به گزارش سرمایه فردا، در اعماق اقیانوس آرام، جایی که رقابت ژئوپلیتیک دیگر تنها در آسمان و سطح دریا جریان ندارد، نبردی پنهان اما تعیینکننده در حال شکلگیری است؛ نبردی میان زیردریاییهایی که بیصدا حرکت میکنند اما نقششان در بازدارندگی و جنگ، سرنوشتساز است. آمریکا که دههها قدرت بلامنازع دریایی جهان بوده، اکنون با واقعیتی نگرانکننده روبهروست: شمار زیردریاییهای رقیبانش از تعداد زیردریاییهای تهاجمی این کشور پیشی گرفته است. در چنین شرایطی، کرهجنوبی طرحی را روی میز گذاشته که میتواند قواعد بازی را تغییر دهد؛ پیوستن به جمع شش کشوری که زیردریایی هستهای در اختیار دارند. اگر این برنامه عملی شود، سئول هفتمین قدرت زیرسطحی هستهای جهان خواهد بود.
از منظر راهبردی، این طرح برای هر دو طرف جذاب است. کرهجنوبی با داشتن زیردریایی هستهای میتواند تحرکات دریایی چین و کرهشمالی را با دقت و ماندگاری بیشتری رصد کند. در مقابل، آمریکا بخشی از بار سنگین گشتزنی زیرسطحی در منطقه هند–آرام را از دوش خود برمیدارد و زیردریاییهای تهاجمیاش را به نقاط حساستری مانند دریای چین جنوبی و اطراف تایوان منتقل میکند. یوجی جیهون، پژوهشگر مؤسسه تحلیلهای دفاعی کره و افسر پیشین زیردریایی، این تحول را «تغییردهنده بازی» مینامد؛ زیرا کرهجنوبی را از یک متحد وابسته به یک بازیگر فعال امنیتی در کنار آمریکا تبدیل میکند.
برتری زیردریاییهای هستهای تنها در قدرت آتش نیست. این زیردریاییها میتوانند ماهها و حتی از نظر فنی سالها بدون نیاز به آمدن به سطح آب در اعماق بمانند. سرعت بیشتر، برد عملیاتی وسیعتر و صدای کمتر، آنها را به ابزار ایدهآل جنگهای مدرن دریایی تبدیل کرده است. در مقابل، زیردریاییهای دیزلی مجبورند برای شارژ باتری و تأمین اکسیژن به سطح نزدیک شوند؛ نقطهضعفی که در نبردهای پیشرفته میتواند致命ی باشد. همین محدودیتهاست که به گفته رئیسجمهور کرهجنوبی، توان سئول را برای تعقیب زیردریاییهای هستهای چین و پروژههای زیرسطحی کرهشمالی کاهش داده است.
نیروی دریایی آمریکا نیز بهخوبی میداند که به کمک نیاز دارد. طبق آمار رسمی، تا تابستان ۲۰۲۵ این کشور تنها ۴۹ زیردریایی تهاجمی فعال داشته که باید تمام اقیانوسهای جهان را پوشش دهند. این در حالی است که حدود ۴۰۰ زیردریایی نظامی در جهان فعالاند و نزدیک به ۷۵ درصد آنها در منطقه هند–آرام مستقر شدهاند. از این تعداد، ۱۶۰ فروند متعلق به چین، روسیه و کرهشمالی است. فرماندهان آمریکایی سالهاست هشدار میدهند که زیردریاییهای قدیمی سریعتر از آنچه جایگزین شوند بازنشسته میشوند؛ خلأیی که ورود کرهجنوبی به این عرصه را برای واشنگتن جذابتر میکند.
کرهجنوبی دهههاست رؤیای زیردریایی هستهای را دنبال میکند، اما محدودیتهای توافق هستهای با آمریکا – که اجازه بازفرآوری سوخت هستهای را نمیدهد – مانع اصلی بوده است. این موضوع سالها پشت درهای بسته مطرح میشد تا اینکه رئیسجمهور کرهجنوبی آن را علنی کرد. واکنش واشنگتن غافلگیرکننده بود: تنها یک روز بعد، دونالد ترامپ اعلام کرد که به کرهجنوبی برای ساخت زیردریایی هستهای مجوز داده است؛ اظهارنظری که بحث را از سطح فنی به سطح سیاسی منتقل کرد.
اما چالش اصلی در جزئیات نهفته است. محل ساخت زیردریاییها به موضوع اختلاف تبدیل شده است. ترامپ از کارخانه کشتیسازی فیلادلفیا نام برده؛ کارخانهای که اکنون تحت مالکیت یک شرکت بزرگ کرهای است. در مقابل، سئول ترجیح میدهد ساخت در داخل کشور انجام شود تا انتقال فناوری و منافع صنعتی حفظ شود. کارشناسان هشدار میدهند که ساخت در آمریکا ممکن است کرهجنوبی را به «خریدار» تبدیل کند، نه «دارنده فناوری». در مقابل، شرکت کرهای میگوید سرمایهگذاری مشترک در آمریکا به اشتغالزایی و امنیت مشترک کمک خواهد کرد.
حتی اگر همه موانع سیاسی و حقوقی برطرف شود، زمان همچنان چالش اصلی است. کارشناسان میگویند حداقل یک دهه طول میکشد تا نخستین زیردریایی هستهای کرهجنوبی عملیاتی شود. کارخانه فیلادلفیا نیز عمدتاً برای کشتیهای تجاری طراحی شده و برای ساخت زیردریایی نیازمند سرمایهگذاری سنگین در زیرساختهای تخصصی است.
این برنامه واکنشهای تندی را در پی داشته است. کرهشمالی آن را گامی به سوی «نظامیسازی هستهای» منطقه دانسته و هشدار داده که چنین اقدامی میتواند دومینوی تسلیحاتی خطرناکی ایجاد کند. چین نیز با لحنی محتاطانه از دو کشور خواسته به تعهدات عدم اشاعه پایبند بمانند. برخی تحلیلگران در سئول معتقدند این تصمیم کرهجنوبی را به نوک پیکان راهبرد مهار چین به رهبری آمریکا تبدیل میکند؛ نقشی که میتواند پیامدهای اقتصادی و سیاسی سنگینی داشته باشد.
زیردریایی هستهای برای کرهجنوبی تنها یک پروژه نظامی نیست؛ انتخابی راهبردی است میان امنیت بیشتر و ریسکهای ژئوپلیتیک گستردهتر. اقیانوس آرام دیگر آرام نیست و این «جنگ خاموش زیر آب» شاید بیش از هر نبردی روی سطح، آینده منطقه را تعیین کند.
بازگشت آییننامه قدیمی انتخاب شهردار، تنها یک اصلاح اداری نبود؛ جرقهای بود که فضای شورای…
کشف دو جسد سوخته در کنار جاده، پلیس را وارد یکی از پیچیدهترین پروندههای جنایی…
کریس ریا، خواننده و ترانهسرای بریتانیایی که صدای خشدار و ملودیهای جادهایاش برای چند نسل…
جنگی که از بهار ۱۴۰۲ میان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع آغاز شد، در…
پرونده قتلی که سالها در بایگانی پلیس با عنوان «قاتل متواری» باقی مانده بود، پس…
آمارهای رسمی از فروش ۱۵۰۰ میلیاردی سینمای ایران در سال ۱۴۰۴ خبر میدهند، اما پشت…