی خواهد بود.
او با تاکید بر اینکه رشد بورس براساس سود واقعی شرکت‌ها پایدارتر است، اظهار کرد: زمانی که تورم عامل رشد بازار سرمایه باشد به دلیل اینکه بنیادی نیست می تواند به صورت نوسانی اتفاق بیفتد، زیرا سهامداران نسبت به ارزش واقعی سهام مطلع نیستند اما زمانی که نماد بورسی براساس سود عملیاتی رشد می کند سهامداران نسبت ارزندگی نماد آگاهی دارند، به همین دلیل در معاملات دچار نوسانات نمی شود.
در حال حاضر کسری تراز تجاری به عدد باورنکردنی و بی‌سابقه ۱۷ میلیارد دلار رسیده است. درحالی که آن طرف دلار نیما تغییر نکرده و برای واردات فراهم است. در چنین شرایطی صادرکننده ضرر می کند. در مقابل شاهدیم که در جریان نرخ ارز بازنده اصلی جریان فعالان واقعی اقتصاد و سهامداران و شرکت‌ها هستند و برنده واقعی دلالان و کسانی که در بازارهای موازی سرمایه‌گذاری کردند.

دو سناریو برای تغییر قیمت دلار نیمایی

فرایند رشد قیمت دلار در دو سناریو اتفاق می‌افتد؛ یا دلار نیما با فرایند تدریجی اختلاف خود را با بازار آزاد کم می‌کند. که این فرصت از دست رفت یا به شکل ناگهانی این موضوع تغییر می‌کند. به عبارت دیگر وقتی اختلاف ارز آزاد و نیمایی شدت می‌گیرد. سیاستگذار نرخ دلار نیما را یک شبه و بخشنامه ای تغییر داده و یک پله بالاتر می‌آورد.

به گفته محسن اسلامی در حال حاضر بازار در موقعیت ارزنده ای قرار دارد،  قیمت دلار بالای ۶۲ هزار تومان رفته و نوسانات منفی بورس هم ناشی از ریسک های سیستماتیک اتفاق افتاده که چندان پایدار نیست. در این موقعیت توقف رشد بورس مانند یک استراحت برای بازار محسوب می شود

بسیاری معتقدند در حال حاضر فضا برای این موضوع در حال فراهم شدن است. نمودار و روند تاریخی و اختلاف‌های ایجاد شده در نرخ دلار آزاد و نیما این موضوع را اثبات می‌کند. از آنجایی که یکی از قوی‌ترین و خاص‌ترین موج‌هایی که می‌تواند در سال ۱۴۰۳ برای بازار ایجاد شود موج حرکت دلار نیما خواهد بود. این اتفاق مستقیماً به سود و زیان شرکت‌ها برمی‌گردد و آنها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

دلایل توقف رشد بورس

محسن اسلامی کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه در حال حاضر بازار در موقعیت ارزنده ای قرار دارد، گفت:  قیمت دلار بالای ۶۲ هزار تومان رفته و نوسانات منفی بورس هم ناشی از ریسک های سیستماتیک اتفاق افتاده که چندان پایدار نیست. در این موقعیت توقف رشد بورس مانند یک استراحت برای بازار محسوب می شود. از این رو می توان گفت در این موقعیت فروش سهام توجیه ندارد و به زودی با تصمیمات جدید دولت درباره نرخ ارز نیمایی می تواند شرایط جدیدی در بازار رقم بزند.
البته این موضوع مستقیماً به تصمیمات سیاستگذار ارتباط دارد و اگر زودتر فاصله نرخ ارز نیما و بازار آزاد باشیم شاهد اتفاق مثبتی در بورس خواهیم بود. هرچند در حال حاضر دولت سیاست خود را بر کنترل نرخ ارز متمرکز کرده است. تاکنون دربرابر افزایش نرخ ارز نیمایی مقاومت کرده است.
 

اختلاف تاریخی نرخ بازار آزاد و نیما

اختلاف تاریخی نرخ بازار آزاد و نیما، صف نزدیک به ۵۰ میلیارد دلاری پشت نرخ دلار نیما و ارز ترجیحی و… به خوبی نشان دهنده این است که احتمالاً سیاستگذار دوباره مجوز افزایش قیمت دلار نیمایی را صادر می کند. در این وضعیت شرکت‌های صادراتی بورس می توانند حداکثر بهره را ببرند.

همانطوری که پیش از این در موج رشد قیمت دلار ارزش سهام شرکت های معدنی، فولادی و پتروشیمی رشد قابل توجهی داشت. در مقابل شرکت‌های ریالی با افت حاشیه سود مواجه شدند در نتیجه آن سهامداران شرکت‌های ریالی آسیب دیدند. با این وضعیت به نظر می رسد که نوبت بازگشت زیان سهامداران شرکت های ریالی هنوز نرسیده است.