جامعه

۴ عامل موثر در خلاقیت در ایران

حجت‌اله‌ مرادخانی، پژوهشگر صنایع خلاق و مدرس دانشگاه: یکی از آخرین بخشهای که به طرز فاجعه باری نابود شد، عرصه غنی خلاقیت و‌ نوآوری بود. که به شَر حضور دلالان همه چیزخوار و مدیرانی که چوب منفعت‌طلبی را تا بند آخرش می‌لیسند و عده‌ای سیاهی‌لشگر در نقش کارآفرین و تسهیلگر اجتماعی، تقریبا منهدم و عقیم گردید. مفهومی محوری در پیشینه فرهنگ، هنر ایران که سالهای اخیر، تبدیل به تخته موج‌سواری عده‌ای معلوم الحال شد و در نهایت قساوت، چهار میخ مهلک بر پیکر ظریفش کوبیدند.

جهالتی که در پوستینی خوش‌رنگ، کمر بسیاری از عرصه های توسعه را در ایران شکسته و این‌بار خلاقیت را به مسلخ نیستی کشاند. بستن پسوند خلاق به دنباله هر فعالیتی در این سالها تبدیل به یک ژست مبتذل و بی خاصیت و سبکی افتضاح شد. آدامس جویدن خلاق، لی‌لی کردن خلاق، مدیر خلاق، سیب‌زمینی خلاق، آب دوغ خیار خلاق و صدها عنوان خلاق‌دار دیگر که قرار بود در ادامه نوآوری کنند، اما تنها هدفشان کسب منفعت و مواجب برای عده‌ای بود.

نبود مبانی نظری: در شرایطی که همه تبدیل به متفکر خلاقیت و نوآوری شده‌اند، خلا منابع نظری این حوزه بیداد می‌کند. در این بین اما کمتر کسی به این کاستی مهلک و نبود متن‌های قابل ارجاع و دست اول پرداخته است. در مقابل خیلی‌ها صاحب‌نظر صنایع خلاق، اقتصاد خلاق و تسهیل‌گر کسب‌و‌کارهای خلاقانه شده‌اند و نتیجه کار هم همین کویر لم‌یزرع و بی‌حاصل موجود شده است.

چگونه رانت خلاقیت در ایران را از بین می‌برد ؟

مدیران رانتی: هیولای رانت و قشون همه‌چیزخوارش این حوزه را هم بلعیده و می‌بلعند. تنها در این بین با لفاظی‌های خام‌دستانه و گذاشتن ایرپاد در گوش و حمل تلفن آیفون و غرغره‌کردن تعدادی واژه و اصلاح (abbreviation) در تلاشند تا نشان دهند ما در عین شایستگی، خیلی به‌روز هم هستیم. با این کارشان میزها را همچنان حفظ یا بین عده‌ای مبادله می‌کنند و منابع مالی و سفرهای خارجی و مختصر امکانات این حوزه مثل برخی معافیت های مالیاتی را نصیب خودی‌ها می‌کنند. مثلا در یک نمونه شرکتی اقدام به تولید گَز دانش‌بنیان خلاق کرده بود.

پولشویی و تخریب منابع: راه‌اندازی مراکز متعدد خلاقیت و نوآوری، کانون‌ها پرورش ایده و تقویت قوای خلاقه موثر نبوده است. و در کنار اینها تغییر کاربری ساختمانها با بودجه‌های بلاعوض و بسیاری مواردی دیگر که نمیتوان منکر هدف پولشویی و به تباهی کشاندن منابع مالی و انسانی کشور آنهم در مقطع فعلی بود. غافل از اینکه خلاقیت قرص یا کپسول نیست که به خورد دیگران بدهند تا بدرخشند.

خواهران خلاق، برادران‌نوآور با وجود ساختار صُلب و خلاقیت‌کُش آموزش و پرورش کشور ما، صحبت از توسعه نوآوری و خلاقیت بیشتر شبیه کلاهبرداریست تا امری که بتوان به نتایج آن امیدی داشت. و در این میان تنها قربانی این دور باطل خلاقیت و انرژی زلال نیروهای جوان سرزمین آفت‌زده ایران است.

modir

Recent Posts

چرا کوچک‌سازی دولت تنها راه نجات است؟

در حالی‌که آرژانتین با اصلاحات ساختاری و کاهش حجم دولت به رشد اقتصادی چشمگیر دست…

4 ساعت ago

راه نجات اقتصاد ایران از دل تاریخ

در شرایطی که اقتصاد ایران با بحران‌های عمیق و ناکارآمدی‌های ساختاری مواجه است، بازگشت به…

5 ساعت ago

قانون تثبیت قیمت انرژی؛ از شعار حمایت تا واقعیت نابودی اقتصاد ایران

تصمیم مجلس هفتم برای تثبیت قیمت حامل‌های انرژی، با حمایت چهره‌های سیاسی و اقتصادی، در…

6 ساعت ago

روایت‌سازی‌های اغراق‌آمیز؛ تضعیف قدرت ایران در جنگ ۱۲ روزه

در بحبوحه تحلیل‌های پس از جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، برخی روایت‌ها با…

6 ساعت ago

بررسی عملکرد صنعت سیمان با وجود ناترازی ها

در سال‌های اخیر، عملکرد صنعت سیمان با رشد تقاضا، بهبود صادرات و اصلاح سازوکارهای فروش،…

1 روز ago

بازگشت روند صعودی بورس مشروط به چیست؟

اکنون تنها چیزی که می‌تواند قطار متوقف‌شده بورس را دوباره به حرکت درآورد، اراده‌ای سیاسی،…

1 روز ago